Als je het verhaal leest, dan hoop je stilletjes dat het over een ander land heel ver weg ergens achter de Oeral gaat. Maar nee, we zijn het zelf. – Jaap van den Heuvel, interim CEO St. Maartenskliniek en emeritus hoogleraar Healthcare Management, tevens columnist
Dank Gijs, belangrijk werk! – Robert Kreis, gepensioneerd chirurg en emeritus hoogleraar Brandwondenzorg VUmc, tevens columnist
Onder de aandacht gebracht van onder meer de hoogleraren: Patrick Jeurissen, Armand Girbes, Willy Spaan, Jim Reekers, Roland Bal, Marcel Levi, Diana Delnoij, Bianca Buurman, Bart Berden, Angela Maas, Hedwig Vos, Niels Chavannes, Floortje Schepers
De marktwerking – hoe onvolkomen die ook is, critici die stellen dat er geen ‘echte marktwerking’ is hebben strikt genomen gelijk, maar een ‘echte markt’ is ondenkbaar in een publiek gefinancierde gezondheidszorg – holt de zorg als collectieve voorziening voor de gehele bevolking uit en richt haar uiteindelijk ten gronde.
vanLoef Research toonde eerder aan dat de oversterfte in Nederland sinds de uitbraak van corona in 2020 tot de allerhoogste van heel West-Europa behoort. Er is overvloedig bewijs dat de marktwerking een belangrijke, zo niet de belangrijkste oorzaak van de exceptionele oversterfte is.
@volkskrant s voorpagina zaterdag jl. (website en krant) kreeg op twitter 11.4K weergaven plus 4likes (lb); mijn reactie kreeg 4,2K weergaven plus 15likes/5RT (rb); de ingezonden brief werd geweigerd (lo); mijn tweet erover had 2.3K weergaven plus 10likes/4RT (ro). #ineennotedoppic.twitter.com/lgKr7bHSwT
Beste lezers en volgers, het aantal views van mijn kritiek op de Volkskrant op twitter is niet meer bij te houden…
Tweet Volkskrant 11,4K weergaven, 9 opmerkingen, 0 retweets en 4 Likes > w.o. opmerking @GijsvanLoef 4,2K weergaven met interactieratio 9,6%, 3 opmerkingen, 6 retweets en 15 Likes> w.o. retweet @GijsvanLoef 2,3K weergaven, 2 opmerkingen, 4 retweets en 10 Likes.
(normaliter zijn er nauwelijks reacties/opmerkingen met enige kwantiteit bij tweets van de Volkskrant over eigen berichten. Kennelijk worden tweets van de Volkskrant gelezen en daar blijft het dan bij)
1 mei – reactie de Volkskrant
Geachte lezer,
Hartelijk dank voor uw bijdrage, die wij met belangstelling hebben gelezen. Helaas kunnen wij uw brief niet publiceren. We ontvangen dagelijks vele tientallen brieven. De redactie is daar zeer verheugd over, maar de ruimte om brieven te publiceren is beperkt. Wij vragen hiervoor uw begrip en hopen u een volgende keer te mogen verwelkomen in de rubriek.
Met vriendelijke groet,
Redactie Opinie en Debat
30 april 2023
Ingezonden lezersbrief
De voorpagina van de krant van zaterdag heeft mij met stomheid geslagen. U toont een futuristische robotarts met de vraag wat kunstmatige intelligentie kan betekenen voor arts en patiënt. Het artikel gaat over medische AI-weetjes, in de wetenschap dat de risico’s en onzekerheden heel groot zijn. Dit tot voorpagina bombarderen is bizar. Waarom deze advertorial, bent u zo innovatiegeil? De zorg verkeert in een ongekende crisis, de oversterfte is ongekend! De bittere werkelijkheid is dat Nederland een ingestort 🇳🇱zorgstelsel heeft. Daar zou u eens diepgravend aandacht aan moeten besteden.
Voorpagina’s de Volkskrant 29 april 2023
webpagina
krant (editie)
twitter en mijn reactie
Dit tot voorpagina bombarderen is eigenlijk bizar. Een optelsom van medische AI-weetjes, in de wetenschap dat de risico's en onzekerheden groot zijn. Innovatiegeilheid? En de bittere werkelijheid van een ingestort 🇳🇱zorgstelsel – zoals de actualiteit toont – blijven ontkennen. pic.twitter.com/ypqkupykEk
Oorspronkelijke uitzending – gemiddeld aantal kijkers (kijkdichtheid): 434.000 ; Totaal aantal kijkers: 757.000 (Kijkonderzoek.nl)
Meest bekeken Zembla uitzending on line sinds 2018
20 Jaar huisartsenzorg: Van de aanloop naar de marktwerking in de zorg en de Zorgverzekeringswet (2006) tot en met het massaprotest op het Malieveld in de zomer van 2022 en het Integraal Zorg Akkoord van nu. Met indringende (beeld)ervaringen van acht, onderling zeer verschillende huisartsen. Met citaten van voormalige bewindslieden en een reactie van de huidige minister Ernst Kuipers. Een historisch overzicht vanuit het perspectief van de poortwachters van de (medische) gezondheidszorg.
Gijs van Loef doet al jaren onderzoek naar de gevolgen van de marktwerking in de zorg die in 2006 is ingevoerd. Volgens Van Loef explodeerden de kosten in de eerste 6 jaar van het nieuwe stelsel: (2/7) pic.twitter.com/gbPrnQNzHS
In 2013 komt Rutte II met een nieuwe bezuinigingsmaatregel. Alle bejaardenhuizen gaan dicht en de huisarts krijgt er nog meer taken bij. (4/7) pic.twitter.com/3pHRa4b1pw
Volgens huisartsen hebben zorgverzekeraars veel te veel macht. Huisarts Bart Bruijn moest in opdracht van zorgverzekeraar CZ diabetespatiënten op een ander merk insuline overzetten: (6/7) pic.twitter.com/4Hk1SH4VjN
Gevolg van alles is dat steeds meer #huisartsen stoppen. Meer dan 230 huisartsen onder de 50 jaar zijn de afgelopen 3 jaar gestopt. Een van hen is Robbert Collignon. (7/7) Bedankt voor je aandacht. Kijk de hele uitzending: https://t.co/xQG8XA0JNTpic.twitter.com/j6DTBuH04a
Voor het nieuwe zorgstelsel van start ging stegen de kosten echter veel en veel harder. Stijging zorgkosten periode 2000-2005 46,6% en stijging zorgkosten periode 2005-2010 ‘slechts’ 29,8%. Foute voorstelling van zaken dus dat dit niet is genoemd.
EenVandaag 24/3/2023 – Nabil (43) stopte net als veel andere jonge huisartsen met zijn vak: ‘Je wordt in een onmogelijke positie geplaatst’: https://eenvandaag.avrotros.nl/embed/540881/
update 8 december 2022 – CBS: “In het derde kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (7,1 procent). Dat wil zeggen dat van de duizend te werken dagen 71 werden verzuimd wegens ziekte. Een jaar eerder was dit in het derde kwartaal 6,3 procent.”
update 10 juni 2022 – Ziekteverzuim zorg stijgt verder door (CBS): “In het eerste kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (8,9 procent).”
update rapportage NZa 28 april 2022 – Ziekteverzuim verder gestegen en ligt nu tussen de 9,4% en 11,7% in de verschillende zorgsectoren (!). NB De NZa hanteert een andere indeling binnen de zorg dan het CBS.
Zoals ik al eerder aangaf, het ziekteverzuim in de zorg breekt records. De betekenis van dit feit kan moeilijk overschat worden. Het geeft aan dat de zorg als bedrijfstak (CBS) ernstig ziek is.
De tabel en grafiek tonen alle bedrijfstakken en bedrijfsklassen (subcategorie) met een bovengemiddeld ziekteverzuim in 2021, gemeten vanaf 2005 t/m 2021. Vanwege de overzichtelijkheid zijn alle andere bedrijfstakken, die met een lager dan gemiddeld ziekteverzuim zoals bijvoorbeeld het Onderwijs en ‘Specialistische zakelijke diensten’, weggelaten. NB Er zitten daar geen uitschieters bij.
Het ziekteverzuim in de zorg is het hoogste ooit gemeten door het CBS.
Tabel met selectie van bedrijfstakken en bedrijfsklassen met bovengemiddeld ziekteverzuim in 2021 idem, grafisch weergegeven
Erratum 2 jan. 2022 – Om voor mij onbegrijpelijke reden is de weergave van The Economist d.d. 3/12/2021 in blauwe en rood precies verkeerd: de blauwe lijn is het aantal geregistreerde coronadoden, de rode lijn is het aantal gemeten besmettingen. Bijgaand de juiste weergave d.d. 2/1/2022:
Het aantal geregistreerde coronadoden (rood) en het aantal gemeten coronabesmettingen (blauw): 6 golven. Scaled to peak (2 x-assen). Het aantal besmettingen van de 6e golf is nog hoger dan hier weergegeven – net als bij de 1e golf. Bron: The Economist, 3 dec. 2021
1e – Nederland is het enige modern europese land met zes golven. Het bewijs dat het beleid niet effectief is.
2e – De zwakten van het marktgedreven zorgstelsel worden zichtbaar door de pandemie. Nu weer: de traagheid van de boostercampagne. De kwetsbaarheid van de 25 GGD-uitvoeringsorganisaties.
4e – Uiteenrafeling van de onderliggende complexiteit. Het hart van de zorg, de intrinsiek gedreven zorgverlening, bezwijkt. De overheid moet ingrijpen maar doet dit zonder samenhangend idee, zonder plan.
14 okt. 2021 – De tweet van Sander de Hosson met de samenvatting van de adviezen was de trigger voor deze blog. Brononderzoek maakt e.e.a. minder overzichtelijk, er is veel informatie maar deze samenvatting heb ik vooralsnog niet kunnen terugvinden. Sander de Hosson heeft helaas niet gereageerd op mijn verzoek om toelichting.
Opmerkelijk: 'Quick wins' zijn absoluut het tegenovergestelde, want ze gaan allemaal over cultuurverandering bij/van/in het zorgmanagement. Het gaat hier om Anders Willen Werken als imperatief voor het zorgmanagement. Machtsuitoefening. 1/
Dit is bijzonder weerbarstige materie. In de 'Adviezen (1)' gaat het over de inzet van middelen, dus geld, voor de noodzakelijk programma's voor ontwikkeling, opleiding etc. 'Integraal Modern werkgeverschap' verwijst direct naar de cultuurverandering als 'quick win' geduid 2/
Dr. Roger Sorel (bestuurder geneesmiddelensector) – ‘Goed stuk!’
Dr. Peter Harteloh (medical statistics researcher, CBS) – ‘Mooi stuk!’
Dr. John Jacobs (medisch wetenschapper, immunoloog), Frits Bosch (Gz-psycholoog en schrijver) – aanbeveling op twitter
Prof. Dr. Jaap van den Heuvel MD MBA MAC (ziekenhuisbestuurder) – ‘Gijs heeft weer goed op een rij gezet wat er beter kan, maar dit levert al met al geen vrolijk beeld op. We hebben met elkaar een groot probleem in de zorg. De andere kant opkijken gaat ons niet meer helpen.’
Cock de Graaf (zorgverzekeringsdeskundige) – ‘Gijs vat zijn doorwrochte commentaar op de thema’s van de overheid bondig en zeer kundig samen en legt daarbij, gelukkig, de vinger op vele zere plekken en geeft daarbij ook argumentatie, onderbouwing en oplossingsrichtingen. Daar zouden ze in Den Haag heel blij mee moeten zijn. We zullen afwachten wat ze met zijn beantwoording gaan doen!’
Indiener Dr. Herman Suichies (oud-huisarts en bestuurder VPH) – ‘Goed stuk!’ >bijdrage HE Suichies
Indiener Dr. Mischa Anna Selis (psychiater) – ‘Mooie bijdrage! Hard nodig! >bijdrage MA Selis
Discussiestuk ‘Zorg voor de Toekomst’ (internetconsultatie @minVWS): ‘Drie thema’s waar de komende jaren meer verandering op nodig is: 1. Preventie; 2. Organisatie en Regie; 3. Vernieuwing en werkplezier. Herkent u zich hierin?’ Reactie> https://t.co/UNk0gnQHpBpic.twitter.com/kDdBUZH06h
Antwoord op de 1e vraag: Herkent u zich in de drie thema’s als de thema’s waar de komende jaren meer verandering op nodig is?
1e thema – Preventie: Volmondig ja. Gezonde leefomgeving en gezonde leefgewoonten horen bij een verduurzamende samenleving waarbij een goede gezondheidszorg voor allen ook betaalbaar blijft. 2e thema – Organisatie & Regie: Zeker. Maar het intact laten van de huidige deelzorgstelsels, zonder robuuste landelijke randvoorwaarden is geen oplossing. De voorgestelde ‘fine-tuning’ d.m.v. veel genoemde opties zal tot nog hogere stelselkosten leiden. Bij de bestrijding van epidemieën zoals corona is een centrale regie vereist. Nederland deed dit vroeger veel beter dan nu. 3e thema – Vernieuwing en werkplezier: Dit thema is qua uitwerking niet goed doordacht, de uitwerking is gekunsteld. Maar de aparte deelthema’s zijn wel belangrijk. Innovatie is nu teveel een ideologie, een panacee. Werkplezier is essentieel, want zorg draait om de relatie tussen zorgprofessional(s) en patiënt/zorgbehoevende.
(Professoren Poiesz en Caris zeggen hierover: ‘De thema’s ‘vernieuwing’ en ‘werkplezier’ zijn samen in één uitgangspunt ondergebracht. Dit is een doordenker, wat het is niet direct duidelijk wat ze met elkaar te maken hebben. Vernieuwing wordt in de nota gezien als het middel waarmee het werkplezier kan worden vergroot.’bijdrage P en C internetconsultatie VWS)
Bij alle thema’s zijn ingrijpende veranderingen nodig die verder gaan dan de voorgestelde beleidsopties, die teveel voortborduren op het bestaande, onwerkbare hybride systeem. Althans, als we de zorg in de toekomst kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar voor iedereen èn houdbaar op macro-niveau (vast % BNP) willen houden, met breed draagvlak vanuit de samenleving (solidariteit).
Gijs van Loef 