1.744 views
ACTUEEL
26 januari 2024 – Jaarprognose opgehoogd naar 169.364 (van Loef Research; CBS Statline:169.363). Oversterfte op jaarbasis stijgt naar 7,78%. Iets onder scenario C. Het zwarte kader in de tabel is de periode van de scenario’s. Zie hieronder.
Eerdere updates – de tabel stond altijd op twitter
19 januari 2024 – Jaarprognose 169.331 doden. Oversterfte 7,76%, dat zijn 12.198 doden. Iets onder scenario C.
12 januari 2024 – Eerste jaarprognose Statline t/m week 52. Sterke daling (over)sterfte in laatste week van het jaar. Oversterfte op jaarbasis 12.141 doden, dit komt overeen met 7,73%. De oversterfte komt iets lager uit dan scenario C. De verwachting is dat het sterftecijfer in de komende weken nog iets zal oplopen. Op dit moment is niet bekend wanneer het CBS jaarcijfers presenteert.
5 januari 2024 – Nieuwe cijfers Statline met de verwachting t/m week 51. In de tabel is meegenomen de verwachting van week 52 van het Rivm. De oversterftegolf van het eind van 2023 kent op dit moment twee pieken, de eerste piek half november, de tweede piek rond de kerstdagen. Obv. de huidige verwachtingen (CBS, Rivm) is de oversterfte op jaarbasis 12.209 doden, dat is 7,77%.
29 december 2023 – Cijfers Statline d.d. 27/12; cijfers RIVM d.d. 28/12. Er zijn (toch) verschillen tussen de historische weekcijfers van beide instituten. RIVM zegt de cijfers van het CBS te gebruiken. Weergegeven is de oversterfte t/m week 49 van het CBS (boven) en het RIVM (onder) en de jaaruitkomsten. Tevens is weergegeven de prognose van het RIVM t/m week 51 (onderste tabel) en de grafiek van het RIVM.
22 december 2023 – Geen nieuwe cijfers Statline. ‘Statline wordt 27 dec.’ (antwoord via twitter)
Inmiddels blijken de cijfers ook te staan op de website van het RIVM: https://www.rivm.nl/monitoring-sterftecijfers-nederland De nieuwe tabel hierbij.
De oversterftegolf gaat door. 1e Prognose week 49 ruim 16% oversterfte, sterke ophoging week 48 met 1,4% (‘plusmutaties’). Op jaarbasis stijgt het aantal doden naar 10.942, dat is 7,42%. De oversterftelijn volgt de lijn van scenario C die uitkomt boven 12.500 doden in 2023.
15 december 2023 – De oversterftegolf zet door. Het jaartotaal bedraagt nu 10.334 doden, dat is ruim 7,1%. Scenario C.
8 december 2023 – Is de eerste eindejaarspiek voorbij? Prognose week 47 is 233 extra doden (ca. 7,7%). Op jaarbasis nu 9.854 oversterfte, dat is 6,98%. Dit percentage ligt iets onder scenario C, wat betekent dat alleen bij een minimale oversterfte (‘meersterfte’) in de resterende vijf weken scenario B (oversterfte in 2023 =10.295 doden) nog haalbaar is.
1 december 2023 – Oversterftegolf rolt door, eerste prognose week 46 ruim 13%. In totaal 9.580 doden, dat is 6,93%. Scenario C.
24 november 2023 – De oversterfte volgt vrijwel exact de lijn van scenario C. De golft stijgt door naar 17,4% in de laatste week, er zijn nu al meer dan 9.100 extra doden.
17 november 2023 – Een nieuwe oversterftegolf zet door, prognose ruim 16% in de laatste 2 weken. Het jaartotaal stijgt naar 8.575 doden: 6,48%!
10 november 2023 – Dramatische stijging oversterfte kondigt zich aan… 1e prognose week 43: 15,5% oversterfte. Het jaartotaal stijgt naar 8.045 doden: 6,22%! Het wordt tijd voor enkele scenario’s (wordt vervolgd).
8 november 2023 – Voorspelling: de oversterfte in 2023 zal ca. 9.400 doden zijn. Dat is 6%. Ik acht de kans groter dat het nog meer zal zijn, dan dat het minder zal zijn.
update 3 november 2023 – De oversterfte neemt verder toe. Het totaal aantal mensen dat te vroeg is overleden is volgens de nieuwste cijfers nu 7.549, dat is 5,97%.
update 27 oktober 2023 – De hogere oversterfte houdt aan. Het totaal aantal mensen dat te vroeg is overleden is nu 7.290, dat is 5,9%.
update 20 oktober 2023 – De oversterfte ligt de laatste drie weken ruim boven de 200. Het totaal aantal mensen dat te vroeg is overleden is nu 7.069, dat is 5,86%. Detail: de enige week met een niet significante ondersterfte van >-1% (week 17) kleurt nu ook lichter.
update 13 oktober 2023 – Scherpe toename van de oversterfte. Op jaarbasis nu ca. 6.800 doden, dat is 5,77% (!). De laatste ‘ondersterfte’ van >-1% was in week 17 (niet significant).
update 6 oktober 2023 – Sinds augustus overlijden er wekelijks 145 mensen meer dan de prognose. De oversterfte heeft een permanent karakter. Hoe is het mogelijk?! Er zijn inmiddels dit jaar al 6.509 meer mensen overleden dan verwacht. Het percentage loopt op naar 5,66%.
update 29 september 2023 – De oversterfte heeft een permanent karakter. Hoe is het mogelijk?! Er zijn dit jaar 6.281 meer mensen overleden dan verwacht, dat is 5,6%.
update 22 september 2023 – De oversterfte neemt weer toe. Er zijn nu dit jaar 6.1277 meer mensen overleden dan verwacht, dat is 5,6%.
update 15 september 2023 – De lichte oversterfte houdt aan. Totaal: 5.890 doden meer dan verwacht.
1 september – Onder WLZ-zorggebruikers is de oversterfte verhoudingsgewijs aanzienlijk groter. Tot en met week 30 zijn er 2.966 mensen meer gestorven dan verwacht, dit komt overeen met een oversterfte van 8,57%. In dezelfde periode was de totale oversterfte 5.246 (5,67%). Het aandeel van de oversterfte onder WLZ-zorggebruikers op de totale oversterfte is dus 2966/5246 = 56,5%. Er zijn in totaal ongeveer 340.000 mensen met een WLZ-indicatie (bron: google).
update 8 september 2023 – De oversterfte stijgt opnieuw met ruim 200 doden en komt uit op 5.755. Ook het percentage stijgt iets (5,53%).
update 1 september 2023 – Incl. oversterfte onder WLZ-zorggebruikers. Door plusmutaties stijgt de totale oversterfte onder de nederlandse bevolking met bijna 200 en komt nu uit op 5.544 doden (5,47%).
3e update 25 aug. – Tabel t/m week 32. Het aantal oversterfte-doden stijgt met bijna 100, het percentage daalt weer.
2e update 25 augustus – CBS heeft nieuwe webpagina gemaakt met de verwachting van de sterfte tot eind 2023. Link: https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2023/32/overledenen-per-week-provincie-en-gemeente-week-30-2023
Geeft het CBS geen verwachting van de sterfte meer af? De laatste verwachting betreft week 30. Ik kan geen tabel vinden… Plusmutaties leiden tot hogere oversterfte-totalen, respectievelijk 5.262 doden, dat is 5,65%. De laagste (=grootste) ondersterfte is dit jaar -1,02% (week 17)!
update 21 augustus – Aantal weergaven CBS statline OVERSTERFTE 2023 (‘OversterfteNL’) op twitter.
update 18 augustus – Voortaan geen eerste schatting meer van de laatste week (nu: week 31), want dit cijfer is erg onbetrouwbaar. Nu louter plusmutaties. De oversterfte neemt toe, absoluut (5.236 doden) en procentueel (5,63%). Uitgesplitste cijfers (WLZ-zorggebruikers; leeftijdsgroepen) lopen achter bij het CBS (tot week 26).
update 11 augustus – Het patroon van lichte oversterfte keert terug. 170 Extra doden tov. vorige week, 5186 sterfgevallen in totaal, op jaarbasis 5,57%.
update 4 augustus – Het CBS verwacht opnieuw ondersterfte in de laatste week 29. Maar plusmutaties geven nu ook een oversterfte van meer dan 10% in week 23 van juni. Het absolute aantal sterfgevallen dit jaar daalt iets (5,56%).
update 28 juli – Voorlopige indicatie minimale ondersterfte in week 27 direct gevolgd door ‘kleine’ oversterfte. Herstel van het patroon. De oversterfte is nu 5.038 op jaarbasis (5,76%).
update 21 juli – CBS heeft (op twitter) verwezen naar het document waar de schatting van het aantal te verwachten doden te vinden is. Hier de nieuwe versie van de tabel. Link: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/28/oversterfte-in-juni
(oude tekst, die ik laat staan vanwege de transparantie) ‘CBS geeft geen schatting van het verwacht aantal doden in week 27. Het is dus niet mogelijk om een nieuwe tabel te maken zonder een aanname. O.b.v. week 27/2022 is een schatting gemaakt van het veracht aantal doden (blauwe cijfers, cursief). Er zijn plusmutaties teruglopend tot in februari. Het totaal aantal te vroeg overleden mensen zou dan rond de 4.880 zijn, dat komt overeen met een oversterfte van ca. 5,8% op jaarbasis.’
update 14 juli – De korte oversterftegolf in juni (weken 23 en 24, boven 10%) die samenhangt met de hittegolf is weer voorbij. De sterfte blijft bovengemiddeld. Op jaarbasis zijn er 4.859 mensen te vroeg gestorven (5,93%). Op zijn hoogst is de oversterfte in 2023 voor ca. 10% het gevolg van de hittegolf in juni. (Neem de weken 23+24+25: 876 oversterfte, stel 50% gevolg van hitte is 438 hittedoden. 438 op 4.859 = 9%)
Het CBS maakt vandaag in haar persbericht melding van de oversterfte in juni. Mijn kritiek op het CBS is tweeledig:
1e – CBS laat na de totale oversterfte in 2023 te benoemen;
2e -ook in maart was er een periode van oversterfte ‘buiten het interval van gewoonlijke fluctuaties’.
NB – Waarom werd het Nationaal Hitteplan door het RIVM niet in werking gesteld?
update 7 juli – De oversterfte is nu 6%. Het gaat om 4.748 mensen die te vroeg gestorven zijn. Op jaarbasis zou dit kunnen uitkomen op ca. 9.500 doden in 2023.
update 3 juli – De ontwikkeling van de oversterfte in 2023 als percentage van de verwachte sterfte (vanaf februari). Het huidige cijfer is 5,9%.
update 30 juni – Nieuwe oversterftegolf: prognose 13% in week 24. Oversterfte in 2023 stijgt verder, zowel absoluut (4.509 doden), als procentueel (5,9%). Beeld: verdere verslechtering.
update 23 juni – Eerste prognose week 23: oversterfte van 9% (!). Plusmutaties terugwerkend tot begin van 2023. Oversterfte in 2023 stijgt naar 4.110 doden, een hoger sterftepercentage op jaarbasis (5,58%). Beeld: verslechtering.
update 16 juni – Eerste prognose week 22. Plusmutaties terugwerkend tot in april. Oversterfte in 2023 stijgt naar 3.797 doden (5,36%). Beeld: permanente lichte oversterfte.
update 11 juni – Telfout. Totaal aantal doden -5, dus 3.739 (5,5%).
update 9 juni – Eerste prognose week 21. Plusmutaties terugwerkend tot eind maart. Oversterfte in 2023 stijgt naar 3.744 doden (5,51%). Beeld: permanente lichte oversterfte.
update 2 juni – Eerste prognose week 20. Plusmutaties terugwerkend, vergelijk de tabellen (week 12 nu meer dan 10% oversterfte). Oversterfte in 2023 stijgt naar 3.608 doden (5,54%, het jaargemiddelde zakt, omdat de oversterfte de laatste weken relatief laag is).
update 26 mei – Eerste prognose week 19. Plusmutaties terugwerkend. Oversterfte in 2023 stijgt naar 3.528 doden (ca. 5,7%)
update 23 mei – Eerste prognose van week18 statline CBS geeft weer lichte oversterfte en plusmutaties terugwerkend. Oversterfte in 2023 stijgt naar 3.427 doden (ca. 5,8%).
update 12 mei – Statline meldt een lichte ondersterfte in week 17. Plusmutaties eerdere weken, teruggaand t/m week 1 van 2023. De totale oversterfte daalt iets naar 3.310, oftewel 5,86%.
update 8 mei – Het CBS verwacht weer een stijging van de oversterfte in week 16 (7%). Het totaal aan te vroeg overledenen neemt met ca. 240 toe tot 3.342, dit komt overeen met 6,24%.
update 2 mei – De oversterfte is nu vrijwel verdwenen, maar er is geen sprake van ondersterfte zoals bij veel landen (EU14). Er zijn ruim 3.100 mensen dit jaar te vroeg gestorven, dit komt overeen met 6,13%.
update 21 april – Er is een aanhoudend lichte oversterfte. Er zijn ruim 3.000 mensen dit jaar eerder gestorven, dat is 6,42%. Cijfers identiek aan https://coronadashboard.rijksoverheid.nl/landelijk/sterfte
update 14 april – CBS stopt met een eerste schatting van de laatste week (dat zou nu week 14 zijn), daardoor vallen de totalen nu lager uit. Plusmutaties eerdere weken.
CBS zegt hierover (bericht van 7 april jl.):
Schatting week 13
De cijfers over week 13 van 2023 zijn een schatting gebaseerd op de aanname dat 81 procent van alle sterfgevallen een bericht is ontvangen. Vrijdag 14 april publiceert het CBS voorlopige cijfers over de sterfte in week 13. De cijfers zijn dan completer.
CBS wijzigt publicatiefrequentie sterftecijfers
Het CBS gaat minder frequent nieuwsberichten over de weeksterfte publiceren. Het eerstvolgende bericht gaat over het tweede kwartaal en staat gepland voor juli. De cijfers van het aantal overledenen blijven wekelijks beschikbaar via StatLine. Ook de tabellen in de Monitor Langdurige Zorg blijven wekelijks gepubliceerd worden. De aanvullende tabel ‘Sterfte per week, per provincie en gemeente’ zal een keer per maand verschijnen, in de reeks sterfte per week.
Huidige stand oversterfte (‘meersterfte’ desgewenst, ik blijf het woord ‘oversterfte’ gebruiken)
update 7 april – Stabiel beeld oversterfte laatste weken. Ondersterfte in weken 4/6/8 was minimaal. Op jaarbasis ca. 2.920 extra sterfgevallen, dat is 6,56%.
Toelichting werkwijze CBS.
Het wekelijks rapport (excel) ‘Overledenen per week, provincie en gemeente‘ bevat de ontvangen doodsberichten, alsmede een schatting van de meest recente week. Die schatting is opgehoogd met te verwachten extra doodsberichten van eerdere weken (‘bufferschatting’), bij een volgende week daalt dit cijfer aanzienlijk en zijn er ‘plusmutaties’ bij de eerdere weken. Een logische werkwijze. Alle weken vanaf het begin van het jaar hebben een * (schattingsteken, onzekerheid).
update 31 maart – Oversterfte laatste drie weken rond 10%, volgens nieuwe schatting CBS. Oversterfte op jaarbasis 2.694 sterfgevallen, dat is gelijk aan 6,5%.
update 24 maart – Laatste 2 weken oversterfte boven de 10%. Oversterfte week 10 lager dan geraamd (een ‘bufferschatting’). Oversterfte op jaarbasis boven de 6%. Stijging oversterfte in alle leeftijdsgroepen.
update 17 maart – Oversterfte in week 10 bedraagt 13,8%. In totaal zijn in 2023 2.057 mensen te vroeg overleden, de oversterfte op jaarbasis is nu 5,91%. Stijging bij WLZ-zorggebruikers en 80 jaar en ouder.
update 10 maart –
De oversterfte schommelt sinds februari rondom de verwachting. Op jaarbasis 5%. Geen nieuws v.w.b. de drie leeftijdscategorieen.
update 6 maart – Statline met cijfers van 1 jan. 2023.
De schatting van 585 doden was te hoog, het zijn er 510. De nieuwe tabel van 2023 incl. plusmutaties:
bron: https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/70895ned/table?ts=1673541964007
update 3 maart – cijfers CBS t/m week 8. Sterfte fluctueert rondom de te verwachten lijn. In de eerste twee maanden van 2023 is er een oversterfte van ca. 5,7%, dit zijn ca. 1.600 sterfgevallen.
De laatste weken enige ondersterfte onder 80 jaar en ouder.
NB CBS verandert haar publicatiebeleid (lagere frequentie). Quote: ‘De cijfers zullen nog steeds wekelijks verschijnen, maar CBS geeft geen schatting meer over de afgelopen week. Daarnaast zal CBS nieuwsberichten over sterftecijfers niet meer per maand publiceren, maar per kwartaal.’
update 26 feb. – update CBS.
10 feb. – update CBS. Te verwachten plusmutaties over alle weken. In week 5 weer stijging van de (over)sterfte. NB 1 jan. 2023 is mijn schatting.
Voortaan met een toelichting van de (over)sterfte bij de drie leeftijdsgroepen: 0 tot 65 jaar 65 tot 80 jaar 80 jaar en ouder. We zien de sterkste stijging van de sterfte bij 0 tot 65 jaar, hier is ook volgens de CBS-definitie (95% interval) weer sprake van oversterfte:
3 feb. – update CBS. Week4 is de eerste week waarin de oversterfte volgens schatting CBS onder het gemiddelde komt. O.b.v. de cijfers was de oversterfte in januari 2023 bijna 10%.
Op basis van CBS-data maak ik net als het afgelopen jaar een tabel van de sterfte/oversterfte/ondersterfte dit jaar. Zoals u weet houd ik geen rekening met de (wekelijkse) bandbreedtes, teneinde een scherper beeld van de actualiteit te krijgen. Het genuanceerde beeld ontstaat vanzelf. Suggesties zijn altijd welkom.
Er zijn nu volgens schattingen van het CBS in 2023 1.394 te vroeg gestorven mensen te betreuren. Dit is 13%.
Blogs ‘CBS en de oversterfte’ (van nieuw naar oud) vanaf medio 2022
Gijs van Loef 
Het aantal doden zal in Nederland voor 2023 net zo hoog zijn als in 2020, 2021 en 2022. Oorzaak voor 2023 is niet Corona maar gewoon het gevolg van de geboortegolf tussen 1945 en 1973. In die periode werden gemiddeld zo’n 240.000 baby’s geboren, zo’n 55.000 meer per jaar dan de periode voor 1945 en na 1973.
Deze groep mensen zijn langzaamaan begonnen met uitsterven. Ik schat dat over 10 jaar jaarlijks zo’n 220.000 personen per jaar zullen overlijden. Dus voor de jonge starters: Big bussiness in de undertakers industry.
LikeLike