In de afgelopen 4 maanden zijn vier korte polls geweest op X (kort, dwz.: looptijd max. 2 dagen) met een vrijwel identieke vraagstelling: “Voor actuele informatie over de oversterfte moet je de volgende bron raadplegen”, met een keuze tussen drie (eerste twee polls: CBS/deze website/weet niet) en vanaf de derde poll vier keuzemogelijkheden (incl. optie: Rivm).
Uiteraard zijn deze polls niet representatief, verre van dat. Maar ze zijn wel indicatief omdat, ondanks een bescheiden respons van minimaal 53 en maximaal 165 stemmen, er versterkende effecten zijn:
* gerichte acties om de poll onder de aandacht te brengen van een breder gehoor op twitter/’X’, een gehoor dat sterk betrokken is bij de gezondheidszorg en de gevolgen van de corona pandemie
* specifieke actie gericht op ‘opinieleiders’ zoals Ruben van Gaalen van het CBS .
De uitkomst van deze vier polls liegt er niet om.
Deze website, http://www.gijsvanloef.nl, is DE BRON met ACTUELE CIJFERS van de OVERSTERFTE IN NEDERLAND.
Voor actuele informatie over de oversterfte in Nederland moet je de volgende bron raadplegen:
(Toelichting – Op 16 nov. '23, een week voor de kamerverkiezingen, becijferde van Loef 4 scenario's van de oversterfte in 2023: https://t.co/B5ePnj2Sfl )
De website gijsvanloef.nl consolideert haar geloofwaardigheid als meest betrouwbare bron voor actuele informatie over de oversterfte in Nederland. In de 3e poll is het RIVM als aparte keuze mogelijkheid toegevoegd.
Uitslag 3e poll (niet representatief, wel indicatief):
Uitslag 2e poll (niet representatief, wel indicatief):
Uitslag 1e poll van 2 sept. jl (niet representatief, wel indicatief):
Oversterfte 2023 komt uit op 12,7 duizend, daling t.o.v. 2022 (goed voorzien door @gijsvanloef)
Covid als directe doodsoorzaak vervaagt. Wat je ziet is waarschijnlijk typisch naijleffect pandemie, zoals je ook na Spaanse Griep zag. https://t.co/RsUsHaXgfU
WE MOETEN REKENING HOUDEN MET EEN OVERSTERFTE IN 2023 VAN CA. 11.500 doden (7,31%) - 18/12/'23: OPHOGING VERWACHTING MINIMAAL 12.500 doden
Terwijl Nederland zich opmaakt voor de tweede kamerverkiezingen op woensdag is een nieuwe ziekmakende golf van infecties losgebarsten. Alle omstandigheden lijken aanwezig om te vrezen dat een nieuwe oversterftegolf het gevolg zal zijn. In de eerste plaats is er sprake van een seizoenspatroon waarin de griep en andere infectiezieketen uitbreken. Ook rioolwatermetingen laten zien dat er weer een gemuteerde coronavariant rondgaat.
‘Corona is nog niet voorbij’, alhoewel het demissionair kabinet ons het tegendeel wilde doen geloven. Nog steeds misleidt de overheid de bevolking, gesteund door kenniscentra die politiek gestuurd worden en snelle mainstream media die persberichten hapklaar overnemen. De kritische media, de onderzoeksjournalistieke platforms, worden nog steeds tegengewerkt door het ministerie VWS die geen openheid van zaken wil geven. Timing en vertraging van informatieverstrekking zijn krachtige politieke machtsmiddelen, zo blijkt nog steeds. We zien het getalm rondom een serieuze aanpak van longcovid. Uiteindelijk zijn het de medisch specialisten zelf die een nieuwe netwerkorganisatie opzetten om longcovid multidisciplinair te kunnen gaan aanpakken. En we lezen de berichten over het gedoe rondom de Passende Zorg en het niet opschieten van de uitvoering van het Integraal Zorgakkoord (IZA), hetgeen vooral het bestuurlijke onvermogen illustreert.
Wat is er eigenlijk veranderd sinds, pakweg een jaar geleden? Officeel is de pandemie nu voorbij. Een nieuwe Wet Publieke Gezondheidszorg staat in de stijgers. De onderzoeksraad heeft haar laatste rapport geschreven. Gemaakte beleids- en uitvoeringsfouten zijn minitieus vastgelegd en geanalyseerd, er zijn conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan voor een betere pandemische paraatheid. Maar is Nederland nu werkelijk beter gewapend tegen nieuwe uitbraken? Ik vrees van niet. De nieuwe vaccinatieronde onder de risicogroepen is een fiasco gewordenen lijkt ook te laat te zijn ingezet, slechts 28,9% van de 60-plussers is geboosterd (in Belgie – waar de oversterfte marginaal is – bijna 50% van de 65plussers). De uitholling van de spil van de 1e lijn, de huisartsenzorg (eromheen de wijkverpleging, de thuiszorg, de mantelzorg, de geestelijke zorg, de fysiotherapie enzovoorts) gaat onverminderd door, zo blijkt ook weer uit een recente bericht op Nu.nl (‘steeds dichter bij een dichte deur voor tandarts/huisarts’).
Oversterfte constant rond 6%
De oversterfte heeft vrijwel dit gehele jaar aangehouden en schommelt vanaf het uitdoven van de laatste echte sterftegolf begin 2023 rond de 6% op jaarbasis. Er zijn nu al 8.575 extra doden, het jaarpercentage is vandaag, 17 november, gestegen naar 6,48%.
Het is de voorbode van – het kan bijna niet anders – een nieuwe eindejaars sterftegolf. Wat zijn aannemelijke uitkomsten, wat zijn denkbare scenario’s?
Vier oversterfte scenario’s
Het meest voor de hand ligt een vergelijking met de eindejaarsgolf van vorig jaar (2022), toen was de oversterfte in de laatste 9 weken in totaal 4.653 doden (517/week).1 In 2021 was de oversterfte dramatisch hoog (het hoogste in heel ‘modern Europa’) en stierven er in de laatste 9 weken 8.289 mensen meer dan verwacht mocht worden o.b.v. het gemiddelde van de jaren 2015-2019. Als we enkele lijnen doortrekken kunnen we 4 scenario’s uittekenen:
A – oversterfte resterend jaar blijft constant (200/week): 9.845 doden in 2023 (6,27%);
B – iets hogere oversterfte resterend jaar (250/week): 10.295 doden in 2023 (6,55%);
C – herhaling oversterftegolf van 2022 resterend jaar (517/week): 12.698 doden in 2023 (8,08%);
D – herhaling oversterftegolf 2021 resterend jaar (921/week): 16.334 doden in 2023 (10,4%)
Beide uitersten acht ik zeer onwaarschijnlijk. Op dit moment acht ik een uitkomst die tussen de twee middelste scenario’s in ligt, een uitkomst tussen 10.295 (lage schatting) en 12.698 (hoge schatting), het meest waarschijnlijk. Wekelijks zullen we de verwachting bijstellen aan de hand van de nieuwe cijfers van CBS.
Als we er precies tussenin nemen zijn de cijfers 11.497 extra doden, wat overeenkomt met 7,31%.
Afb. onder ontleend aan het CBS. Dit is met de kennis van nu m.i. de meest waarschijnlijke uitkomst.
Bij de berekening van de scenario’s is uitgegaan van de cijfers van vorige week, toen er nog 9 weken te gaan waren. De laatste week met sterftecijfers was toen week43. In week 44 is de eerste prognose een oversterfte van 474 doden, dit is in lijn met de voorspelling. ↩︎
NB Dit bericht gaat als een lopend vuurtje rond op de media Twitter (10000+ weergaven) en LinkedIn (ca. 3675 views, interessante commentaren, 5 reposts; NB Ik ken vrijwel niemand die op LinkedIn reageert persoonlijk - LinkedIn is vooral een platform van elkaar onderling complimenterende zakelijke circuits).
Tussendoor – Hoe media politiek bedrijven.
Jeroen Wollaars beweert in het gesprek met Lilian Marijnissen van de SP over een Nationaal Zorg Fonds dat de totale transitiekosten van een zorgstelselwijziging kunnen oplopen tot 100 miljard euro (Nieuwsuur afl. 303, 9 november 2023). U kunt het fragment beluisteren vanaf de 13e minuut. https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2023/nieuwsuur_4526/afspelen
Volgens sommige experts telt dit op tot 100 miljard
Marijnissen zegt dat dit niet klopt, maar gaat er niet op in. Wat Wollaars hier beweert is KLINKKLARE ONZIN. Wie zijn die zgn. ‘experts’ die dit beweren, zo vraag ik mij af?
Nabrander. De geschiedenis herhaalt zich. In 2018 overkwam Emile Roemer, destijds lijsttrekker van de SP, iets soortgelijks. Hij werd door een persoon met een zorgeconomische achtergrond die regelmatig in de media als deskundige wordt geraadpleegd, afgebluft met een aantal uitspraken over ons unieke zorgstelsel die niet onderbouwd werden.
Op twitter reageerde ik als volgt (nieuwste boven):
Wie zijn de bronnen die @Nieuwsuur influisterden dat de transitiekosten van een zorgstelselverandering weleens 100 miljard zouden kunnen bedragen? >https://t.co/trWy9YEHdI
Een uitspraak die je moet onderbouwen. Ook jij zegt dat de acute zorgketen een publieke taak is, een nutsvoorziening. En als ik je bevraag over de #oversterfte, geen antwoord. >https://t.co/vs2223moup
Dit is een uitspraak die je zult moeten onderbouwen, @MarcelLevi. Ook jij zegt dat de acute zorgketen een publieke taak is die niet bij @ZNnieuws thuishoort. Dat valt niet te rijmen met zo'n achteloze uitspraak. En als ik je bevraag over de #oversterfte, dan geef je niet thuis.🤔
Niet geverifieerd (maar echte personen, c.q. organisaties!):
De oudste volgers staan onderaan
Dr. Bram Wouterse Associate professor @ESHPM_EUR Health Economist. Bert Mulder Arts microbioloog, voorheen ex-Redteam Dirk-Jan Omtzigt Chief Economist OCHA Yolanda Halm Apotheker Renate curfs Telegraaf Alma Tostmann Infectious disease epidemiologist, lecturer @Radboudumc Josse de Voogd Onderzoeker & publicist Dr. Deepti Gurdasani Clinical epidemiology, machine learning, global health Elise van Hoek-Burgerhart socioloog, ethiek, beleid & zorg, bioethics, npvzorg.nl Dr. Nicole Hunfeld ass. Professor ErasmusMC, ziekenhuisapotheker intensive care, bestuurder KNMP Mr. Hester Bais Advocaat Financieel recht, Klokkenluider, Worst Bank Scenario Hedwig Vos Huisarts, hoofd huisartsopleiding LUMC Dr. Charifa Zemouri Volksgezondheid, infectieziekte & gezondheidsverschillen Dr. Jochen Mierau Professor of Public Health Economics UMCG Dr. Diana Delnoij Zorginstituut NL, bijzonder hoogleraar Eelke van Ark FTM Maarten van Poll Financieel Dagblad, verslaggever Zorg Eddy Terstall film maker Dr. Bert Zwart prof @ CWI & TU/e Amrish Baidjoe Director @MSFLuxor @MSF, ex-Redteam Dr. Rene Jan Veldwijk Economist. Database-doctor, FAIL IT expert Marcia Nieuwenhuis Onderzoeksjournalist/politicoloog @ADnl Arnold Bosman Public Health Epidemiologist, ex-Redteam Joba van den Berg CDA Edwin Veldhuizen ex-Redteam Harriet Duurvoort columnist de Volkskrant Simon Rozendaal Wetenschapsjournalist, chemicus, columnist EW. Erelid KNCV. Wilma Kieskamp Trouw Anneke Westerlaken vrz. Actiz Wim Schellekens voormalig ziekenhuisbestuurder, hoofdinspecteur IGZ, ex-Redteam Edwin Brugman oud-directeur VvAA Wim Jongejan Huisarts np. Alert op gevaren Zorg-ICT @zorgictzorgen Judith Spanjers FTM Margot Smolenaars eindredacteur FTM Vera Bergkamp D66, vrz. TK Mark Van Houdenhoven CEO Sint Maartenskliniek prof Economics management in #Healthcare RadboudUniv. Nederlandse Zorgautoriteit Dr. John Jacobs Immunoloog, medisch data science Kees Kraaijeveld Oprichter Argumentenfabriek en Denkacademie, lid MIT Dr. Armand Girbes Professor Intensive Care Medicine and Clinical Pharmacologist Eric Janson Algemeen directeur KNMP Floor Ligtvoet Nieuwsuur Dr. Wanda de Kanter Chest physician, oncology, prevention cancer, COPD. Smoking cessation & anti tobacco industry Dr. Daan Dohmen Professor Digital Transformation in Healthcare Dr. Jan Kremer Professor zorg & samenleving Radboudumc | speciaal gezant passende zorg | voorzitter RvT OLVG Raad voor Volksgezondheid & Samenleving Economenvakblad ESB Michiel Verkoulen Econoom in de zorg @ZVAdvies Trots lid @D66 Dr. Xander Koolman Professor, Gezondheidseconoom VU Jeroen Wester NRC Rinke van den Brink ex-NOS (zorgjournalist) Dr. Richard Janssen Emeritus in Governance&Management HCO’s Erasmus #ESHPM_EUR Prof #Tranzo Tilburg Univ.
Geverifieerd (blauw vinkje X, echte personen):
Wouter Aukema #WOBTeam. Senior data patterns & forensics analist Wierd Duk Telegraaf Thomas Bollen FT Lilian Marijnissen SP Renske Leijten SP Welmoed Vlieger NSC
En nog vele andere
Zorgverleners: vele huisartsen, verpleegkundigen, een aantal medisch specialisten
Er was eens een land aan de zee, waar de bewoners dijken bouwden om zich te beschermen tegen het water, want het westelijk deel van het land lag lager dan de zee. Maar soms kwam er een storm uit het westen die de golven hoog opstuwde en dan verdronken er mensen omdat de dijken op sommige plaatsen doorbraken. Daarom werden er extra hoge dijken gebouwd. Daar was veel menskracht voor nodig, maar de mensen hadden geen keuze, want niemand wilde de verdrinkingsdood. Onder de lagelanders kregen sommigen speciale taken zoals volksbescherming, het helpen van drenkelingen en het onderhouden van dijken en dammen. Het oostelijk deel van het land lag boven de zee en daar waren de mensen veilig. ’s Lands machtigen leefden daar en zij hadden voor zichzelf, alhoewel niet strikt noodzakelijk, zelfs extra hoge bouwwerken gemaakt. Op het hoge land zetelde ook de regering en vanuit het hooggelegen oosten werd het hele land bestuurd. Zowel de lage, als de hogelanders betaalden belasting aan de regering. De regering had de opdracht te zorgen voor de bescherming van de bevolking en de andere bestuurlijke taken uit te oefenen. Er werd veel vergaderd. Toen kwam er een heel zware westerstorm die zelfs de extra hoge dijken in het westen deed bezwijken. Er was door de lagelanders en hun deskundigen voor gewaarschuwd, maar de hogelanders en ’s lands bestuurders hadden de herhaalde waarschuwingen voor een dreigende ramp steeds in de wind geslagen. Er verdronken duizenden lagelanders, maar ook de hogelanders werden getroffen, want sommigen waren in het lage land toen de dijken doorbraken en er waren veel onderlinge familiebanden. De regering kreeg extra zendtijd om de bevolking te vertellen hoe ze de watersnood zou gaan bestrijden toen de stormvloed al voorbij was, maar ze werd door weinigen geloofd. Het algemene gevoelen was dat de regering niet altijd de waarheid vertelde en overigens ook slecht op de hoogte van de situatie in de lagelanden was. Er kwam een crisisoverleg met afgevaardigden van hoge- en lagelanders. De lagelanders pleitten voor onmiddellijke versterking van de dijken, maar ze konden het niet eens worden met de hogelanders en de regering over de financiering ervan. Wel werd er een speciaal zwemvest bedacht en dit werd na de ramp onder de bevolking uitgedeeld. Een jaar ging voorbij en opnieuw beukte een zware westerstorm op de nog deels verwoeste kustlijn. Opnieuw verdronken veel mensen, vooral mensen zonder zwemvest (want dit zwemvest werd lang niet altijd vertrouwd) en opnieuw werd een nationale vergadering bijeengeroepen. Maar ook nu konden de lage- en hogelanders het niet eens worden over een crisis- en herstelplan. Tegelijkertijd werden er in het oosten door de hogelanders met instemming van de regering wel nieuwe bouwwerken opgetrokken, alhoewel dit uit oogpunt van veiligheid overbodig was. En de geschiedenis herhaalde zich weer. Een derde westerstorm eiste opnieuw veel slachtoffers onder de lagelanders…
Gijs van Loef 