527 views
25 oktober 2023 – update Tabel (incl. verkiezingsprogramma NSC); 23 september 2023 – update Tabel (incl. verkiezingsprogramma D66); 17 september 2023 – update Tabel (incl. verkiezingsprogramma PVV); 14 september 2023 – 1e versie
Gezondheidszorg is het belangrijkste politieke thema volgens IPSOS (bron: ipsos/NRC).
Dit is een compacte, ruwe schets van het ‘Zorg hoofdstuk’ in de Verkiezingsprogramma’s van de volgens IPSOS zeven grootste politieke partijen bij de komende Tweede Kamerverkiezingen. De peilingen geven een constant beeld (26/10). Wijzigingen zijn in vet aangegeven. Feedback is welkom, ook bij eventuele fouten.
Opmerkingen vooraf over het thema ‘Zorg’
- De zorg is ingewikkeld. Wat is de overeenkomst tussen technische complexe zorg (bijv. een open hartoperatie) en de arbeidsintensieve mantelzorg voor iemand in een rolstoel?
- De zorg bestaat dus uit meerdere (denk)werelden. Er zijn vrijwel geen algemeen bekende en geaccepteerde kengetallen om prestaties te kunnen beoordelen, zoals bij het openbaar vervoer, of in het onderwijs. Uitzondering: de zorgkosten. Maar niet: de opbrengsten van de zorg.
- Het is als gevolg hiervan moeilijk om een eenduidige discussie te voeren over de zorg. Wat is de overlap tussen verschillende denkbeelden? Discussies over de zorg lijken vooral discussies tussen verschillende belangen(partijen) te zijn. Waar is het algemeen belang?
- De landelijke overheid heeft de regie over de zorg, de sturing vanuit het algemeen belang, uit handen gegeven met de marktwerking van 2006 en de decentralisaties van 2015.
- De corona pandemie heeft deze kwesties (opnieuw) pijnlijk duidelijk gemaakt.
Toelichting bij de gepresenteerde tabel
De volgens de peiling ‘grootste politieke partijen’ zijn BBB, NSC, PvdA/Groen Links, D66, PVV, VVD en de Partij voor de Dieren. Het gaat om deze zeven (voorheen: acht) partijen.
- Het hoofdstuk ‘Zorg’ verschilt qua omvang en inhoudelijke uitwerking. In de tabel vind u het aantal paragrafen en het aantal (items) per programma.
- Als laatste van de grote partijen heeft nu ook NSC haar verkiezingsprogramma gepresenteerd.
- De rij ‘INHOUDELIJKE KWALITEIT & CONSISTENTIE’ is een oordeel van de auteur. 90% Is de hoogste beoordeling.
- Gekozen is voor 17 items om te kunnen vergelijken. Uiteraard doet dit geen recht aan de verscheidenheid van de programma’s. Er valt van alles op aan te merken. Deze 17 items geven desalniettemin een beeld van wat de partijen met ‘de Zorg’ voor hebben.
- Bij 15 items is het mogelijk een getalsmatige weergave te geven. Daarbij is het opgetelde geprognosticeerde zetelaantal van alle vergeleken partijen als uitgangspunt genomen (de Noemer). Zie de kolom SAMENVATTING. Meerderheden zijn grijs gearceerd (grotere meerderheden meer donkergrijs). Voorbeeld: Alle partijen willen betere arbeidsvoorwaarden voor zorgverleners om het werk aantrekkelijker te maken en zorgorganisaties ‘robuuster’. Zij hebben een absolute meerderheid (122/122= 100%). De vakjes zijn donkergrijs gearceerd met witte letters.
- Dit kan een groeidocument worden. Opmerkingen, suggesties e.d. zijn welkom en worden meegenomen bij een eventuele nieuwe versie.
Tabel compacte vergelijking Verkiezingsprogramma’s
Afkortingen: Marktwerking -MW; Kwaliteit – Q; Arbeidsvoorwaarden – AV; PBM – Persoonlijke Beschermings Middelen; Spoedeisende Hulp Posten – SEH; Eigen Risico – ER; Algemene Rekenkamer – AR.
11 Opvallende uitkomsten – het aantal ‘meerderheden’ is sterk verminderd met toevoeging van D66 (er waren 11 meerderheidsstandpunten in de vorige versie, nu nog 6).
1e) Er is een bres geslagen in de status quo, het marktgedreven zorgstelsel staat nadrukkelijk ter discussie. Zowel de combinatie PvdA/Groen Links, als de BBB, de PVV en de Partij voor de Dieren willen ingrijpende veranderingen in het zorgstelsel: Veel minder marktwerking. Ook NSC pleit voor terugdringing van de gereguleerde marktwerking. Mijn inschatting is dat ook andere partijen deze lijn gaan volgen. D66 wil het zorgstelsel doorontwikkelen. Een (majeure?) zorgstelselwijziging staat op de agenda.
2e) De meeste partijen hebben hun bekomst van eHealth als wonderolie voor de zorg. Er is een gegroeide aversie tegen de (niet ingeloste, maar commercieel gedreven) beloften van de ICT. Alleen D66 en de VVD geloven in de meerwaarde van eHealth.
3e) Absolute meerderheid: Betere arbeidsvoorwaarden voor Zorgverleners (NB: niet de medisch-specialisten!). Goede, menselijke zorg is arbeidsintensief en kost geld.
4e) Grote meerderheid: Versterking van de positie van (praktijkhoudende) huisartsen, integrale 1e lijnszorg. Meer tijd voor de patient. Facilitering van huisvesting door gemeenten.
5e) Absolute meerderheid: Partijen willen een landelijke dekking van goed bereikbare (streek)ziekenhuizen met oa. SEH behouden. (afb.: Landelijke Acute Zorgkaart, website http://www.lazk.nl )
6e) Grote meerderheid: de Jeugdzorg moet sterk verbeteren. De decentralisatie naar gemeenten is niet goed gegaan. De vraag is: Hoe dan wel?
7e) Grote meerderheid: de (specialistische) GGZ moet sterk verbeteren. De vraag is: Hoe dan wel?
8e) Er is een meerderheid voor investeringen in de ouderenzorg, maar de accenten verschillen (aantal en soorten woonplekken; verpleeghuizen; burgerinitiatieven; aanpassing WLZ).
9e) Grote meerderheid: Preventie moet veel meer gewicht krijgen, het moet een hoeksteen van het zorgbeleid worden. Preventie. Een gezondere leefomgeving, gezondere voeding en een gezondere leefstijl moet worden nagestreefd. Voorlichting. Dat houdt onherroepelijk ook regulering (wetgeving) in. D66 vult preventie niet in.
10e) Zeer grote meerderheid: Longcovid moet serieus genomen worden. Aandacht en financiele compensatie voor slachtoffers, en meer medisch onderzoek.
11e) Grote meerderheid: Mondzorg moet weer in het basispakket.
(Re)acties bloemlezing
Repost – Dank Gijs, interessante en relevante analyse. – Margit van Hoeve, Eigen Regie als Basis
Zie vooral punt 4, meerderheid is voor versterking vd positie van praktijkhoudende huisartsen! – Trix van der Torren, praktijkmanager huisartsenpraktijk
‘Likes’ -Richard Janssen, emeritus professor Healthcare Management Erasmus University; Manon Kleijweg, ouderenpsychiater; Niels Tinga, psychiater; Jacqueline Wijnveen, toezichthouder Zorg; Mark Haagmans, interventie-radioloog; Bea Spek, opleidingsdirecteur AMC; Lieke der Kinderen en Cathy Terleth, Logopedisten; Mariska Hoos, ex-ambulanceverpleegkundige longcovid; e.a.
Die tien punten zijn erg goed samengevat. Alle wensen tot verbetering bij elkaar zijn zeer vermoedelijk onbetaalbaar. Je zou moeten doorpakken naar “gepaste zorg”. Maar dat hoor je weer te weinig. – Jaap van den Heuvel, emeritus professor Healthcare Management UvA
Super dank!! Zou je misschien Volt nog bij analyse kunnen betrekken? – Isabel van Hövell-Ullmann, huisarts
Dankjewel voor dit heldere overzicht. – Ellen van der Leeden, patient longcovid
Dank Gijs! Mooi overzicht. En inderdaad, qua inhoud laten de programma’s over het algemeen te wensen over. Daar mag best nog aan gesleuteld worden door de partijen. – Eleanne Ho, initiatiefnemer Eerstelijns logopedie in zwaar weer
Retweet – Wim Schellekens, voormalig hoofdinspecteur IGZ en lid voormalig RedTeam coronacrisis
Retweet – Dinet Koopman, vrijgevestigd klinisch psycholoog, EMDR-Practitioner
RT+ – Onvoorstelbaar dat bijna alle partijen die hun mond vol hebben over #bestaanszekerheid nauwelijks aandacht besteden aan o zo belangrijke problemen zoals #wonen en #zorgpremie . – Bart Sluis, mensen mens
Dank! Geeft goed beeld. Ergens nog iets over geneesmiddelen gelezen? – Nicole Hunfeld, o.a. ziekenhuisapotheker intensive care / bestuurder KNMP / assistant professor Erasmus MC
Videoclip D66 over de zorg (in de tabel ‘filmpje D66’)
Gijs van Loef 