Failliet marktwerking in de gezondheidszorg

938 views

19 december 2020 – Bij het verschijnen van het discussiestuk ‘Zorg voor de Toekomst’ als start van een consultatieproces over de toekomst van het nederlandse zorgstelsel, breng ik deze speech, uitgesproken bij het NZF-debat (maart 2019), opnieuw onder uw aandacht.

Reacties van hoogleraren

reactie Wanda de Kanter, longarts in het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis (Nederlands Kanker Instituut)
reactie Armand Girbes, Professor Intensive Care Medicine & Clinical Pharmacologist VUmc:

VUmc portretten Intensive Care 2016

“Kritisch tegengeluid over de ongepaste zelfverheerlijking over “het beste systeem ter wereld”. In het Frans zeggen we: ‘on n’est jamais mieux servi que par soi-même’. Onze gezondheidszorg is op veel fronten inderdaad niet zo slecht, maar het gaat achteruit in kwaliteit. Vraag dat aan de patiënt met de diagnose kanker die heel lang moet wachten op de MRI of de operatie, of de patiënt die binnen 23 uur na de faillietverklaring van het Slotervaart als een DHL pakketje overgeplaatst moest worden, of de ziekenhuispatiënt die niet overgeplaatst kan worden naar een revalidatiecentrum of verzorgingstehuis omdat er geen plaats is. Of de MS patiënt die geen stamceltransplantatie vergoed kan krijgen voor zijn/haar specifieke vorm van MS, maar wel tegen eigen betaling in gerenommeerde buitenlandse Europese academische ziekenhuizen kan worden geholpen. Of aan de dokters, die 40% van hun tijd aan administratie besteden en uren moeten bellen om de patiënt elders opgenomen te krijgen wegens plaatsgebrek. Dat is de praktijk. Die ijdele zelfverheerlijking door vooral mensen die langs de zijlijn staan van het echte speelveld, is ongepast. Gijs van Loef geeft een ander geluid waar de gesubsidieerde mooi-sprekers inhoudelijk op zouden moeten reageren.”

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Failliet marktwerking in de medische gezondheidszorg

Vlnr: spreker, Herman Tjeenk Willink, Jan Terlouw, Ron Meyer, Kim Putters

De Rijksoverheid heeft de afgelopen jaren bewust een te positief beeld geschetst van de medische gezondheidszorg. In het Regeerakkoord staat: “Onze zorg behoort tot de beste van Europa”.

Misleidende overheidscommunicatie over het zorgstelsel

O.b.v. zelfstandig onderzoek (bron: OECD Health at a Glance, raadpleging panel medisch deskundigen, gevalideerd door experts) heb ik vastgesteld dat de kwaliteit van de medische zorg in vergelijking met andere moderne Europese landen sinds 2006 geleidelijk aan terrein verliest. Mijn oudste publicaties erover van 2,5 jaar geleden worden nog steeds dagelijk tientallen malen gelezen. Opmerkelijk! Want waarom werd dit onderzoek niet gedaan door de kennisinstituten? ‘Nederlandse zorg valt van haar voetstuk’ is een van de meest gelezen artikelen in MEDISCH CONTACT en kreeg veel bijval van medici, maar geen enkele  reactie vanuit de bestuurlijke en –beleidshoek.

onderzoeksartikel Medisch Contact

Ik stel vast dat het zorgstelsel van gereguleerde marktwerking niet goed doordacht is – er zijn 2 fundamentele ontwerpfouten gemaakt – , maar dat er nog steeds geen onderzoek wordt gedaan.

Waarom de marktwerking de kwaliteit van de gezondheidszorg uitholt

1e Een patiënt – die heeft moeten betalen voor zijn zorg! – is geen consument, maar heeft recht op zorg; 2e Landelijke regie (planning van zorgvoorzieningen op landelijke schaal) is onmogelijk in een stelsel met concurrerende zorgverzekeraars.

Er zijn teveel private krachten en er is te weinig publieke sturing in het zorgstelsel. Publiek is ondergeschikt gemaakt aan privaat, het moet andersom! Dit inzicht begint door te breken (a).

Meer publiek minder privaat

Maar… de  Adviesaanvragen van de Regering aan de WRR en de SER over de betaalbaarheid van de zorg zijn toch op de lange baan geschoven (b).
Reactie Kim Putters: ad a Eens met de stelling dat publiek boven privaat moet staan; ad b SER komt eind 2019 met het advies.

Tenslotte. Onze studenten worden nog steeds opgeleid vanuit de filosofie van marktwerking in de zorg met het adagium ‘Zorg is Business’. Ik noem het de ‘Rotterdams school’, die ons zorgstelsel bestuurt…
Jan Terlouw zegt desgevraagd dat hij het er helemaal mee eens is

Meest gelezen pagina op deze website – Reacties en steunbetuigingen stromen binnen via verschillende kanalen –
Wil je je uitspreken over dit statement, doe dat bij voorkeur op LinkedIn (5500+ views met veel inhoudelijke commentaren)>
Statement Failliet marktwerking medische zorg

Een korte impressie geeft deze film. Jan Terlouw zegt ‘Zorg is een Recht voor iedereen’
NB: Jan Terlouw is lid van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers.
Persbericht van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Het debat begon met een groepsgesprek tussen zorgprofessionals. Vlnr: Rogier Botting (fysiotherapeut), Armand Girbes (hoogleraar intensivist/farmacoloog VUmc), Roos Blom (psycholoog – MC Slotervaart), Cobie Groenendijk (moderator – psychiater)

overheid.nl consultatie zorgstelsel
Discussienota Zorg voor de Toekomst
Trouw Het kabinet wil een ander zorgstelsel, met meer regie van de overheid

4 gedachtes over “Failliet marktwerking in de gezondheidszorg

  1. Wat hier staat is allemaal WAAR, state-of-the-art zelfs. De crux zit’m in dit zinnetje: “Maar… de Adviesaanvragen van de Regering aan de WRR en de SER over de betaalbaarheid van de zorg zijn toch op de lange baan geschoven (b).”

    Oftewel, de ‘politieke wil’ om te veranderen is er in werkelijkheid helemaal NIET.
    Daar de pijlen op richten – dus op de politieke partijen – heeft een aardig ‘maatschappelijk klankbord’. Namelijk, de komende Europese Parlementsverkiezingen, in mei a.s.
    Het in de zorg nog steeds voortwoekerende neoliberale vergif – dat in wezen zelfs de vijand van het klassieke liberalisme is – moge ook in dit geval asap in het archief gedumpt worden.
    A propos, onderschat de zeer aanvechtbare rol van ‘Europa’ niet in het aantasten gedurende inmiddels vele jaren van het complex-zorg.
    Brrr.

    Like

  2. Mijn mening loopt parallel met de jouwe, Gijs. Ik heb marktwerking in de zorg vanaf het begin als een ramp ervaren. Meer publiek, minder privaat: helemaal eens. Ben benieuwd naar het SER advies. In de tweede plaats: zorg is helemaal geen business. In de opleiding van artsen zou dit verkeerde uitgangspunt moeten worden verlaten. In de jaren negentig werkte ik als onafhankelijk adviseur voor minister Els Borst en adviezen van mijn (expert)commissies zijn o.a. de basis geweest voor een module bejegening van patiënten in de artsenopleiding. Daar mankeerde indertijd nogal wat aan. Hoogste tijd nu om in de opleiding de Rotterdamse School te verlaten. Voor het te laat is. Veel jonge artsen beschouwen hun werk toch al als een 9-5 baan. De patiënt is geen consument. Het debat lijkt me zeer interessant geweest. Hoe wordt hier verder aan gewerkt?

    Like

  3. Helemaal mee eens Gijs. Lees vooral ook de reactie van mijn collega en goede vriend Armand Girbes. Onze zorg is goed. Maar dat is geen reden om onszelf op de borst te slaan. Ik heb 12 jaar in de VS gewerkt en daar nog nooit meegemaakt dat iemand werd opgenomen voor een electieve operatie en een uur voor de geplande ingreep te horen kreeg dat het niet doorgaat. U mag weer naar huis! Vanwege IC-gebrek, zieke OK-verpleegkundige, wat dan ook. Is aan de orde van de dag, om maar één voorbeeld te noemen. Natuurlijk zijn er in Amerika weer hele andere problemen, er is geen gelijkheidsprincipe bijvoorbeeld. Maar om het hier beter te maken hoeven we niet eerst over de grenzen te kijken.

    Like

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.