In de afgelopen 4 maanden zijn vier korte polls geweest op X (kort, dwz.: looptijd max. 2 dagen) met een vrijwel identieke vraagstelling: “Voor actuele informatie over de oversterfte moet je de volgende bron raadplegen”, met een keuze tussen drie (eerste twee polls: CBS/deze website/weet niet) en vanaf de derde poll vier keuzemogelijkheden (incl. optie: Rivm).
Uiteraard zijn deze polls niet representatief, verre van dat. Maar ze zijn wel indicatief omdat, ondanks een bescheiden respons van minimaal 53 en maximaal 165 stemmen, er versterkende effecten zijn:
* gerichte acties om de poll onder de aandacht te brengen van een breder gehoor op twitter/’X’, een gehoor dat sterk betrokken is bij de gezondheidszorg en de gevolgen van de corona pandemie
* specifieke actie gericht op ‘opinieleiders’ zoals Ruben van Gaalen van het CBS .
De uitkomst van deze vier polls liegt er niet om.
Deze website, http://www.gijsvanloef.nl, is DE BRON met ACTUELE CIJFERS van de OVERSTERFTE IN NEDERLAND.
De website gijsvanloef.nl consolideert haar geloofwaardigheid als meest betrouwbare bron voor actuele informatie over de oversterfte in Nederland. In de 3e poll is het RIVM als aparte keuze mogelijkheid toegevoegd.
Uitslag 3e poll (niet representatief, wel indicatief):
Uitslag 2e poll (niet representatief, wel indicatief):
Uitslag 1e poll van 2 sept. jl (niet representatief, wel indicatief):
update 14 augustus – Analyse berichtgeving CBS over de sterfte in maart 2023
Afbeelding ‘CBS data op 7/4 en 11/8 en CBS berichtgeving op 7/4’
Op 7/4/’23 meldt CBS 1,3 duizend meer overledenen dan verwacht en ongeveer 18.000 doden (exacte cijfers: 1.322 respectievelijk 17.866). Correct.
‘Er was net geen oversterfte’. Dit was op dat moment al discutabel, de oversterfte was toen 7,99%, afgerond 8%. Het CBS wist en weet dat de uiteindelijke sterftecijfers hoger zullen zijn.
‘Binnen het interval van gewoonlijke fluctuaties’: Onjuist; in week 10 11,22% oversterfte ligt er ver buiten en de weken 11 en 12 met 9,78% en 9,22% liggen er ook buiten.
‘In maart was de wekelijkse sterfte ruim 250 hoger dan verwacht’: Twijfelachtig: 1.322/5 = 264 hoger per week.
De laatste cijfers (CBS statline) van de weken 9 t/m 13 geven een totaal van 1.375 doden-surplus, dat is 8,31% oversterfte. Met drie weken oversterfte boven de 10%. Het CBS zegt hier niets over.
NB CBS lijkt als oversterfte een grens van 8% te hanteren. Zo’n statistische grens is onbruikbaar bij metingen die een langere periode beslaan. Ik ben geen statisticus, maar dat is duidelijk. De oversterfte bedraagt thans ca. 5,6% op jaarbasis.
Samenvatting
Het CBS rapporteerde hoogfrequent over de oversterfte (4e kwartaal ’21) en de ondersterfte erna (1e kwartaal ’22). Maar ze bleef in gebreke nadien. Ze onderschatte en veronachtzaamde de (vrijwel permanente) oversterfte va. 2e kwartaal ’22 tot op de dag van vandaag.
Dit kan niet anders worden uitgelegd als:
* Er is een crisis in de zorg, de aanhoudende oversterfte is het ultieme bewijs.
* Nederland wordt niet eerlijk geinformeerd over de oversterfte door het CBS. Het CBS bagatelliseert de oversterfte.
* CBS blijkt dus een politiek instrument te zijn voor het kabinet.
* De onderliggende data van het CBS staan niet ter discussie.
Oversterfte Tijdlijn vanaf het 4e kwartaal 2021 en CBS rapportages (CBS vertelt de media en ons immers ‘hoe het precies zit’).
2021
In het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland een grote sterftegolf, het is de grootste sterftegolf van 14 West-Europese landen.
CBS rapporteert maandelijks en daarna wekelijks over de oversterfte. Hiermee zet het CBS een duidelijke maatstaf voor zichzelf: hoogfrequente en objectieve berichtgeving over de oversterfte aan het grote publiek.
De publicaties over ‘sterfte’zijn verticaal afgezet tegen de tijdlijn van de pandemie. Dit is het 4e kwartaal 2021 NL op ourworldindata. Er is een oversterftepiek van ca. 46% in de week van 5 dec. (CBS: 44,5% nl. 4395/3042). De cijfers verschillen dus iets met het CBS, maar het patroon is hetzelfde.
2022
In het 1e kwartaal 2022 is de oversterfte omgeslagen in ondersterfte. Weken 1 t/m 13: -38 doden = gemiddeld normale sterfte/kwartaal. NB weken 12 en 13 oversterfte 13%
CBS rapporteert wekelijks over de ondersterfte (en een bericht over het jaar 2021), maar niet over de oversterfte eind vh kwartaal
Op 1 april 2022 meldt het CBS: ‘Sterfte in maart toegenomen, geen oversterfte’ (screenprint rechts in grafiek)
In het 2e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 14 t/m 26: oversterfte 3.700 doden = 10%.
CBS rapporteert eerst niet, dan wel en onderschat de oversterfte in haar berichtgeving.
Dhr. van Loef spreekt het CBS hierop aan (blog ‘CBS corrigeert berichtgeving oversterfte’), zie screenprints in afb. 2e kwartaal.
In het hele 3e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 27 t/m 39: oversterfte 3.800 doden = 10%.
CBS rapporteert maandelijks over de oversterfte.
In het hele 4e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 40 t/m 52: oversterfte 6.500 doden = 17%. Oversterftepiek in december: 3.500 doden (23%).
CBS rapporteert tot en met november oversterfte, daarna niet meer. CBS zwijgt over december.
2023
In het 1e kwartaal 2023 is alleen in de maand februari sprake van normale sterfte, maar geen ondersterfte. Er is oversterfte in januari en maart. Weken 1 t/m 13: oversterfte 2.950 doden = 6,7%.
Begin maart komen de laatste corona-adviezen te vervallen (kabinetsbesluit).
CBS rapporteert over het jaar 2022. CBS rapporteert over de 3 maanden 2023 en onderschat de oversterfte in maart. CBS verlaagt de frequentie van rapporteren over de sterfte.
Dhr. van Loef spreekt het CBS hierop aan (blog ‘CBS stelt mate van oversterfte te positief voor’),zie screenprint in afb. 1e kwartaal.
In het hele 2e kwartaal 2023 is er een lichte mate van oversterfte. Weken 14 t/m 26: oversterfte 1.860 doden (minimaal, plusmutaties komen nog) = 5%.
CBS rapporteert alleen oversterfte in juni, niets over maart. Geen informatie over het oversterftepercentage van 6% op jaarbasis.
Dhr. van Loef spreekt het CBS hierop aan.
Blogs (tevens internationale vergelijking oversterfte)
Wat is er gebeurd met de nederlandse oversterfte cijfers van 2022 in de internationale bronnen?
Uitgangspunt zijn de cijfers van het CBS. Zoals al eerder werd opgemerkt, is er iets vreemds aan de hand met de cijfers van Nederland vanaf 2022 in de wereldwijd toonaangevend bronnen The Economist en Ourworldindata (zie grafiek gepubliceerd op 6 nov.). In eerste instantie betreft het een analyse van Ourworldindata, de excess mortality percentages. Een verzoek aan Ourworldindata om opheldering brengt ons niet verder (zie email). Er is contact gezocht met de World Mortality Dataset.
Een nadere analyse van de cijfers van The Economist brengt het volgende aan het licht.
Uitkomst vergelijking The Economist met CBS op vier tijdvlakken 2020-2022
Vergeleken zijn de cijfers van vier perioden van 5 aaneengesloten weken. De vier perioden zijn: A) start pandemie (weken 11 t/m 15 2020); B) een jaar later (weken 10 t/m 14 2021); C) de laatste maand 2021: internationale oversterftepiek NL (weken 48 t/m 52 2021); D) het begin 2022, direct aansluitend op C) (weken 1 t/m 5 2022).
Resultaat
A) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: 3% (6020 om 5845 doden), aantal doden exact hetzelfde, aantal verwachte doden verschil van 1%;
B) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: -100 doden (klein getal), aantal doden exact hetzelfde;
C) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: 4% (4782 om 4595 doden), aantal doden verschil : 0,5%, aantal verwachte doden verschil van 2%;
D) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS 90% (-1308 ondersterfte versus -688 ondersterfte), aantal doden verschil van 4,5%.
Tot en met het eind van 2021 lopen de cijfers van The Economist in pas met het CBS. Vanaf 2022 zijn de wekelijkse verschillen tussen The Economist en het CBS opeens systematisch heel groot, statistisch onmogelijk?! Doortellend t/m 2 oktober 2022 (week 39) komt The Economist op een absolute oversterfte van 3.355 doden in 2022, terwijl het CBS op 7.338 komt, meer dan 2 x zoveel (219%)?! (zie tabel, rechts)
NB: De verschillen tussen het CBS en Ourworldindata zijn in 2022 nog veel groter! Gevisualiseerd, is dit wat er gebeurd is met de weergave van de nederlandse cijfers (CBS):
(o.b.v. een visuele vergelijking van de grafieken; boven: screenshot 22/7/’22, onder: screenshot 8/11/’22)
update 6 november – vier versies NL-data in een grafiek
Bij analyse van de excess mortality data van The Economist zien we dat de cijfers (per week, per land) systematisch hoger zijn dan bij ourworldindata. O.b.v. een aantal landen kom ik tot een verschil van factor 1,15 tot 1,38 hoger bij The Economist. Maar bij Nederland is het beeld compleet afwijkend.
Hier de vier versies van Nederland: 2 versies ourworldindata (data 28/10, data 21/10), de CBS-versie en de The Economist-versie. NB De CBS-versie (paarse lijn) ligt het hoogste, daaronder de oude versie van ourworldindata die de CBS-grafiek regelmatig raakt. Daaronder (okergele lijn) de The Economist versie en onderaan de nieuwe ourworldindata-versie (grijze lijn). NB Bij de andere landen (EU14) is er vrijwel geen waarneembaar verschil tussen de verschillende ourworldindata-versies en dat is logisch (28/10 versus 21/10).
update 4 november – Grafiek NL-data op ourworldindata oude versie (1) en nieuwe versie (2).
Wetende, dat er altijd correcties van sterftecijfers achteraf zijn bij elk land (met de UK als toonbeeld van voorspelbaarheid, systematisch minimale correcties met terugwerkende kracht en Italie als notoire ‘achterloper’ van recente data), correcties die varieren en kleiner worden naarmate het langer geleden is, is het vaste patroon van de plotsklapse wijziging van de Nederlandse data die helemaal terug gaat naar week 1/22 hoogst opmerkelijk. Het klopt niet. Het kan gewoon niet. Ergens in dit dataproces is gerommeld. (met de brongegevens van het CBS)
Grafiek NL-data op ourworldindata. Bovenste lijn: oude versie (1) en nieuwe versie daaronder (2). NB Het verschil is een factor 3,5 in procentpunten. Y-as: % over/ondersterfte. X-as: de weken in 2022. De oude versie ligt op het nivo van het CBS.
update 3 november – antwoord van dhr. Ruben van Gaalen, waarvoor dank.
De vraag blijft: Hoe is het mogelijk dat op ourworldindata de nederlandse oversterfte opeens met een factor 3,5 is gedaald?! Ook op The Economist zijn de nederlandse sterftecijfers veel lager dan die van het CBS, maar weer niet zo laag als bij ourworldindata.
The Economist – Met enig nattevingerwerk kom ik uit op 41% lager. En waarom zijn alle weekcijfers (zowel het aantal doden, als het verwacht aantal doden) anders dan bij het CBS?
Wat is er hier toch aan de hand, wie kan deze enorme verschillen verklaren?
2 november 2022 –
In de laatste internationale statistieken van de excess mortality zien we een hoogst opmerkelijke wijziging van de Nederlandse cijfers (ourworldindata.org; economist e.d.). Het zou erop neerkomen dat de oversterfte op jaarbasis in een klap met een factor 3,5 kleiner wordt. Dat is natuurlijk niet waar. Maar hoe komt dit?
De nederlandse cijfers zijn opeens vanaf week 1 2022 zeer sterk verlaagd. Tot en met de laatste meting (week 39, de laatste week die vergeleken kan worden) zijn de oversterfte percentages van Nederland 3,5 keer kleiner geworden, rekenkundig een verlaging van 100% (oude totaal=100%) naar 28,93% (nieuwe totaal). Bij alle landen zijn de verschillen tussen beide lijsten, verschillen die het gevolg zijn van normale mutaties achteraf die bij alle landen voorkomen, kleiner dan 5% (4 landen rond de 4% a 5%: Duitsland, Spanje, Italie, Zwitserland), bij 9 van de 14 landen is het verschil kleiner dan circa 1,5%, waarvan bij 7 landen de verschillen volstrekt minimaal zijn.
Meestal zijn dit zgn. ‘plusmutaties’, omdat niet alle sterfgevallen direct worden geregistreerd/aangemeld. Zie bij ons de verschillen tussen de GGD’en, het RIVM en het CBS, waar anderen uitgebreid aandacht aan besteden.
Op de EXCESS MORTALITY RANKING 2022 EU14 zou Nederland plotsklaps het land zijn met de laagste oversterfte in 2022 (!!). NB Fictief voorbeeld.
Ruim een jaar na het uitbreken van de pandemie doet Nederland nog steeds aan internationale onderreportage van de coronasterfte. Dit is toch opmerkelijk. Wat is hier aan de hand?! Dutch Data?
Het CBS meldde deze week dat er in januari 4.400 mensen zijn overleden aan corona. Eerder meldde CBS dat de coronasterfte in 2020 in totaal 20.000 personen betrof. Als we de cijfers tot en met januari 2021 nemen en dit totaal van 24.400 delen op 17,25 miljoen dan is de uitkomst 1.414 doden per miljoen inwoners (per 31/1/2021).
Rekening houdend met een vertraging in de aanlevering van cijfers naar de internationale instanties met 2 weken kijken we naar de cijfers op de bekende, veel geraadpleegde website ourworldindata.org. Per 15 februari 2021 rapporteert Nederland 873 doden per miljoen inwoners. Dit is een onderrapportage van 62%.
Nederland komt dus uit boven Spanje en scoort een top5-positie van EU14 landen met de hoogste coronasterfte. NB: Ten tijde van het Corona Dashboard EW16/W28 (zie bij bronnen) was de onderrapportage van Nederland 72%.