115 views
Onderbouwing van de hypothese. Onder twitter staan publicaties/blogs (de nieuwste bovenaan) . M.u.v. de onderste publicaties zijn ze van het afgelopen jaar. Eerdere publicaties (in o.a. ESB 2017, deVolkskrant 2019, Medisch Contact 2018 en verwijzingen door derden etc.) zijn weggelaten.
Links extern
https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7184843489770098688
https://www.linkedin.com/in/michelle-van-tongerloo
17 februari 2024 – 269 views
Inhoud
1. CBS maakt geen jaaroverzicht ‘Oversterfte in 2023’
“Er komt GEEN jaaroverzicht van CBS ‘Oversterfte in 2023’, zoals u in de voorgaande 3 pandemische jaren gewend was. U zult het binnenkort moeten doen met de publicatie op mijn website.”, meldde ik op ‘X’ op 16 jan. jl.
Waarom niet, CBS?
“Omdat vooral gedurende 2023 gebleken is dat de schatting van de weeksterfte, met de methode vanaf 2020, steeds minder van kwaliteit werd.”, antwoordde Ruben van Gaalen desgevraagd.
"Het CBS spreekt van oversterfte wanneer het waargenomen aantal overledenen hoger is dan het verwachte aantal overledenen in dezelfde periode.
Het verwachte aantal overledenen wanneer er geen coronapandemie was geweest, is geschat op basis van de waargenomen sterfte in 2015 tot en met 2019. Eerst wordt voor elk jaar de sterfte per week bepaald. Vervolgens wordt per week een gemiddelde van de sterfte in die week en de zes omliggende weken bepaald. Deze gemiddelde sterfte per week levert een benadering van de verwachte wekelijkse sterfte, er is namelijk nog geen rekening gehouden met de trendmatige vergrijzing van de bevolking. Daarom is de sterfte per week nog herschaald naar de verwachte totale sterfte voor het jaar. Voor 2020 is de verwachte sterfte 153 402, voor 2021 is deze 154 887, voor 2022 is deze 155 493 en voor 2023 is deze 156 666. Het aantal voor 2020 is ontleend aan de Kernprognose 2019-2060, het aantal voor 2021 aan de Bevolkingsprognose 2020-2070 (exclusief de aanname van extra sterfgevallen door de coronapandemie), het aantal voor 2022 aan de Kernprognose 2021-2070 (exclusief de aanname van extra sterfgevallen door de coronapandemie) en het aantal voor 2023 aan de Kernprognose 2022-2070 (exclusief de aanname van extra sterfgevallen door de coronapandemie). De marges rond de verwachte sterfte zijn geschat op basis van de waargenomen spreiding in de sterfte per week in dezelfde vijf jaar. Deze methode is met terugwerkende kracht toegepast op de verwachte sterfte vanaf week 1 in 2020."
Interpretatie
Het CBS gaat uit van de baseline 2015 - 2019 om de verwachtte sterfte voor de jaren 2020 t/m 2023 te voorspellen en verdisconteert daarin de trendmatige vergrijzing van de bevolking. Dus met de babyboomers is rekening gehouden (78 jaar en ouder). De sterfteverwachting van de afzonderlijke jaren 2020, 2021, 2022 en 2023 is gebaseerd op de Kernprognoses die elk jaar verschijnen. In de opeenvolgende Kernprognoses is geen rekening gehouden met de extra sterfgevallen door de coronapandemie vanaf 2020. De prognose voor 2023 houd dus geen rekening met de uitbraak van de corona pandmie in 2020.
Dit korte gesprek is door velen gevolgd, geretweet en geliked op ‘X’. Een check maakt duidelijk dat CBScommunicatie mij op dat moment als vrijwel enige individuele persoon zonder binding met het CBS is gaan volgen. En dat nog steeds doet.
Ik wijd er nog een tweet aan:
2. rapport ‘Oversterfte in Nederland in Europa’
Op 2 februari jl. publiceert vanLoef Research het rapport ‘Oversterfte in Nederland in Europa’ dat tegen betaling verkrijgbaar is. Het bevat – naast uitgebreide internationale statistische vergelijkingen – ook een analyse van de oversterfte in 2023 o.b.v. de openbare CBS-data:
3. CBS komt met een jaaroverzicht ‘Sterfte in 2023’
Op 9 februari jl. komt CBS met het bericht ‘Sterfte in 2023 afgenomen‘ onder de rubriek ‘Bevolking’. Opvallend. In de voorgaande jaren werd gepubliceerd onder de rubriek ‘Gezondheid en welzijn’. De eerste paragraaf:
"In 2023 overleden 169 duizend mensen. Dat zijn ongeveer 750 minder sterfgevallen dan in 2022. Vooral onder vrouwen en mensen jonger dan 65 jaar was de sterfte lager. De levensverwachting is in 2023 toegenomen. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige jaarcijfers."
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2024/06/sterfte-in-2023-afgenomen
Geen woord ‘oversterfte’.
Onderaan het persbericht komt de oversterfte onder het kopje ‘CBS is overgegaan op reguliere Sterftestatistiek’ toch nog ter sprake: 12.700 overledenen, 8%. Tevens toont het CBS een nieuwe tabel (afb. onder)
Tabel:
4. Oversterftecijfers 2023 op een rij
Eerst terug in de tijd. Het CBS presenteerde op 25 januari 2023 voor het derde jaar op rij een persbericht over de oversterfte, nu ook met een staafdiagram:
Het staafdiagram van de vorge keer is door vanLoef Research geactualiseerd obv. de cijfers van 2023. Het resultaat is, met de oversterfte aantallen per jaar:
Voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november publiceerde vanLoef Research ‘Oversterftegolf Nederland zet door‘ met een viertal scenario’s van de te verwachten oversterfte in 2023. Op 18 december scherpt vanLoef Research de voorspelling aan: minimaal 12.500 doden. De oversterfte van 2023 komt overeen met het zgn. scenario C.
Gedurende vrijwel het gehele jaar ’23 is de ‘MONITOR Oversterfte 2023 (CBS)’ wekelijks geactualiseerd door vanLoef Research. Obv. de nieuwe tabel van CBS is dit het resultaat. Het exacte oversterftegetal is 12.697. NB: In dit getal zit een verwachting van een extra aantal doden dat nog niet gepubliceerd is op Statline.
NB 1 Januari 2023 telt in de CBS berekening van de sterfteverwachting niet mee. Er zitten dan nog 516 doden in de pijplijn (plusmutaties).
Overige links:
138 views
Op oudjaar ’23 dit twitterdraadje n.a.v. het onderstaand bericht op NOS.nl
eerder
480 views website, 5.375 views LinkedIn
update – reacties van anderen (geanonimiseerd) op de videoclip: scroll naar beneden
Lees ook: https://gijsvanloef.nl/2023/05/22/ongekende-oversterfte-nl-onomstotelijk-bewezen/
Demissionair minister Kuipers wil de zorg moderniseren. ‘Het werk is nog niet af. Toch is in korte tijd verandering gebracht waar de zorg naar snakte’, meldt het promotiefilmpje van D66. In de clip spreekt Kuipers als een veranderingsmanager. ‘We staan stil op de snelweg en worden rechts ingehaald’. Er is durf nodig en een leider, (en) iemand met kennis van zaken ‘die het zorgveld meeneemt: we moeten echt een andere kant uit.’
Van veranderingsmanagement weet ik ook het een en ander, net als van de zorg.
Kennis heeft de demissionair minister zonder meer. Maar kijk naar de reacties van de tafelgenoten. Als blikken kunnen doden, niemand kan hem volgen. Kuipers is disconnected with his audience. Een rode kaart voor een veranderingsmanager.
Laten we enkele kernelementen van veranderingsmanagement doornemen. Er moet overeenstemming zijn over de huidige situatie, de ‘IST’, waardoor verandering nodig is. Er is geen overeenstemming over de diagnose. Wat gaat er niet goed? Waarom is verandering nodig? Bekende mantra’s zijn “de zorg wordt onbetaalbaar” en recent -sinds corona- “er is onvoldoende personeel”. Wat Kuipers’ diagnose is, is gissen. De zorg moet ‘moderniseren’. Wat is dat? Die term suggereert meer rationalisatie, meer automatisering en digitalisering. Denkt Kuipers aan een zorgfabriek die we moeten moderniseren?
Wat is zijn inhoudelijke visie? Het is niet duidelijk. Als er geen consensus over de bestaande problemen bestaat (WAAROM?) en een duidelijke visie ontbreekt (WAARHEEN?), is elke verandering gedoemd te mislukken. Immers, de noodzakelijke voorwaarden voor een (breed) draagvlak ontbreken. En dan is er dus ook geen sprake van leiderschap.
De website 12improve noemt vijf valkuilen die gemaakt worden bij verandering. We nemen ze door.
1e – Onduidelijke communicatie. Daar hebben we het over gehad.
2e – Beginnen, maar niet klaar zijn voor verandering. Misschien zijn enkele bestuurders die rond de IZA-tafel zitten er klaar voor, maar ik heb grote twijfels bij hun achterbannen, laat staan de hele samenleving (de zorg is immers van ons allemaal).
3e – Er is geen visie voor de verandering. Dit is dus al de derde valkuil.
4e – Iedereen op dezelfde manier betrekken. Natuurlijk is dat moeilijk bij zo’n complex thema als de gezondheidszorg. Maar ook hier is geen sprake van.
5e – Onrealistische verwachtingen. Wat zijn Kuipers’verwachtingen? Het is me niet duidelijk.
Tja.
Enkele bronnen
https://12mprove.nl/lean/verandermanagement-zo-doe-je-het-goed/
https://www.npostart.nl/buitenhof/01-10-2023/VPWON_1344423 (begin tot 21:00 min.)
https://nos.nl/artikel/2491904-minister-kuipers-stijging-basispremie-niet-te-voorkomen
Mijn reacties op twitter in de aanloop naar deze blog
Reacties van anderen op videoclip ‘Een nieuwe koers in de zorg’
NB Ik ken geen enkele positieve reactie (maar heb niet alles gecheckt). Meeste weergaven eerst (momentopname).
Geen flauw idee waar dit over gaat en ik heb ook niks zien veranderen. Dat is niet gemeen bedoeld, maar alle pogingen tot verandering komen uit het veld zelf: minder bureaucratie, minder management, meer vertrouwen. Die koers is nodig, maar niet door politiek geinitieerd. – 48.4K weergaven
Ik werk in de ggz en in de jeugdhulp zowel lokaal als landelijk en heb werkelijk geen idee waar de minister aan refereert. Maar de tafelgasten ook niet zo te zien. Dubbel naar. – 11.6K weergaven
Kennelijk heet afbraak bij D66 modernisering. Wachtlijsten stijgen, medicijn tekorten stijgen, huisarts tekorten stijgen, zorgverzekeraars houden zich niet aan hun zorgplicht. – 7.6K weergaven
Er bestaan dus toch parallelle universa… intrigerend. In mijn sector, de GGZ, nam ik een inverse koers waar – 6.6K weergaven
Dat je als D66, een partij vol toch zogenaamd “hoog”opgeleide mensen, zulke overduidelijke onzin gaat zitten posten. De mensen aan tafel knikken braaf, want hebben geen idee van hoe kapot ook deze partij de zorg heeft helpen maken.
Voor zover ik weet is hij in zijn top down “big is beautiful” beleid inmiddels de steun van het grootste deel van de zorg kwijtgeraakt. Dus misschien moet hij zelf eens met zorgverleners praten (en vooral ook luisteren) om te weten waar ze naar “snakken”?
Als huisarts snap ik totaal niet waar de kale Machiavelli het over heeft; huisartsen kregen EINDELIJK iets waar de hele zorgmaffia ze van wilde afhouden namelijk Meer Tijd Voor de Patiënt. Dat was er al maar dat werd door praktijkhouders zelf betaald om überhaupt te overleven
Zo’n bizarre video. Niemand herkent wat hij zegt. Ja, het is een pittige opdracht om de zorg te herstellen. Maar het begint bij erkenning. Erkennen dat het mis is, in de GGZ, in de eerstelijn etc. Dan past reflectie, bescheidenheid. En dus niet een schaamteloze zelfpromotie.
Doe maar niet
De zorg staat op instorten (ggz, jeugdzorg, ouderenzorg) en dan pretenderen dat de zorg is gemoderniseerd; gebrek aan realiteitszin.
Enfin. D66 vraagt erom. Hier was de d66 minister mee aan de slag. Leuk voor de gender mensen. De rest van de zorg is om te janken zo slecht geworden.
De anderen aan de tafel lachen hem uit, maar hij heeft het niet door
WAT??? Veranderingen??? WELKE?? DE ZORG VERZUIPT , er is NIETS veranderd!!! Wat een gutspah. Je moet maar durven. Sorry D66, maar hier slaan jullie de plank volledig mis.
“Vanuit de zorg”….Tsja de (handvol) neuro chirurgen snappen het….maar die duizenden “gewone” (onmisbare) zorg medewerkers (en afhankelijken) vervloeken het… #WieIsHierVanHetPadjeAf….
Had hem hoog zitten, maar vind dit ernstig! Huidige status in ons land is zorgelijk, al is de kennis en apparatuur aanwezig. Mis de service naar de burger.
Wat wordt er dan precies gemoderniseerd? Geen idee waar dit over gaat. Voor mijn gevoel glijdt dit land alleen maar af naar bananenrepubliek niveau.
Nu nog langere wachtlijsten, nóg grotere problemen in de eerstelijn, geen huisartsen, tandartsen, apothekers die nog een eigen praktijk willen houden. Allemaal omgevallen door die verzengende bureaucratie van verzekeraars waar als die D66 marktadepten zo in geloven. En ondertussen is in de wijkzorg, ouderenzorg, jeugdggz, fysiotherapie enz. schraalhans keukenmeester. Te weinig zorg inkopen is de standaard… Deze minister heeft niets positiefs teweeggebracht.
Dit is echt zo beledigend naar alle mensen die in de zorg werken. Wat is er veranderd? Welke verandering, waar wij zo naar snakten, is ingezet? Het enige waar wij naar snakken is adem, om weer opnieuw aan de slag te gaan in deze zo ondergewaardeerde sector.
Lees de commentaren… gênant..
Langere wachtlijsten, de GGZ is verzopen, zorgpremie blijft stijgen, huisartsenzorg in de fik en dan heb je CoMed nog, achterstanden die niet weg te werken zijn…de zorg is een teringzooi en hier kom je mee?
Mijn hele gezin werkt in de Zorg en ongeveer elke Zorgprofessional die zij kennen vind hem de slechtste in decennia.
Waar heeft hij het over?
totaal van de pot gerukt met je moderniseren.
…
enzovoorts
Eigenlijk is dit toch een belachelijke vraag?
Evenwel. Het CBS blijft het antwoord schuldig op mijn verwijt dat ze politiek gestuurd wordt.
Op 26 april reageerde ik op een tweet van Michiel van der Geest die een verhaal schreef in de Volkskrant. De tabel ‘Overzicht doodsoorzaken 2015-2022’ had ik nog niet gepubliceerd op de website.
Getoonde statistieken – tabel ‘Overzicht doodsoorzaken 2015-2022’
CBS
165 views
Ik denk te hebben aangetoond – op basis van een analyse van alle publicaties van het CBS over ‘sterfte’ -dat de berichtgeving van het CBS over de oversterfte politiek ingestoken is. Lees: https://gijsvanloef.nl/2023/07/14/directieberaad-cbs-aan-leiband-politiek/
Ik denk aannemelijk te kunnen maken dat de Volkskrant bij haar berichtgeving over de oversterfte de berichtgeving van het CBS volgt. Daarbij heeft de krant onder embargo voorinformatie over nieuwe publicaties van het CBS. (Dat hier geblunderd is door de Volkskrant heb ik al eerder uitgelegd.)
Zo ontstaat een informatie keten, een koppeling van informatie verstrekking in de tijd, van het cijferinstituut van Nederland, het CBS, en de grootste kwaliteitskrant van Nederland, de Volkskrant. Deze informatieketen heeft significante invloed op de beeldvorming en de opinievorming in ons land. Er is geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig om deze stelling te durven poneren.
De meest recente berichten over de oversterfte van de Volkskrant (van oud naar nieuw)
25 april jl. – Dit gaat over het jaar 2022. De doodsoorzakenanalyse gaat niet over de getalsmatige oversterfte van 14.500 doden in 2022 die al op 25 januari bekend was. En door de Volkskrant verkeerd werd weergegeven. Wat is eigenlijk het nieuws?
10 juli jl. – Dit gaat over het jaar 2022. De breedte van de scope is nu Europa.
Commentaar: de Volkskrant kijkt dus wel internationaal om de omvang van de sterfte/oversterfte in Nederland in breder perspectief te kunnen zien. Maar de laatste zin is geruststellend: ‘In Nederland bleef de schade opvallend beperkt.’
14 juli jl. – De berichtgeving van het CBS, die de oversterfte in de maand maart negeert en niet ingaat op de cumulatieve oversterfte in 2023 van bijna 6%, zijnde ca. 4.850 doden, wordt klakkeloos overgenomen. Er is wel een kritische noot: waarom bleef het hitteplan onaangeroerd?
Dit laatste artikel in de Volkskrant werd op twitter kracht bijgezet door de auteur en de krant:
enige reacties:
Enkele verwijzingen
Volkskrant-Commentaar weer niet accuraat
NB Ik heb nog meer kritiek op de berichtgeving in de Volkskrant over de gezondheidszorg. U kunt dit terugvinden onder categorie Volkskrant
Brondata bij analyses > publicaties
CBS
Ourworldindata
Eurostat
Gijs van Loef 