Ook het 2e coronajaar liet zijn stempel achter. De blog Oversterfte de belangrijkste indicator kwaliteit zorgstelsel bij pandemie van 31 december is (nu al) het meest gelezen!
1 – Oversterfte de belangrijkste indicator kwaliteit zorgstelsel bij pandemie
Hoe ziet nu de organisatie van de besturing van de zorg – tijdens pandemietijden – eruit?
We zien nu een driekoppige besturing van de gezondheidszorg.
1e Het crisismanagement van het kabinet, dat voor het eerst krachtdadig optreedt – een trendbreuk – door de lockdown. De rijksoverheid die de @GGDGHORNL kennelijk in de vaste positie wil terugbrengen van uitvoerder 1/
@2eKamertweets Zou zich vooral ook druk moeten maken om de opeenstapeling van besturingsmechanismen in de zorg, die onvermijdelijk meer overhead en indirecte kosten met zich meebrengen
Het denken staat nooit stil. Vandaag, 18/11, ben ik zeer somber over de nabije toekomst. Alleen een oprecht, introspectief, inhoudelijk en accuraat beeld van de #zorgcrisis gegeven door het demissionair Kabinet kan ons nog helpen. Op dit moment is testen voor toegang niet mogelijk, de capaciteit ontbreekt en de prevalentie van het virus is domweg te groot.
——————————————————————————————————————————————-
• De wetenschap weet het nooit zeker (OMT)
• Maar een paar dingen weten we wel:
Ø Sturen op exacte getallen (ZH-opnames, IC-opnames) is onzin, dit geldt ook voor sturen op besmettingen (het gaat om de trends)
Ø Vaccins beschermen jezelf, maar houden het virus niet tegen
Ø Ergo: onderscheid tussen gevaccineerden en ongevaccineerden is logisch niet verdedigbaar, noch uit oogpunt van solidariteit en met elkaar samenleven (geen QR/G2)
• Deze boodschap moet het kabinet verkondigen
• Om maatregelen te treffen die breed geaccepteerd zullen worden
• Iedereen moet testen voor toegang is zo’n maatregel (@KarinSpaink)
• In aanvulling op alle basismaatregelen waar iedereen zich aan moet houden
Het voorlopige bewijs vinden we bij Hamburg, dat al in september 2G invoerde, maar waar de besmettingscijfers niet gunstig afwijken tov. heel Noordwest Duitsland. Zie> https://t.co/WaLGczwT8j 3/
Erratum 2 jan. 2022 – Om voor mij onbegrijpelijke reden is de weergave van The Economist d.d. 3/12/2021 in blauwe en rood precies verkeerd: de blauwe lijn is het aantal geregistreerde coronadoden, de rode lijn is het aantal gemeten besmettingen. Bijgaand de juiste weergave d.d. 2/1/2022:
Het aantal geregistreerde coronadoden (rood) en het aantal gemeten coronabesmettingen (blauw): 6 golven. Scaled to peak (2 x-assen). Het aantal besmettingen van de 6e golf is nog hoger dan hier weergegeven – net als bij de 1e golf. Bron: The Economist, 3 dec. 2021
1e – Nederland is het enige modern europese land met zes golven. Het bewijs dat het beleid niet effectief is.
2e – De zwakten van het marktgedreven zorgstelsel worden zichtbaar door de pandemie. Nu weer: de traagheid van de boostercampagne. De kwetsbaarheid van de 25 GGD-uitvoeringsorganisaties.
4e – Uiteenrafeling van de onderliggende complexiteit. Het hart van de zorg, de intrinsiek gedreven zorgverlening, bezwijkt. De overheid moet ingrijpen maar doet dit zonder samenhangend idee, zonder plan.
update 28 november 2021 – Inmiddels tonen tientallen video’s van hulpverleners in en bij ziekenhuizen, die het meeste tot de verbeelding spreken (ambulance, SEH, receptie, IC, verpleegafdelingen), hoe ernstig de situatie nu is in het gehele land. Dit is maar een kleine greep.
22 november 2021 – reportage EenVandaag Kijkje achter de schermen bij het Amsterdam UMC: zo druk is het er nu door de vele coronapatiëntenWe zitten in een code die steeds donkerder grijs wordt, aldus Prof. dr. Armand Girbes, hoofd IC.
10 november 2021 – onderzoek RadboudUMC & ErasmusMC: De gevolgen van de coronacrisis voor IC-verpleegkundigen blijven groot. Veertig procent van de IC-verpleegkundigen ervaren klachten als angst, depressie of posttraumatische stress ten gevolge van hun werk.
Vandaag een rondje gebeld. GGD staat te popelen om #booster te geven! Qua personeel, ruimte, beschikbare vaccins, administratie, etc is alles gereed. Ze kunnen deze week al opschalen naar 1000+ per dag. Werkelijk niemand begrijpt waarom we moeten wachten tot 6 december. Iemand?
5 november 2021 – Ambulancedienst onder druk door vervoer coronapatiënten – In de regio Zuid-Holland Zuid = deel van Zuidwest-Nederland (zie bericht hiervoor)
5 november 2021 – Kuipers: zorg loopt in drie regio’s echt over – Ziekenhuizen in de regio’s Limburg en Zuidwest-Nederland en in de omgeving van Zwolle lopen momenteel over
Quote persbericht “Sta af en toe echt met buikpijn in de dienst omdat ik me afvraag hoe lang dit nog goed blijft gaan en hoeveel verpleegkundigen ik aan het einde van de rit – wanneer dat ook is – nog over heb” https://t.co/SqzUNnAXhM
4 november 2021 – Manifest praktijkhoudende huisartsen – 10 eisen aan politiek en verzekeraars
Hoe houden we de huisartsenzorg overeind en wordt een zorginfarct voorkomen? Huisartsen verenigd op Facebook plaatsen manifest: https://t.co/HCZSrrHHmV
31 oktober 2021 – Noodkreet IC-hoogleraren (intensivsiten) academische ziekenhuizen – 4 Punten: 1e Mensen moeten zelf verantwoordelijkheid nemen (basis maatregelen: mondkapje op, 1,5 meter, hygiene enz.); 2e Bescherm de ongevaccineerden, door uitbreiding van het gebruik CTB, nemen eigen verantwoordelijkheid door gemeenschappen zoals bijv. de Bible Belt ; 3e Probeer vaccinatiegraad nog verder te verhogen naar 90%+, daarbij een sleutelrol voor huisartsen die gefaciliteerd moeten worden vanuit minVWS; 4e Boosterinjectie zo spoedig mogelijk!
1 maand geleden – Brandbrief en Petitie intensivisten met 20.000+ handtekeningen – De Intensive-Care-zorg staat op springen! – Deze spanningen zijn niet veroorzaakt door een coronavirus; het is het resultaat van jarenlange uitholling van de zorg – De coronamaatregelen hebben de zorg juist niet geholpen – Geld moet anders besteed worden: aan de zorg zelf! De initiatiefnemers werken in Limburg.
2 maanden geleden – Klokkenluider van het #zorginfarct, Prof. Bianca Buurman voorzitter V&VN – ‘Hoe langer Den Haag wacht, hoe hoger de prijs. Het is onheilspellend: er zijn nu aanzienlijk minder IC-verpleegkundigen aan het werk dan vóór de coronapandemie. Terwijl we juist méér IC-verpleegkundigen nodig hebben. Hierdoor kunnen we bij een volgende coronapiek nauwelijks nog opschalen op de IC’s. De personeelstekorten worden steeds nijpender. Niet alleen op de IC’s, maar in alle onderdelen van de zorg. Het demissionaire kabinet loopt ondertussen met een wijde boog om de nationale zorgcrisis heen.
Ik denk dat niet voldoende mensen zich realiseren dat zich een crisis aandient in NL qua OK, SEH, anesthesie, radiologie en IC mn verpleegkundig. Gebrek aan coördinatie & leiderschap overdekt door mooipraterij van lui die nog nooit een patient hebben geholpen. Bewaar deze tweet.
De coronapas, hoe zinvol is die en wat doen ze in het buitenland? We vroegen het data-analist Marino van Zelst en keken naar landen om ons heen. #Nieuwsuurpic.twitter.com/Kt7RlOSjCd
Luister effe wat hij zegt namens alle Intensivisten en laten we aub met z’n allen ons steentje bijdragen om die besmettingen omlaag te krijgen! Dit is echt een noodkreet! https://t.co/uJZrqHSELo
Is er sprake van een zorginfarct? Wat zeggen de cijfers?
de 6e golf
De 6e golf is begonnen, alsof het virus vrij spel heeft in ons land. Geen enkel ander modern Europees land (EU14) evenaart dit aantal coronagolven, het maximum is 5,5 (UK). Het indiceert de grilligheid en onbeheersbaarheid van het nederlandse beleid dat juist niet (NB: maar eerste wel, de groepsimmuniteit gedachte) het vrij rondgaan van het coronavirus als uitgangspunt heeft. Het indiceert ook een vrijwel permanente druk op het zorgsysteem. Alleen in de zomer van 2020 en juni 2021 was de extra (corona)druk op de zorg tijdelijk lager. Zo beschouwd is dit een indicator van het #zorginfarct.
Dagelijks aantal besmettingen (boven) en dagelijks aantal doden op dezelfde tijdschaal (x-as). Bron: worldometers.info, 3 dec. 2021 De 1e golf week sterk af: er vielen de meeste coronadoden, terwijl het gemeten aantal besmettingen erg laag was. Maar in werkelijkheid was het aantal besmettingen natuurlijk veel hoger.
de oversterfte
De 1e golf bracht een groot aantal coronasterfgevallen. Na de 1e golf was er een korte periode enige ondersterfte, verklaarbaar, veel stokoude mensen overleden door het virus een aantal maanden eerder. Maar sinds augustus 2020 zien we opnieuw een oversterfte, alleen in de maand maart 2021 een ondersterfte, die blijvend is tot op heden. We weten inmiddels dat de levensverwachting voor het eerst sinds decennia is gedaald. De nu structurele oversterfte is een indicator van het #zorginfarct.
Volgens het CBS is de oversterfte dit jaar tot en met september 5.350 doden. In 2020 bedroeg de oversterfte 14.603 doden. Vanaf 1 januari 2020 bedraagt de totale oversterfte afgerond 20.000 doden.
Excess mortality in the Netherlands. Bron: ourworldindata.org, 3 dec. 2021De levensverwachting is in 2020 gedaald met 0,7 jaar tov. 2019. Bron: Eurostat
de RIVM-indicatoren
In de afgelopen tijd zijn er steeds meer kwaliteitsindicatoren beschikbaar gekomen op de website van het RIVM http://www.volksgezondheidenzorg.info Een overzicht staat op:
Er is een selectie gemaakt van indicatoren die algemeen zijn (geen specifieke aandoening of ziekte), een aanwijzing vormen voor werkdruk en/of de kwaliteit van de geleverde zorg en een meerjarenbeeld geven (minimaal 5 jaren, doorlopend tot in het heden) waardoor trends zichtbaar zijn. Het betreft in totaal 14 indicatoren. Vrijwel alle indicatoren (12 van de 14) geven aan dat de zorg onder steeds grotere druk staat. De cijfers bevestigen het beeld van een sluipend zorginfarct.
De cijfers lopen altijd achter op de werkelijkheid, zo’n 2 jaar. Ze geven de trends aan. En toen kwam de corona pandemie…
NB1: het RIVM geeft in de helft van de gevallen (7 op 14) een m.i. verkeerde duiding van de trend, in alle gevallen te positief (RIVM zegt stabiel over tijd /neutraal , terwijl de trend neerwaarts/negatief is). Dit wordt hier aangegeven. NB2: op basis van deze criteria zijn alle relevante indicatoren geselecteerd, er is niet selectief geshopt . NB3: cijfers over aanbod van capaciteit zijn niet relevant, net zo min als zorgvraagcijfers. De druk op de zorg komt tot stand in de confrontatie van vraag en aanbod. NB4: kostenindicatoren zijn evenmin relevant.
14 okt. 2021 – De tweet van Sander de Hosson met de samenvatting van de adviezen was de trigger voor deze blog. Brononderzoek maakt e.e.a. minder overzichtelijk, er is veel informatie maar deze samenvatting heb ik vooralsnog niet kunnen terugvinden. Sander de Hosson heeft helaas niet gereageerd op mijn verzoek om toelichting.
Opmerkelijk: 'Quick wins' zijn absoluut het tegenovergestelde, want ze gaan allemaal over cultuurverandering bij/van/in het zorgmanagement. Het gaat hier om Anders Willen Werken als imperatief voor het zorgmanagement. Machtsuitoefening. 1/
Dit is bijzonder weerbarstige materie. In de 'Adviezen (1)' gaat het over de inzet van middelen, dus geld, voor de noodzakelijk programma's voor ontwikkeling, opleiding etc. 'Integraal Modern werkgeverschap' verwijst direct naar de cultuurverandering als 'quick win' geduid 2/
Gijs van Loef 