115 views
Onderbouwing van de hypothese. Onder twitter staan publicaties/blogs (de nieuwste bovenaan) . M.u.v. de onderste publicaties zijn ze van het afgelopen jaar. Eerdere publicaties (in o.a. ESB 2017, deVolkskrant 2019, Medisch Contact 2018 en verwijzingen door derden etc.) zijn weggelaten.
Links extern
https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7184843489770098688
https://www.linkedin.com/in/michelle-van-tongerloo
420 views – ca. 50.000 weergaven op twitter
update 14 augustus – Analyse berichtgeving CBS over de sterfte in maart 2023
Afbeelding ‘CBS data op 7/4 en 11/8 en CBS berichtgeving op 7/4’
Op 7/4/’23 meldt CBS 1,3 duizend meer overledenen dan verwacht en ongeveer 18.000 doden (exacte cijfers: 1.322 respectievelijk 17.866). Correct.
‘Er was net geen oversterfte’. Dit was op dat moment al discutabel, de oversterfte was toen 7,99%, afgerond 8%. Het CBS wist en weet dat de uiteindelijke sterftecijfers hoger zullen zijn.
‘Binnen het interval van gewoonlijke fluctuaties’: Onjuist; in week 10 11,22% oversterfte ligt er ver buiten en de weken 11 en 12 met 9,78% en 9,22% liggen er ook buiten.
‘In maart was de wekelijkse sterfte ruim 250 hoger dan verwacht’: Twijfelachtig: 1.322/5 = 264 hoger per week.
De laatste cijfers (CBS statline) van de weken 9 t/m 13 geven een totaal van 1.375 doden-surplus, dat is 8,31% oversterfte. Met drie weken oversterfte boven de 10%. Het CBS zegt hier niets over.
NB CBS lijkt als oversterfte een grens van 8% te hanteren. Zo’n statistische grens is onbruikbaar bij metingen die een langere periode beslaan. Ik ben geen statisticus, maar dat is duidelijk. De oversterfte bedraagt thans ca. 5,6% op jaarbasis.
Samenvatting
Het CBS rapporteerde hoogfrequent over de oversterfte (4e kwartaal ’21) en de ondersterfte erna (1e kwartaal ’22). Maar ze bleef in gebreke nadien. Ze onderschatte en veronachtzaamde de (vrijwel permanente) oversterfte va. 2e kwartaal ’22 tot op de dag van vandaag.
Dit kan niet anders worden uitgelegd als:
* Er is een crisis in de zorg, de aanhoudende oversterfte is het ultieme bewijs.
* Nederland wordt niet eerlijk geinformeerd over de oversterfte door het CBS. Het CBS bagatelliseert de oversterfte.
* CBS blijkt dus een politiek instrument te zijn voor het kabinet.
* De onderliggende data van het CBS staan niet ter discussie.
Oversterfte Tijdlijn vanaf het 4e kwartaal 2021 en CBS rapportages (CBS vertelt de media en ons immers ‘hoe het precies zit’).
2021
In het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland een grote sterftegolf, het is de grootste sterftegolf van 14 West-Europese landen.
CBS rapporteert maandelijks en daarna wekelijks over de oversterfte. Hiermee zet het CBS een duidelijke maatstaf voor zichzelf: hoogfrequente en objectieve berichtgeving over de oversterfte aan het grote publiek.
De publicaties over ‘sterfte’zijn verticaal afgezet tegen de tijdlijn van de pandemie. Dit is het 4e kwartaal 2021 NL op ourworldindata. Er is een oversterftepiek van ca. 46% in de week van 5 dec. (CBS: 44,5% nl. 4395/3042). De cijfers verschillen dus iets met het CBS, maar het patroon is hetzelfde.
2022
In het 1e kwartaal 2022 is de oversterfte omgeslagen in ondersterfte. Weken 1 t/m 13: -38 doden = gemiddeld normale sterfte/kwartaal. NB weken 12 en 13 oversterfte 13%
CBS rapporteert wekelijks over de ondersterfte (en een bericht over het jaar 2021), maar niet over de oversterfte eind vh kwartaal
Op 1 april 2022 meldt het CBS: ‘Sterfte in maart toegenomen, geen oversterfte’ (screenprint rechts in grafiek)
In het 2e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 14 t/m 26: oversterfte 3.700 doden = 10%.
CBS rapporteert eerst niet, dan wel en onderschat de oversterfte in haar berichtgeving.
In het hele 3e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 27 t/m 39: oversterfte 3.800 doden = 10%.
CBS rapporteert maandelijks over de oversterfte.
In het hele 4e kwartaal 2022 is er oversterfte. Weken 40 t/m 52: oversterfte 6.500 doden = 17%. Oversterftepiek in december: 3.500 doden (23%).
CBS rapporteert tot en met november oversterfte, daarna niet meer. CBS zwijgt over december.
2023
In het 1e kwartaal 2023 is alleen in de maand februari sprake van normale sterfte, maar geen ondersterfte. Er is oversterfte in januari en maart. Weken 1 t/m 13: oversterfte 2.950 doden = 6,7%.
Begin maart komen de laatste corona-adviezen te vervallen (kabinetsbesluit).
CBS rapporteert over het jaar 2022. CBS rapporteert over de 3 maanden 2023 en onderschat de oversterfte in maart. CBS verlaagt de frequentie van rapporteren over de sterfte.
In het hele 2e kwartaal 2023 is er een lichte mate van oversterfte. Weken 14 t/m 26: oversterfte 1.860 doden (minimaal, plusmutaties komen nog) = 5%.
CBS rapporteert alleen oversterfte in juni, niets over maart. Geen informatie over het oversterftepercentage van 6% op jaarbasis.
Blogs (tevens internationale vergelijking oversterfte)
https://gijsvanloef.nl/2023/03/16/excess-mortality-ranking-2023-eu14/
Formeel spreekt dhr. van Gaalen die (ook) werkzaam is bij het CBS op persoonlijke titel.
Persbericht CBS
113 views
239 views (twitter 20.000+,ca. 100 retweets van huisartsen e.a. zorgprofessionals)
‘Als Marian Kaljouw dinsdagmiddag na haar afscheidsreceptie het pand van de Nederlandse Zorgautoriteit uitloopt, heeft ze bijna vijftig jaar in de zorg gewerkt. Begonnen als verpleegkundige in Vlissingen, en na diverse bestuursfuncties geëindigd als bestuursvoorzitter van de Nederlandse Zorgautoriteit, een van de invloedrijkste posities in de Nederlandse zorg’, aldus Michiel van der Geest in de Volkskrant.
Bij haar afscheid staat de zorg voor grotere veranderingen dan ooit tevoren, zegt Kaljouw.
Op twitter neem ik het gesprek door in een draadje van 28 tweets
In de laatste tweet maak ik de balans op, op basis van de vragen die aan Marian gesteld zijn en de gegeven antwoorden.
Resultaat: Zwaar onvoldoende
INTERVIEW MARIAN KALJOUW, door Michiel van der Geest 21 maart 2023
De zorg staat voor een grotere verandering dan ooit tevoren: ‘Alles blijven doen wat we doen, dat kán niet meer’
Links/verwijzingen:
https://www.linkedin.com/in/manon-kleijweg-a83465167/ Post over de afbraak van de specialistische GGZ
De helft van de stemmers is van mening dat de landelijke overheid de grootste ‘boosdoener’ is. Ruim een kwart wijst de landelijke politici als meest verantwoordelijke aan. Bij elkaar genomen vindt dus driekwart van de stemmers dat ‘de landelijke politiek’ de hoofdschuldige is van het falen van de marktgedreven gezondheidszorg.
530 views
NB Deze blog volgt een tijdlijn tot 9/9/’22. Het oorspronkelijke bericht d.d. 27/5/’22, waar alles mee begint, staat onderaan:
Berichtgeving CBS oversterfte niet objectief
update 9 september 2022
update 17 juli 2022 – CBS HEEFT (TOELICHTING BIJ) DATA NIET OP ORDE:
Als je deze aanklikbare grafiek op verschillende webpagina’s laat zien, moeten de cijfers dezelfde zijn.
https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/27/oversterfte-in-alle-weken-van-juni
update 8 juni 2022
Nadat ik CBS op twitter gewezen heb op onjuiste, want te positief gekleurde berichtgeving in haar HEADLINES over de oversterfte, heeft CBS haar berichtgeving aangepast. Het coronadashboard.rijksoverheid.nl neemt de informatie van het CBS over (zowel data als tekst/berichtgeving: koppelingen), dus deze onjuiste informatie van het CBS stond ook op het coronadashboard. Gisteren zijn de fouten op het coronadashboard (incl. koppelingen) gecorrigeerd.
NB update 9 juni> Het ministerie VWS heeft in de loop van de 8e juni in een tweet aan mij gemeld dat de fouten zijn hersteld. Het CBS ontkent overigens dat de fouten zijn rechtgezet door deze interventie.
Het is m.i. van belang dat deze gang van zaken openbaar is en blijft. De hele conversatie blijft op twitter staan. Zojuist heb ik een poll uitgezet op twitter>
update 6 en 7 juni (twitter)
update 3 juni 2022
Het CBS corrigeert haar HEADLINE over de oversterfte in de maand mei, nadat ik haar op foutieve berichtgeving heb gewezen.
Er zijn plusmutaties van de voorgaande weken waardoor de totale oversterfte in 2022 nu hoger uitkomt: 2086 doden.
Het CBS licht toe: “De sterftecijfers over mei gaan over vier weken, week 18 tot en met 21 (2 mei tot en met 29 mei 2022). In week 18 tot en met 20 lag het aantal overledenen boven de verwachte sterfte, en buiten het interval van gewoonlijke fluctuaties, zodat er sprake was van oversterfte. In april was er in alle weken oversterfte. Die maand overleden wekelijks gemiddeld bijna 400 mensen meer dan verwacht, in mei was dat gedaald naar ruim 150.”
27 mei 2022
Berichtgeving CBS oversterfte niet objectief
Is de berichtgeving in woord van het CBS over de oversterfte werkelijk objectief? Of is zelfs bij dit eerbiedwaardig instituut de communicatie een kwestie van framing, subtiele beinvloeding? Dit gaat niet over de data, maar over de headlines van de berichtgeving. Veel lezers zien alleen de headlines. Het is bekend hoe de menselijke hersenen werken.
De meest recente publicatie is deze:
Feitelijk is er sprake van oversterfte sinds half maart tot nu toe. Zie tabel, die gebaseerd is op de cijfers van het CBS. Het laatste cijfer(s) is van week 19, de week t/m zondag 15 mei (NB in ourworldindata.org is dit de 20e week). De oversterfe in 2022 is 1.850 doden tot nu toe.
Op twitter staat een gesprek met het CBS. Het antwoord is me inmiddels duidelijk. Ik probeer in contact te komen met de hoofddirectie.
Links:
https://www.cbs.nl/nl-nl/reeksen/sterfte-per-week
https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd
225 views website – retweets van patienten, zorghoogleraren, huisartsen, verpleegkundigen, microbioloog, gezondheidswetenschapper, healthICTer
30 juli 2023 – Op twitter heb ik deze tabel gedeeld. Het percentage van de bevolking van de E14-landen in de leeftijdscohorten 65-80 en 80+. Cijfers van 2019.
Bron: https://www.populationpyramid.net/nl/duitsland/2019/ (onder: voorbeeld van 3 landenpyramiden)
26 augustus 2022 – duiding van de oversterfte in Oostenrijk
Oostenrijk heeft net als Nederland al lange tijd een opvallend hoge oversterfte, beide landen piekten in het 4e kwartaal 2021. Ik heb er uitgebreid aandacht aan besteed. Maar beide landen tonen onderling markante verschillen.
De verklaring voor de hoge oversterfte in Oostenrijk lijkt een duidelijke (combinatie van) oorzaken te hebben. Op de risicofactoren scoort Oostenrijk het slechtste van de EU14 landen. Het land kent de hoogste alcoholconsumptie en op Frankrijk na het grootste aantal rokers. Ook qua obesitas doen Oostenrijkers het niet goed (9e plaats) en de luchtvervuiling in stedelijk gebied is ook relatief hoog/slecht. Maar Oostenrijk heeft geen oude bevolking, het aantal 65+ers is betrekkelijk klein. Eerder publiceerde ik deze tabel waarbij ik de conclusie trok dat Nederland een relatief gezonde bevolking heeft. Vandaar ook de titel van deze blog, die ik iets heb aangepast. (de url is ongewijzigd)
Het belang van een gezonde leefstijl om ernstige corona-infecties te vermijden werd recent aangetoond in een wetenschappelijke studie in het British Journal of Sports Medicine: https://bjsm.bmj.com/content/early/2022/07/07/bjsports-2022-105733
Deze tabel komt uit de landenvergelijking, zie website. Opvallend is het hoog aantal artsen in Oostenrijk (1e plaats) en, samenhangend met de slechte gezondheid van de bevolking de hoge sterfte door hart- en vaatziekten (ischemische aandoeningen).
Wat verder nog opvalt is dat Oostenrijk, in tegenstelling tot Nederland, zeker sinds het begin van 2021 zeer intensief test op de aanwezigheid van het coronavirus. De zicht op de verspreiding van het virus is bijzonder groot!
22 mei 2022 – aanscherpingen en aanvullingen in tekst en beeld
Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland met Oostenrijk de hoogste oversterfte van de EU14. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender.
Het Nederlandse zorgstelsel kan de zorgvraag niet meer aan. Er is een zorginfarct sinds het 4e kwartaal van 2021. Het historisch hoge ziekteverzuim is de meest in het oog springende verklaring. De torenhoogte oversterfte vanuit internationaal perspectief is het gevolg.
Met het ‘zorgstelsel’ doel ik op de gehele organisatie van de gezondheidszorg, waarin de staat verantwoordelijk is voor de opzet en inrichting. Binnen het zorgstelsel is er vraag (de zorgvraag, ‘zorgbehoefte’) en er is aanbod (capaciteit, hulpmiddelen, medicijnen). Tijdens de pandemie ontstaat er extra zorgvraag door het hoge aantal besmettingen en er wordt extra aanbod gecreeerd, zoals extra ‘bedden’ en vaccinaties. Dit is in het schema afgebeeld.
In mijn publicaties (categorie: oversterfte, excess mortality) ga ik in op het Zorgstelsel/Rijksoverheid, de aanbodkant, het dynamische aanbod en de dynamische vraag en de samenhang daartussen. Zie Antwoorden onderzoek oversterfte zijn deels al bekend. Maar aan de vraagkant, de ‘normale gezondheidstoestand van de bevolking’ zoals die was voordat de pandemie uitbrak, heb ik nog geen aandacht besteed. Ik noem het de Population Health.
Population Health
Om de Population Health van een land in kaart te brengen maak ik gebruik van beschikbare data. Het ligt voor de hand om rekening te houden met de bevolkingsopbouw (de vergrijzing) door te kijken naar het aantal 65+ers en het aantal 80+ers (Population Age) en om te kijken naar de kwetsbaarheid van de bevolking (Risk Factors), met vier indicatoren: het aantal rokers boven 15 jr., de alcohol consumptie, de mate van overgewicht boven 15 jr. en de luchtvervuiling. De OESO houdt deze vier Risk Factors bij in de publicatiereeks Health at a Glance.
Dit geeft het volgende overzicht van de Population Health van de EU14-landen:
Beoordeling Population Health
Hoe lager de totaalscore, hoe beter de PH. Het land met veruit de laagste totaalscore, het land dat veruit de beste PH heeft, is Noorwegen (RANK SUM 9,5!). Zweden komt met 25,5 op de 2e plaats. Nederland staat op de 4e plaats (33,5 punten), net iets meer dan Zwitserland (3e, 32,5 punten). Nederland heeft dus een bovengemiddeld gezonde bevolking, want een relatief lage score. De landen met de slechtste PH zijn Duitsland (14e, 69 punten is hoogste score) en Frankrijk (13e, 60,5 punten). Oostenrijk staat 11e (57 punten).
Het ligt voor de hand om de volgende indeling te maken.
Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland de hoogste oversterfte van de EU14, met Oostenrijk. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender. De extreme personele problematiek (ziekteverzuim, verloop) laat diepe sporen na.
Bronnen
https://www.statista.com/statistics/1105835/share-of-elderly-population-in-europe-by-country/
https://www.oecd.org/health/health-at-a-glance/
Gijs van Loef 