Maandelijks archief: november 2017

Bevestiging failliet marktwerking zorg druppelt binnen vanuit wetenschap

Geplaatst in Cure, publicaties, publiek privaat door

update 31/1/2018 – Prof. Patrick Jeurissen bevestigd de juistheid van mijn analyse: Tendens daling kwaliteit medische zorg tov. EU 14 zet door (OESO Health at a Glance)

update 29/12/2017 – Publicatie in TROUW (‘Rijken kiezen vaker voor private zorg’) en NOS.nl: https://nos.nl/artikel/2209711-zorg-op-termijn-veel-duurder-door-vrije-zorgbureaus.html Eerste alinea op NOS-website: “De toename van het aantal zorgbureaus zonder contract met een zorgverzekeraar leidt ertoe dat zorg op termijn veel duurder wordt. Dat zegt zorgeconoom Xander Koolman in een rapport over de opkomst van de vrije zorgbureaus.”

update 13/12/2017 – Reactie van Xander Koolman op mijn analyse van OESO Health at a Glance 2007 – 2017 (zie hiervoor)

Het failliet van het doorgeschoten marktwerkingsdenken in de medisch-curatieve zorg in ons land, zoals door mij de afgelopen twee jaar geponeerd, krijgt schoorvoetend steeds meer bevestiging vanuit de (zorgbestuurlijke) wetenschap…
Dr. Peter Harteloh, arts-onderzoeker bij het CBS geeft het volmondig toe: “Ik heb je resultaten bekeken en onderschrijf deze: de kwaliteit loopt terug en de kosten nemen toe. Het is in overeenstemming met geluiden uit het veld, maar niet met het beeld dat de politiek bevalt.”

(Wie is Peter Harteloh? >  https://www.volkskrant.nl/binnenland/door-nieuwe-manier-van-registratie-gaan-we-opeens-aan-andere-dingen-dood~a4528311/

https://www.ntvg.nl/artikelen/veranderingen-de-doodsoorzakenstatistiek-door-automatisch-coderen)

Publicatie van Jan Kremer, Patrick Jeurissen (beiden o.a. Hoogleraar aan het Radboudumc), Niek Stadhouders en Marit Tanke (beiden Celsus Academie) in Economisch Statistische Berichten 11/2017 Marktprikkels verbeteren zorg niet bij reageerbuisbevruchting: “De markt voor reageerbuis – bevruchting lijkt niet optimaal te werken: een hogere kwaliteit leidt niet tot patiëntentoestroom.” Een eufemisme voor: de markt werkt niet.

Jan Kremer (tevens voorzitter Kwaliteitsraad Zorginstituut Nederland, lid Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en Senior Executive Advisor Strategy&) reageerde al op mijn laatste publicatie op skipr: “Interessant betoog, Gijs. Dat meerdere Nederlanders wat minder markt in de zorg willen geloof ik wel, maar of ze ook meer overheid willen weet ik nog niet zo (…)”

… en vanuit de praktijk:

Bart Bruijn, apotheekhoudend huisarts: “Gijs van Loef is één van de weinige onafhankelijk denkende economen met verstand van zorg in Nederland.”

Retweets van Kwaliteit Nederlandse zorg achteruit door marktwerking van: Renata Terpstra (kinderlongverpleegkundige), Leo van Oudheusden (kinderarts) en Bart Meijman (huisarts, lid actiecomie Het Roer Moet Om > OntRegelDeZorg)

 

Kwaliteit Nederlandse zorg achteruit door marktwerking

Geplaatst in Care, Cure, EHCI-idex, EU14, marktwerking, OECD, publicaties, publiek privaat, SKIPR, zorgranglijst, zorgstelsel door

De kwaliteit van de Nederlandse medische zorg gaat achteruit in vergelijking met die in de ons omringende landen. Hoe komt dat? Ruim een jaar geleden schreef ik hier twee blogs over de kwaliteit van ons medisch zorgstelsel in vergelijking met andere moderne Europese landen. Mijn conclusie was toen dat de kwaliteit van de Nederlandse medische zorg onder het gemiddelde niveau ligt en dat de kosten hoog zijn. Een schokkende vaststelling, die niet te rijmen viel met de prachtige jaarlijkse topnotering van Nederland in de European Health Consumer Index…

Lees verder: Kwaliteit Nederlandse zorg achteruit door marktwerking

Tendens daling Kwaliteit Medische Zorg t.o.v. EU14 zet door 2007 > 2017 (OESO)

Geplaatst in Cure, dashboard, EHCI-idex, EU14, marktwerking, OECD, OECD Health at a Glance, Vertrouwen in de toekomst, zorgranglijst, zorgstelsel, zorgwaarde door

update 30/10/2018 – De langjarenvergelijking van de OESO-data laat het zien: Qua aanbod van Health Suppliers (physicians; practising nurses) verliest Nederland steeds meer terrein t.o.v. de EU14 (zie tabel van een jaar geleden)

update 31/1/2018 – Patrick Jeurissen (Hoogleraar betaalbaarheid van de zorg, science officer minVWS) bevestigd de juistheid van de analyse.

update 13/12/2017 – Xander Koolman (Gezondheidseconoom Vrije Universiteit) : “Ik vind dit een verdedigbare aanpak voor de beoordeling van de ontwikkeling van de ‘performance’ van de medisch-curatieve zorg. Natuurlijk is de Gezondheidszorg als systeem nog veel omvattender dan de cure (zie bijvoorbeeld: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/57320/1/bu0542.pdf ), maar dat neemt niet weg dat dit een relevante analyse is.”

Op basis van gegevens van OECD Health at a Glance 2017 (publicatie 10 november 2017) is een update gemaakt van de landenvergelijking  van de medisch-curatieve zorg (in Nederland: de zorgverzekeringswet). De kwaliteit van de medische zorg in Nederland gaat achteruit, een tendens die is ingezet met de invoering van de gereguleerde marktwerking in 2006.

 

On request translation in English can be made – Data retrieved from OECD Health at a Glance, 2007, 2009, 2011, 2013, 2015, 2017.

Opzet van de landenvergelijking
Wat zijn Nederlandse medische zorgprestaties in internationaal vergelijkend perspectief?

Gekozen is voor een selectie van de 14 ‘moderne’ Europese landen met een minimale bevolkingsomvang van 5 miljoen inwoners. De overweging is dat zo’n selectie zinvoller is dan de gebruikelijke vergelijking met de OECD-landen in totaliteit. De 14 moderne Europese landen die onderling worden vergeleken zijn: België, Denemarken, Duitsland, Engeland (UK), Frankrijk, Finland, Italië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Zweden en Zwitserland. Dit zijn 14 moderne Europese landen die een gedeelde politiek-democratische, sociaal-economische en technologische ontwikkeling doormaken, waardoor de vergelijkbaarheid toeneemt.

Van deze 14 landen zijn data beschikbaar in de periodieke (jaarlijkse) OECD Health at a Glance rapportages die online raadpleegbaar zijn.

Selectie van indicatoren van medische kwaliteit

Op basis van de online tabellen van OESO Health at a Glance is een selectie gemaakt van bruikbare kwaliteitsindicatoren.  Daarbij is als volgt te werk gegaan:

  • Indicatoren komen in alle opeenvolgende OESO rapportages voor (in 2007 was er een veel beperktere verzameling indicatoren dan in 2016)
  • uitsluitend selectie van indicatoren met data van minimaal 12 van de 14 moderne EU-landen
  • selectie van indicatoren die daadwerkelijk iets zeggen over kwaliteit (zoals het aantal docters/nurses, mortality rates, cancer survival, avoidable hospital admissions en vaccinations); 12 Medische specialisten zijn als controlepanel geraadpleegd bij de bepaling van de indicatoren.
  • Non-medical determinants of health (zoals smoking, alcohol consumption en overweight and obesity) zijn uiteraard van invloed, maar niet meegenomen in de vergelijking.

Dertien medische kwaliteitsindicatoren zijn in een longitudinale tabel weergegeven, data uit OECD Health at a Glance van de jaren 2007, 2009, 2011, 2013, 2016 en 2017. Aldus is een tabel samengesteld onderverdeeld in vier clusters: Absolute health; Health Suppliers; Health Status en Quality of Care.

De OESO-tabel scores van de 14 landen zijn omgezet in punten: 1 punt voor het land met de beste score, 14 punten voor het land met de slechtste score. De scores op alle 13 indicatoren zijn opgeteld en gedeeld door 13, dit is de gemiddelde score per land. De gemiddelde score per land is vertaald naar de eindpositie: het land met de hoogste kwaliteit heeft de laagste score, het land met de laagste kwaliteit heeft de hoogste score. De tabel is voor de leesbaarheid opgesplitst in 5 delen:

NB laatste rij POSITION CHANGE in de eerste 4 tabellen 2007 > 2016, m/z 2007 > 2017 

 

Zie ook: https://gijsvanloef.nl/2016/12/09/kwaliteit-medische-zorg-gedaald-tov-europees-gemiddelde-van-20072016

 

Kostenkant EU14

Aan de kostenkant zien we een bevriezing van het %BNP is vrijwel alle landen. Nationale overheden zien geen andere mogelijkheid om de macrokosten en budgettaire lasten in de hand te houden. Kosten hebben soms betrekking op 2015, soms op 2016. De grafiek (o.b.v. het ESB-artikel van 1/2017):

https://gijsvanloef.files.wordpress.com/2017/01/vanloef-leijten-esb4745-026-029.pdf


Zie verder: Kosten * Kwaliteit

Kosten * Kwaliteit van de Medisch-curatieve zorg: Nederland glijdt weg

Geplaatst in Cure, dashboard, EU14, marktwerking, OECD, OECD Health at a Glance, publiek privaat, zorgranglijst, zorgstelsel, zorgwaarde door

Kosten * Kwaliteit als maatstaf van de Zorgwaarde?

Als we de kosten (laagste waarde = aantrekkelijkst, mits de geleverde kwaliteit niet minder is) maal de kwaliteit (laagste waarde = hoogste kwaliteit) berekenen ontstaat een beeld van de waarde van geleverde zorg. K x Q = Z . Hoe lager dit getal, hoe hoger de zorgwaarde. Hoe hoger dit getal, hoe lager de zorgwaarde. Per land, per jaar. (NB Het jaar heeft betrekking op de publicatiedatum van het OESO-rapport)

  • Als kosten ‘K‘ nemen we het getal op basis van het %BNP, maar dan als een heel getal (geen %). Dus: K voor Nederland in 2017 wordt (5,5%BNP): 5,5
  • Als kwaliteit ‘Q‘ nemen we de uitkomsten van de OESO-tabel. Dus: Q voor Nederland in 2017 is 7,58
  • De Zorgwaarde van Nederland in 2017 is dan: K x Q = 41,69 (zie onderstaande tabel)

Nederland had in 2007 een zorgwaarde van 29, in 2017 heeft Nederland een zorgwaarde van 41,69. Daarbij valt op dat de zorgwaarde van Nederland systematisch verslechterd, de reeks is ononderbroken oplopend. Dit betekent dat de burger in Nederland in 2007 meer zorg kreeg voor zijn geld, dan in 2009, in 2009 meer zorg kreeg voor zijn geld dan in 2011, enzovoorts, tot en met het laatste jaar 2017. De verslechtering in Zorgwaarde in Nederland over de gehele periode van 2007 t/m 2017 is dan rekenkundig (-) 44%.

De drie landen die er het beste uitkomen omdat ze de meeste zorgwaarde leveren (‘de prijs:prestatie is het beste’) zijn: 1. Zweden (score: 28), 2. Noorwegen (29) en 3. Zwitserland (31). Vervolgens komen 4. Spanje (36), 5. Belgie (40), 6. Finland (41), 7. Italie (41) , dan op de 8e plaats Nederland (42), 9. Frankrijk (43), 10. Portugal (48), 11. Denemarken (51), 12. Oostenrijk (52), 13. Duitsland (54) en hekkesluiter is afgetekend Engeland/UK (59).

Zie de grafiek en de onderliggende cijfers:

bron: OECD, 2007, 2009, 2011, 2013, 2015, 2017.

NB: De OECD heeft waarden in de tabel Health expenditure and financing op enig moment aangepast. Meestal gaat het om een klein verschil van max. 0,2% BNP (bij Denemarken, Frankrijk, Duitsland), maar in het geval van Zwitserland zijn de wijzigingen significant (verlagingen van de waarden vanaf 2010 van 0,4% tot 0,7%BNP!) . Ik heb daar geen verklaring voor.

On request translation in English can be made – Data retrieved from OECD Health at a Glance, 2007, 2009, 2011, 2013, 2016, 2017.

 

Eerder publiceerde ik de ‘Doelmatigheidsindex’ als houtkoolschets (er lagen geen exacte waarden onder, maar alleen de relatieve positie tov. andere landen) en de overeenkomst is denk ik wel duidelijk. Toch zal ik deze zo niet meer publiceren, omdat het beeld te onnauwkeurig is. Je kunt wel zeggen: er is een kopgroep, er is een middengroep (met wat beweging naar de kop of de staart) en er is een staartgroep. Het beeld was als eerste schets wel verhelderend denk ik:

Hoe kom ik hier nu op? Lees verder op deze website, scroll naar beneden voor berichten in chronologische volgorde terug in de tijd

Aftellen naar OECD Health at a Glance 2017!

Geplaatst in Care, Cure, EU14, OECD, OECD Health at a Glance, zorgranglijst, zorgstelsel door

Verschenen op 10 november 2017: OECD Health at a Glance 2017. http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/health-at-a-glance-2017_health_glance-2017-en

Lees deze tekst: “It also places greater emphasis on time trend analysis. Alongside indicator-by-indicator analysis, this edition offers snapshots and dashboard indicators that summarise the comparative performance of countries,...”

Ik ben ontzettend benieuwd naar de uitkomsten. Wordt mijn analyse bevestigd, of moet ik ze herzien? Met open vizier ga ik verder. Als ik de plank heb misgeslagen, zal ik dat ruiterlijk moeten toegeven. Volledige transparantie is mijn leitmotiv.