@statistiekcbs Heeft berichtgeving over de oversterfte in mei '22 achteraf aangepast – op mijn verzoek. Het https://t.co/SY7Bakj5LB neemt de berichtgeving van het CBS over (koppeling). 🇳🇱 Is daardoor in de afgelopen weken niet correct geïnformeerd over de #oversterfte. Toeval?
Het aantal lezers groeit aanzienlijk. Vandaar deze tussentijdse TOP10 van publicaties over de marktgedreven gezondheidszorg in het pandemisch interbellum.
Nadat ik CBS op twitter gewezen heb op onjuiste, want te positief gekleurde berichtgeving in haar HEADLINES over de oversterfte, heeft CBS haar berichtgeving aangepast. Het coronadashboard.rijksoverheid.nl neemt de informatie van het CBS over (zowel data als tekst/berichtgeving: koppelingen), dus deze onjuiste informatie van het CBS stond ook op het coronadashboard. Gisteren zijn de fouten op het coronadashboard (incl. koppelingen) gecorrigeerd.
NB update 9 juni> Het ministerie VWS heeft in de loop van de 8e juni in een tweet aan mij gemeld dat de fouten zijn hersteld. Het CBS ontkent overigens dat de fouten zijn rechtgezet door deze interventie.
Het is m.i. van belang dat deze gang van zaken openbaar is en blijft. De hele conversatie blijft op twitter staan. Zojuist heb ik een poll uitgezet op twitter>
@statistiekcbs Heeft berichtgeving over de oversterfte in mei '22 achteraf aangepast – op mijn verzoek. Het https://t.co/SY7Bakj5LB neemt de berichtgeving van het CBS over (koppeling). 🇳🇱 Is daardoor in de afgelopen weken niet correct geïnformeerd over de #oversterfte. Toeval?
Het CBS corrigeert haar HEADLINE over de oversterfte in de maand mei, nadat ik haar op foutieve berichtgeving heb gewezen.
Er zijn plusmutaties van de voorgaande weken waardoor de totale oversterfte in 2022 nu hoger uitkomt: 2086 doden.
Het CBS licht toe: “De sterftecijfers over mei gaan over vier weken, week 18 tot en met 21 (2 mei tot en met 29 mei 2022). In week 18 tot en met 20 lag het aantal overledenen boven de verwachte sterfte, en buiten het interval van gewoonlijke fluctuaties, zodat er sprake was van oversterfte. In april was er in alle weken oversterfte. Die maand overleden wekelijks gemiddeld bijna 400 mensen meer dan verwacht, in mei was dat gedaald naar ruim 150.”
27 mei 2022
Berichtgeving CBS oversterfte niet objectief
Is de berichtgeving in woord van het CBS over de oversterfte werkelijk objectief? Of is zelfs bij dit eerbiedwaardig instituut de communicatie een kwestie van framing, subtiele beinvloeding? Dit gaat niet over de data, maar over de headlines van de berichtgeving. Veel lezers zien alleen de headlines. Het is bekend hoe de menselijke hersenen werken.
De meest recente publicatie is deze:
Feitelijk is er sprake van oversterfte sinds half maart tot nu toe. Zie tabel, die gebaseerd is op de cijfers van het CBS. Het laatste cijfer(s) is van week 19, de week t/m zondag 15 mei (NB in ourworldindata.org is dit de 20e week). De oversterfe in 2022 is 1.850 doden tot nu toe.
Op twitter staat een gesprek met het CBS. Het antwoord is me inmiddels duidelijk. Ik probeer in contact te komen met de hoofddirectie.
Feiten reportages CBS over 2022: -19 x 'overledenen per week'= neutraal -8x 'sterfte lager dan verwacht' oid = positief -2x 'oversterfte omhoog met positieve connotatie'= negatief&postief.
Feitelijk is er sprake van #oversterfte in de hele maand mei tot nu toe (week 19). De totale oversterfe in 2022 is 1.850 doden. Dit is uw laatste headline. pic.twitter.com/rAyf8vfvjm
retweets van patienten, zorghoogleraren, huisartsen, verpleegkundigen, microbioloog, gezondheidswetenschapper, healthICTer
22 mei 2022 – aanscherpingen en aanvullingen in tekst en beeld
Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland met Oostenrijk de hoogste oversterfte van de EU14. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender.
Het Nederlandse zorgstelsel kan de zorgvraag niet meer aan. Er is een zorginfarct sinds het 4e kwartaal van 2021. Het historisch hoge ziekteverzuim is de meest in het oog springende verklaring. De torenhoogte oversterfte vanuit internationaal perspectief is het gevolg.
Met het ‘zorgstelsel’ doel ik op de gehele organisatie van de gezondheidszorg, waarin de staat verantwoordelijk is voor de opzet en inrichting. Binnen het zorgstelsel is er vraag (de zorgvraag, ‘zorgbehoefte’) en er is aanbod (capaciteit, hulpmiddelen, medicijnen). Tijdens de pandemie ontstaat er extra zorgvraag door het hoge aantal besmettingen en er wordt extra aanbod gecreeerd, zoals extra ‘bedden’ en vaccinaties. Dit is in het schema afgebeeld.
In mijn publicaties (categorie: oversterfte, excess mortality) ga ik in op het Zorgstelsel/Rijksoverheid, de aanbodkant, het dynamische aanbod en de dynamische vraag en de samenhang daartussen. Zie Antwoorden onderzoek oversterfte zijn deels al bekend. Maar aan de vraagkant, de ‘normale gezondheidstoestand van de bevolking’ zoals die was voordat de pandemie uitbrak, heb ik nog geen aandacht besteed. Ik noem het de Population Health.
Population Health
Om de Population Health van een land in kaart te brengen maak ik gebruik van beschikbare data. Het ligt voor de hand om rekening te houden met de bevolkingsopbouw (de vergrijzing) door te kijken naar het aantal 65+ers en het aantal 80+ers (Population Age) en om te kijken naar de kwetsbaarheid van de bevolking (Risk Factors), met vier indicatoren: het aantal rokers boven 15 jr., de alcohol consumptie, de mate van overgewicht boven 15 jr. en de luchtvervuiling. De OESO houdt deze vier Risk Factors bij in de publicatiereeks Health at a Glance.
Dit geeft het volgende overzicht van de Population Health van de EU14-landen:
Toelichting: Er zijn 6 indicatoren. De relatieve score van elk land per indicator varieert van 1 (beste score, bijv. minste rokers en laagste % 80+) tot en met 14 (slechtste score, meeste rokers en hoogste % 80+). De relatieve scores worden per land opgeteld (RANK SUM). Dit geeft een eindresultaat (RANK). Bij gelijke waarden per indicator wordt de landscore gekallibreerd. Bijvoorbeeld: Belgie en Nederland scoren gelijk qua % rokers>15 jr. nl. 15,4%. Beide landen krijgen dezelfde rankscore, 5,5, het gemiddelde van de 5e en de 6e score. Portugal scoort 4e (14,2% rokers>15 jr.), UK scoort 7e (15,8% rokers>15 jr.)
Beoordeling Population Health
Hoe lager de totaalscore, hoe beter de PH. Het land met veruit de laagste totaalscore, het land dat veruit de beste PH heeft, is Noorwegen (RANK SUM 9,5!). Zweden komt met 25,5 op de 2e plaats. Nederland staat op de 4e plaats (33,5 punten), net iets meer dan Zwitserland (3e, 32,5 punten). Nederland heeft dus een bovengemiddeld gezonde bevolking, want een relatief lage score. De landen met de slechtste PH zijn Duitsland (14e, 69 punten is hoogste score) en Frankrijk (13e, 60,5 punten). Oostenrijk staat 11e (57 punten).
Het ligt voor de hand om de volgende indeling te maken.
Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland de hoogste oversterfte van de EU14, met Oostenrijk. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender. De extreme personele problematiek (ziekteverzuim, verloop) laat diepe sporen na.
Onvoorstelbaar: Is @minVWS een vijand van goede gezondheidszorg?! Ziekenhuizen zouden bij een uitbraak vh coronavirus in alle gevallen overbelast raken, was bekend bij @RIVM. Maar @minVWS hield info achter, waardoor zorgsector zich niet kon voorbereiden. https://t.co/FazZnDVGdE
Ik heb een redeneerlijn waardoor ik met redelijke stelligheid een en ander meen te weten. Het vergt wel een andere wetenschappelijke methode van denken, de 'inductieve methode' #wikipedia , meen ik. Waarbij verschillende data empirische onderbouwing geven.
Waarbij wellicht een groot voordeel van de inductieve methode is dat deze bruikbaar is in crisis, wanneer snel grote en verstrekkende besluiten genomen moeten worden. De 'deductieve methode' lijkt daarvoor niet geschikt. (gedachte)
'k Heb @E_line inmiddels al vele vragen gesteld op verschillende momenten, naar aanleiding van verschillende gesprekken op diverse media, maar nog geen reactie gekregen.
24 juni – verwarring over de oorzaken van oversterfte in de media. Hier ingezonden brief de Volkskrant (die helaas mijn analyse van de oversterfte begin januari niet publiceerde, zie:)
De oversterfte-publicatiereeks begint oudjaar 2021. Enkele blogs worden regelmatig geactualiseerd o.b.v. de nieuwste cijfers (excess mortality EU14: wekelijks; ziekteverzuim).
Op oudjaar schreef ik de blog ‘Oversterfte de belangrijkste indicator kwaliteit zorgstelsel bij pandemie‘. De blog werd veel gelezen. Het was het begin van een reeks korte blogs – zoals u van mij gewend bent – over de oversterfte als gevolg van de corona pandemie in internationaal vergelijkend opzicht.
Hoe presteert Nederland qua oversterfte in vergelijking met de andere 13 modern europese landen met meer dan 5 miljoen inwoners? (EU14) (1)
Vanaf 2016 vergelijk ik de prestaties van de zorgstelsels van deze 14 landen. (2)
Op mijn website kunt u alle publicaties terugvinden.
De oversterfte is een bijzondere indicator. Immers, het geeft het uiteindelijke resultaat neer van alle medische zorg die gericht is op het verlengen van de levensduur van individuele mensen in vergelijking met de verwachte levensduur van mensen in normale, niet-pandemische tijden.
Mijn definitie van oversterfte is:
De oversterfte is de afwijking ten opzichte van de gemiddelde sterfte in de afgelopen jaren in een bepaalde periode, de periode van de coronapandemie (start 1e kwartaal 2020). In de oversterfte zijn alle doodsoorzaken meegerekend, de vervroegde sterfte door het virus, vaak gevolgd door een korte ondersterfte, maar ook de sterfte als gevolg van fataal gebleken uitgestelde zorg en de normale sterfte.
(1) Ierland heeft inmiddels ook meer dan 5 miljoen inwoners, in 2016 nog niet. Mogelijk voeg ik Ierland toe aan de landenvergelijking, dat wordt dan de EU15. Er zijn weinig oversterfte data van Ierland.
Het aantal weken dat een EU14-land een oversterfte (excess mortality) heeft boven 5%, 10%, 15% en 20%. De EU14 zijn alle modern europese landen met meer dan 5 miljoen inwoners m.u.v. Ierland (data van Ierland onvolledig). De oversterftegolf in Nederland is voorbij.
Drie weergaven: achtereenvolgens het staafdiagram, de data tabel en de brongrafiek.
Eerdere versies: scroll down
14/6/2022, 21/6
zelfde als 14/6
update 7/6/2022
Geen nieuwe cijfers Nederland.
update 31/5/2022 >
Geen wijzigingen in het beeld. De landen met de hoogste oversterfte (vanwege de griepgolf?) zijn achtereenvolgens Finland, Noorwegen, Oostenrijk en dan Nederland.
Data tabel en staafdiagram.
update 24/5/2022 >
Opmerkelijk. In de landendata van Ourworldindata zijn de historische data van Nederland naar beneden bijgesteld. Bij enkele landen zijn sommige historische data opgehoogd, dit komt regelmatig voor – het betreft doorgaans de laatste metingen.
Alleen de data van ons land zijn gunstiger geworden.
Zie de 3 grafieken van 17 mei, 23 mei en vandaag 24 mei. Het laatste cijfer (van 17 mei; data t/m 17e week) lag boven 10%, is verlaagd op 23 mei en valt nu onder 10%. In de grafiek van 24 mei is een cijfer toegevoegd, waarbij het vorige cijfer verhoogd is tov. de week daarvoor. In totaal gaat de datareeks nu t/m 20e week.
Data tabel en staafdiagram. Categorie ‘oversterfte >5%’ toegevoegd
Wat opvalt zijn de hoge waarden van Finland en Noorwegen. Deze landen hebben nu slechtste cijfers, daarna Nederland en Oostenrijk. Kennelijk is er nu sprake van een oversterftegolf in beide noordscandinavische landen. Deze twee landen presteerden overall – en ook qua sterfte – met Denemarken het beste tijdens de coronajaren 2020 en 2021. De totale oversterfte t/m heden is: Finland 80 doden/100.000, Noorwegen 50 doden/100.000, Denemarken 40 doden/100.000. Ter vergelijking, Nederland heeft 180 doden/100.000. (data github.com).
update 17/5/2022 >
Nederland kent dit jaar van de EU14-landen tot nu toe het hoogste aantal weken met een hoge Excess Mortality (EM; oversterfte). De EU14 zijn alle modern europese landen met meer dan 5 miljoen inwoners m.u.v. Ierland (data van Ierland onvolledig).
(draadje) Op basis van onafhankelijk onderzoek stel ik vast…
Voor het uitbreken van de pandemie (tot 2020) was de achteruitgang obv. data nog niet duidelijk zichtbaar (zie publicaties op https://t.co/u8L6T7O6aJ), alhoewel er wel genoeg kwalitatieve waarnemingen waren. Door de pandemie is de verslechtering cijfermatig in beeld gekomen. 2/
… de vervroegde sterfte door het virus, vaak gevolgd door een korte ondersterfte, maar ook de sterfte als gevolg van fataal gebleken uitgestelde zorg en de normale sterfte. In het 4e kwartaal van 2021 was de oversterfte in Nederland het hoogste van modern europa (EU14). 4/
9/ Oostenrijk, EU14, Noorwegen, Nederland; 10/ Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Portugal
Tenslotte, wat ik beweer komt niet uit de lucht vallen.
Wat ik ook probeer om de discussie aan te gaan, de in de media spraakmakende personen over de zorg reageren niet, muv. van een paar gerespecteerde zorgprofessionals. Ik noem nu geen namen. U kunt ze zo traceren.
In haar nieuwste rapportage staat de @Zorgautoriteit er uitgebreid bij stil: "Het ziekteverzuim is voor bijna alle sectoren gestegen en overal hoger dan voorgaande jaren"https://t.co/XTHCUIZ1b4