Categorie archief: Platform Betrouwbare Zorgcijfers

Cherry picking CPB bij ‘Zorgkeuzes in Kaart’

Geplaatst in CPB, Cure, EU14, gezondheidszorg nederland, OECD Health at a Glance, overheidscommunicatie, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, politiek, visie, zelfstandig onderzoek, zorgmarketing, zorgranglijst, zorgstelsel door

 

Het CPB heeft met het rapport ‘Zorgkeuzes in Kaart, Analyse van beleidsopties van politieke partijen voor de zorg’ – wellicht onbedoeld – een eenzijdig beleidsadvies voor de politiek uitgebracht. Het gaat om het hoofdstuk Stelselwijzigingen.

Tijdlijn
Het CPB is op 27 juli via de contactpersoon om een reactie gevraagd. Vraag: “Hoe moet ik in de tabel ‘Vermijdbare sterfte per 100.000 inwoners 2015’ en ‘% gemelde onvervulde zorgbehoefte 2016’ herleiden naar OECD Health at a Glance 2019?”
Op 2 sept. kreeg ik het volgende antwoord: “We zijn eruit: het blijken de getallen uit Health at a Glance 2018 te zijn. Ten tijde van het schrijven van de tekst was Health at a Glance 2019 nog niet gepubliceerd. Het betreft dus een fout in de verwijzing. De tabel is illustratief gebruikt en vormt geen input voor verdere berekeningen. We gaan na hoe we de typefout kunnen corrigeren. Hartelijk dank voor de oplettendheid.”

Kritiek op hoofdlijnen

Het hoofdstuk Stelselwijzigingen gaat in een notedop in op het type stelselwijzigingen (vijf typen, waaronder vier met meer publieke (overheids)regie – voer voor fijnproevers – en het verbieden van de winstuitkering door zorgverzekeraars ) en de technisch-financiele gevolgen daarvan inclusief de transitieperiode.

Ik heb twee fundamentele punten van kritiek. Opmerkelijk is dat aan de kostenkant schattingen zijn gemaakt, maar dat die aan de opbrengstenkant ontbreken. (Zie pag. 445: ‘geen ex-ante besparingen worden toegekend’). De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat samenwerking i.p.v. concurrentie (op de werkvloer en tussen (organisaties van) zorgverleners) nodig is. De ontstane ‘samenwerkingsgeest’ heeft onvermoede positieve krachten losgemaakt bij de bestrijding van de eerste golf, het ziekteverzuim (dat inmiddels historisch hoogten heeft bereikt en het hoogste is van alle bedrijfstakken, zie CBS) zou door de intrinsieke motivatie van zorgverleners de afgelopen maanden wel eens gedaald kunnen zijn (kan dit worden uitgerekend?), overwerk werd en wordt met inzet en zonder morren gedaan (Let wel: de voortslepende beloningsdiscussie NOS Virtueel protest zorgverleners , de politiek speelt met vuur). Welke baten zouden we hiervoor kunnen en moeten becijferen? De stelling lijkt me verdedigbaar dat de baten van een gezondere werkcultuur in de zorg door het uitgangspunt van samenwerking i.p.v. concurrentie eerder in de miljarden zullen lopen dan in de honderden miljoenen – op jaarbasis.
Verder. Lees de tekst onder de paragraaf Stelselwijzigingen (pag.446, rechts). Mijn inschatting is dat de genoemde voordelen van een ‘Publiek stelsel’ wel eens groter zouden kunnen zijn – ze zijn m.i. zeker tastbaarder – dan de voordelen van een ‘Privaat stelsel’.  Voor een ‘privaat stelsel’ pleiten onder meer de volgende argumenten: a. Het argument ‘meer vertrouwen op concurrentiële prikkels bij zorgaanbieders en uitvoerders om kwaliteit te verhogen’ is zonder meer twijfelachtig; b. het argument ‘kosten laag te houden’ lijkt mij inmiddels wel gefalsificeerd (> Hoofdlijnenakkoorden sinds 2011 om de kosten van het private stelsel van gereguleerde marktwerking te beteugelen)

Een tweede fundamenteel punt van kritiek betreft de opsomming van de technische aanpassingen die bij een stelselwijziging nodig zijn. Aanpassingen in wet- en regelgeving, in de ICT, in administraties, enzovoorts, het geheel onder de noemer van ‘bedrijfsvoering’. Natuurlijk moet er van alles gebeuren en het uitwerken en uitvoeren van een transitie levert veel werkgelegenheid (en omzet) op voor professionele dienstverleners, maar is dat voor het grote publiek relevant? Een stelselwijziging vergt politieke wil. Punt. In schema weergegeven de tekst  van het rapport (pag. 446):

Kritiek bij Tabel 1
Tabel 1 (pag. 446, afb. rechts hierboven) toont de score van NL t.o.v. enkele andere westeuropese landen op een viertal indicatoren. Algemeen geformuleerd: De indicatoren met voor NL de meest gunstige cijfers worden getoond en een aantal landen die over het algemeen hoog scoren: Noorwegen, Zwitserland, Oostenrijk, Spanje en Italie zijn overgeslagen (!). De tabel dient louter ‘ter illustratie’, weten we inmiddels – zie de correspondentie. Ik noem het cherry picking. Nemen we de indicator ‘vermijdbare sterfte‘, dit betreft ‘amenable mortality’, maar er is ook ‘preventable mortality’. Het CPB toont de ene en laat de andere weg. Het verschil in beide NL-scores is evident. Beide OECD-tabellen hier (links: preventable mortality; rechts: amenable mortality)
Qua ‘Levensverwachting‘ doet NL het minder goed dan wordt gesuggereerd.
Zie mijn eerdere blogs hierover Levensverwachting NL zakt naar 8e plaats in EU14
Sinds 2016 doe ik onderzoek naar de uitkomsten van medische zorg in internationaal vergelijkend opzicht. Publicaties in ESB (1/2017) en Medisch Contact (42/2018). Op deze website wordt een longitudinale tabel van beschikbare en relevante indicatoren bijgehouden van 14 moderne europese landen (EU14), gebaseerd op de OECD Health at a Glance publicaties vanaf 2005.
Bronnen: Zelfstandig onderzoek obv. OECD Health at a Glance: Kosten en kwaliteit EU14 obv OECD Health at a Glance
OECD ‘Mortality’ (2018): OECD Health at a Glance Mortality 2018
OECD ‘Chartset’ (2018): OECD Health at a Glance Chartset
Medisch Contact: Medisch Contact 42/2018 Nederlandse zorg valt van haar voetstuk

Categorieen zoekfunctie website: EU14, Eurostat, OECD Health at a Glance, Levensverwachting e.v.

Aanbod second opinion ‘zorg’ in verkiezingsprogramma’s: Aanbod second opinion zorg verkiezingsprogramma’s

Tweets

Bron CPB tijdlijn verkiezingen

Advies aan de Kamer (28/6): Aanpak coronacrisis onder de loep

Geplaatst in acute zorg, coronavirus, gezondheidszorg nederland, motie Tweede Kamer, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, politiek, publicaties, rijksoverheid, RIVM, visie, zelfstandig onderzoek door

update 13/8/2020 – Zie hier de opname van de hoorzitting çorona aanpak’ van de fracties PvdA, GroenLinks en SP d.d. 12 aug. jl. Youtube Hoorzitting coronavirus met Arnold Bosman (lid redteam) en Nienke Ipenburg

Deze deskundigen brachten een maand geleden het advies uit aan de vaste kamercommissie van VWS.

Aanpak coronacrisis onder de loep

Geachte leden van de kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
Het is goed dat de Tweede Kamer een onafhankelijk onderzoek instelt naar de maatregelen om de coronacrisis te bestrijden. Het Corona Dashboard van Platform Betrouwbare zorgcijfers ( corona dashboard EW16/W36 en hartblik.nl/corona dashboard) laat zien dat Nederland bij de landen behoort met hoge sterftecijfers.
Op verzoek van het Platform Betrouwbare zorgcijfers heeft een groep van experts een advies opgesteld van 10 punten over de verdere aanpak van de bestrijding van het coronavirus.
Met genoegen bieden wij uw commissie dit hierbij aan.

28 juni 2020

Ons advies bestaat uit de volgende 10 punten van analyse, leidend tot dit advies:
1.      Nastreven groepsimmuniteit leidt tot 100.000 slachtoffers.
2.      Opbouw van groepsimmuniteit tot minimum 60% duurt 33 maanden.
3.      Het is onzeker of groepsimmuniteit met antistoffen bereikt kan worden.
4.      Virulente virussen zijn te gevaarlijk voor het opbouwen van groepsimmuniteit.
5.      Meer bron- en contactonderzoek is nodig om de epidemie te bestrijden.
6.      Bescherm zoveel mogelijk mensen, vooral zorgverleners.
7.      Verbeter de behandeling van vroeg COVID-19.
8.      Verbied grootschalige evenementen totdat we voldoende kunnen beschermen.
9.      Menselijk contact is te belangrijk om te verbieden.
10.  Laat wetenschappers open en transparant discussiëren en vrij van politiek.
Hierbij stellen wij een andere beleidskeuze voor dan het huidige.

Het gekozen beleidsscenario (RIVM)
De RIVM-site bespreekt wat zij noemen de 3 scenario’s voor de bestrijding van het virus op de pagina Aanpak bestrijding: het virus (i) maximaal controleren, (ii) volledig zijn gang laten gaan en (iii) maximaal tegenhouden.
Nederland kiest voor wat het RIVM noemt (i) maximaal controleren en licht toe wat dit betekent: “Dat leidt tot een geleidelijke verspreiding, onder groepen die het minste risico lopen.” En “Mensen kunnen immuun worden, zodat het virus steeds minder kans krijgt om anderen ziek te maken: de ‘beschermende muur om de kwetsbare ouderen en mensen met een zwakke gezondheid’”.
De omschrijving van maximaal controleren lijkt op de definitie van het opbouwen van groepsimmuniteit door een infectie langzaam te laten doorwoekeren. Als het te snel gaat wordt de ic-capaciteit overbelast. Doorgaans wordt 60% tot 80% als minimum genomen voor groepsimmuniteit. Het Rijksvaccinatieprogramma spreekt over 95% voor de mazelen.

Virologen reageren normaal met (iii) maximaal tegenhouden op epidemieën, zowel in de diergeneeskunde als in de humane geneeskunde bij Ebola. In Oost-Azië en Australië werd deze strategie vooralsnog succesvol toegepast tegen SARS-2– mede ingegeven door de ervaringen met SARS-1.

De pagina is op 2 juli jl. door het RIVM verwijderd.

Toelichting op de punten

1.      Nastreven groepsimmuniteit leidt tot 100.000 slachtoffers.

  • Inmiddels zijn 6.074 mensen overleden met diagnose SARS-2. De oversterfte in Nederland is 9.800 mensen. Als de cijfers van oversterfte omgerekend worden naar 60% immuniteit kost dat 107.000 levens (60/5,5*9.800).
  • Meer dan honderdduizend doden in Nederland vinden wij onaanvaardbaar hoog.

2.      Opbouw van groepsimmuniteit tot minimum 60% duurt 33 maanden.

  • In drie maanden heeft 5,5% van Nederland antistoffen gekregen en is dus blootgesteld, genezen en derhalve waarschijnlijk immuun voor SARS-2. De voorzichtige schatting van 60% voor groepsimmuniteit betekent dat het 33 maanden (60/5,5*3) duurt voordat dit bereikt wordt. De ervaring liet zien dat IC-afdelingen een maximumcapaciteit hebben en dat Nederland niet meer ziektegevallen aankan.
  • Indien de besmettingsgraad laag blijft wordt voorkomen dat er veel slachtoffers vallen, maar kan de tijd die nodig is voor het bereiken van groepsimmuniteit ook vele jaren langer duren dan 3 jaar.
  • Het is ook belangrijk te realiseren dat als de epidemie op een natuurlijke manier uitwaaiert over het land, de besmetting niet goed te beheersen valt. Het risico op erge uitbraken is reëel.
  • Een gedeeltelijke en variabele lockdown van bijna drie jaar is sociaal-maatschappelijk en economisch veel te lang.

3.      Het is onzeker of groepsimmuniteit met antistoffen bereikt kan worden.

  • Er is bewijs dat bij COVID-19 het afweersysteem bijdraagt aan de ziekte van patiënten (immuun pathologie).
  • Er is bewijs dat hogere antistoftiters geassocieerd zijn met ernstigere ziekte van patiënten.
  • Er is geen bewijs dat antistoffen de verspreiding van het virus voorkomen. Dit bleek ook uit een vaccin studie bij apen.
  • Er is geen bewijs dat antistoffen immuniteit opleveren of nodig zijn voor persoonlijke immuniteit, mogelijk zijn ze zelfs schadelijk en de oorzaak van de verergering van COIVD-19.
  • Bij SARS-1 verdwenen antistoffen binnen 2 jaar; Bij SARS-2 is na 3 maanden een sterke afname te zien. Dit suggereert dat antistoffen geen blijvende groepsimmuniteit op kunnen bouwen. Mogelijk wordt wel andere immuniteit (cellulair) opgebouwd, maar in die mensen worden geen antistoffen gemeten, dus die worden niet gezien in de radar van groepsimmuniteit.
  • Dit maakt een strategie voor het opbouwen van groepsimmuniteit onzeker.

4.      Virulente virussen zijn te gevaarlijk voor het opbouwen van groepsimmuniteit.

  • De medische wetenschap kent bewuste inductie van groepsimmuniteit door vaccins en verzwakte virussen. Het Rijksvaccinatieprogramma van het RIVM is daar een bekend voorbeeld van. Hier gaat het echter om virulente stammen, een virus waar mensen erg ziek van worden en ook overlevenden veel klachten aan overhouden.
  • Nederland en Zweden hebben gekozen voor groepsimmuniteit, echter in beide landen is het niet gelukt om kwetsbare mensen te beschermen tegen het virus. Landen die de infectiedruk laag hielden zijn daarin veel beter geslaagd. Een hoge infectiedruk buiten verpleeghuizen vergroot het risico dat personeel buiten geïnfecteerd wordt en bewoners door hen ook besmet worden. De voorlopige data laat zien dat tijdens het opbouwen van groepsimmuniteit, ondanks alle voorzorgsmaatregelen, toch veel oudere, kwetsbare mensen werden besmet in Nederland en Zweden. De praktijk suggereert dat dit proces niet leidt tot een lagere sterfte onder kwetsbare ouderen.
  • De standaard aanpak van een epidemie is het virus maximaal tegen te houden, door proactief te testen in combinatie met bron- en contactonderzoek. In Oost-Azië en Australië heeft men laten zien dat dit ook voor COVID-19 werkt.

5.      Meer bron- en contactonderzoek is nodig om de epidemie te bestrijden.

  • De 3 RIVM-scenario’s noemen geen bron- en contact onderzoek (BCO). Maar dierenartsen in Nederland en elders weten dat BCO vereist is voor de aanpak van een epidemie. Artsen/virologen in Oost-Azië, Australië en sommige Europese landen hebben laten zien dat hiermee ook de COVID-19 epidemie succesvol beperkt kan worden.
  • Sinds 1 juni zouden de GGD volledig toegerust zijn voor bron- en contactonderzoek. De resultaten uit de GGD-teststraten laten zien dat in de eerste twee weken van juni 113.800 mensen werden getest. Slechts 1.700 testen waren het resultaat van opsporing en betroffen dus BCO, dat is 125 testen per dag. Hiervan was bijna 1 op de 6 positief (15,8%). Het belang daarvan is hiermee evident. 125 BCO-testen per dag is beduidend minder dan de 2400 per dag die de GGD dacht te kunnen gaan doen.
  • BCO kan zowel het sterftecijfer laten dalen, als het land definitief uit een lockdown halen. Nederland moet vol inzetten om proactief testen om ieder contact te achterhalen en zo elke nieuwe besmetting in de kiem te smoren.

Wij stellen dus een andere strategie voor: (iii) Het maximaal tegenhouden van het virus.

6.      Bescherm zoveel mogelijk mensen, vooral zorgverleners.

  • Medische mondkapjes moeten beschikbaar zijn voor alle zorgmedewerkers. Geïnfecteerde zorgmedewerkers kunnen door werk veel (kwetsbare) mensen besmetten.
  • Buiten de zorg zouden bij sociale contacten mondkapjes verspreiding kunnen verminderen. Het gaat hierbij om twee verschillende zaken: bescherming van de drager en van de omgeving.
  • Alleen medische mondkapjes beschermen de drager zelf optimaal.
  • Alle mondkapjes verminderen de luchtstroom bij het ademen en niezen en verminderen daarmee de verspreiding naar de sociale omgeving. Epidemiologisch is dit van cruciaal belang.

7.      Verbeter de behandeling van vroeg COVID-19.

  • Ontwikkelen van vaccins tegen immuun pathologie is complex: in 1983 is HIV ontdekt en we hebben hier nog geen vaccin tegen. Het is onduidelijk of we binnen 10 jaar een veilig en goed beschermend vaccin krijgen tegen SARS-2.
  • Mensen die op de intensive care terecht komen houden veel schade over van COVID-19 – mede door de immuun pathologie – en moeten nog maanden revalideren.
  • Het voorkomen dat mensen ernstig ziek worden levert de grootste gezondheidswinst op. Ruim 80% van de ziekte verloopt (zeer) mild, dat percentage zou omhoog kunnen.
  • Gezonde leefstijl is belangrijk in het voorkomen van ernstig COVID-19. Via voorlichting hierover zou veel gezondheidswinst kunnen worden geboekt.
  • Huidige medicatie in patiënten vanwege andere aandoeningen kan positief of negatief werken. Veiligheid van veel gegeven medicijnen is niet onderzocht in het licht van COVID-19, wel is duidelijk dat bepaalde veelgebruikte medicijnen het risico op longontstekingen verhogen. Hier zou meer aandacht voor moeten zijn, mede in het licht van nut en noodzaak van medicatie.
  • Vroege interventie is cruciaal om ernstig COVID-19 te voorkomen. Aangezien slechts enkele procenten ernstig ziek worden, zouden bestaande off-label medicijnen dit kunnen bewerkstellen. Goed opgezette en uitgevoerde randomized clinical trials (RCT’s) zijn cruciaal. Indien oninteressant voor de farmacie, kan de overheid via UMC’s stimuleren om deze zo spoedig mogelijk op te zetten.
  • Wanneer de interventies de ernst van de ziekte verlagen tot het niveau van de griep of minder, kunnen we heel anders met deze epidemie omgaan.

8.      Verbied grootschalige evenementen totdat we voldoende kunnen beschermen.

  • Als veel mensen dichtbij elkaar zijn bestaat er een groot risico op grote uitbraken doordat een geïnfecteerd persoon heel veel andere mensen kan besmetten. Dit zagen we in het begin van de epidemie bij Europese voetbalwedstrijden, de wintersport en het carnaval.
  • De impact van grootschalige events is afhankelijk van (a) hoeveel mensen actueel besmet zijn door SARS-2, (b) hoe groot de kans op besmetting is, en (c) het sterftepercentage en de blijvende schade door COVID-19.
  • Deze punten zijn door de drie voorgaande te beïnvloeden. Als we via BCO weten wie besmet is (zie 5), voor iedereen geschikte mondkapjes hebben (zie 6) en/of COVID-19 goed kunnen behandelen (zie 7), kunnen meer mensen op een veilige manier bij elkaar komen.

9.      Menselijk contact is te belangrijk om te verbieden.

  • Virussen worden overdragen van mens tot mens en het is evident dat de kans kleiner is bij een grotere afstand; de praktijk is echter complex. Belangrijk is dat de gezondheid meer is dan een risico op een virusbesmetting.
  • De anderhalvemetersamenleving isoleert mensen, terwijl mensen behoefte hebben aan sociale interactie. “Doe op de eerste plaats geen kwaad”, geldt ook voor maatregelen tegen de epidemie zoals sociale afstand bewaren. De gevolgen van langdurige sociale isolatie zijn dramatisch voor kinderen, alleenstaanden, ouderen, familieverbanden en vrienden.
  • Naast het sociale domein wordt de volksgezondheid ook aangetast doordat sporten ontmoedigd worden.
  • Maatwerk oplossingen, zoals persoonlijke bescherming moeten worden gezocht om sporten en sociale contacten te faciliteren. Die oplossingen zijn ook minder schadelijk voor de economie en leveren dus een win-win-win situatie op.

10.  Laat wetenschappers open en transparant discussiëren en vrij van politiek.

  • Wetenschappers kennen een open en transparante discussie waarbij de argumenten voor en tegen worden genoemd, en de methodologie kan worden gecontroleerd door collegae.
  • Het OMT werkt op een andere manier, haar adviezen worden gegeven zonder de transparantie van het wetenschappelijke debat. Strategische keuzes in Nederland verschillen vaak van die in andere landen. Wij vinden het incorrect om hierbij te spreken van een wetenschappelijk advies, enkel en alleen omdat de adviseurs wetenschappers zijn. Een wetenschappelijk advies behoort zich ook aan de spelregels van de wetenschap te houden.
  • Artsen en medisch wetenschappers die een andere visie hebben op testen, behandelen, vaccinatie en andere strategieën tegen COVID-19 zouden juist moeten worden gehoord en niet worden tegengewerkt.
  • Politiek houdt niet van tegenspraak en dwarsliggers, maar de trein van de wetenschap heeft dwarsliggers nodig om niet te ontsporen. Vertrouwelijke verslagen van vergaderingen en discussies zijn niet transparant. De genoemde argumenten voor en tegen zouden altijd openbaar moeten zijn, ook als deze gewogen en te licht bevonden zijn.
  • Wetenschappers willen de argumenten van andere wetenschappers zien en niet alleen de conclusies.

 

Opstellers

  • John J. L. Jacobs, medisch wetenschapper, immunoloog
  • Arnold Bosman, arts niet-praktiserend, veld-epidemioloog
  • Dick Bijl, epidemioloog
  • Matthijs Dekker, huisarts
  • Jaap van den Heuvel, bestuursvoorzitter Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk
  • Anton Maes, huisarts niet-praktiserend
  • Roger Sorel, bestuurder geneesmiddelensector
  • Gijs van Loef, bestuurskundig socioloog

Bronnen

https://nos.nl/artikel/2337459-kamer-onafhankelijk-onderzoek-naar-corona-aanpak.html

https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/aanpak-bestrijding

https://rijksvaccinatieprogramma.nl/infectieziekten/groepsimmuniteit

1+2        https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/actueel

3             https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/grafieken

                https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0306987720311270

https://www.nature.com/articles/s41591-020-0965-6.pdf

4             https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/28/toen-de-testen-eindelijk-kwamen-was-het-halve-verpleeghuis-besmet-a4001211  

                https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.05.13.093195v1

https://hartblik.weebly.com/immuniteit-en-antistoffen.html

5             https://www.rivm.nl/nieuws/resultaten-uit-ggd-teststraten

https://ggdghor.nl/actueel-bericht/ggden-klaar-voor-uitgebreid-testen-en-bron-en-contactonderzoek/

https://hartblik.weebly.com/betere-bestrijding-van-de-epidemie.html

https://hartblik.weebly.com/bestrijding-covid19.html

6             https://hartblik.weebly.com/mondkapjes.html

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/06/19/al-vroeg-alarm-over-verpleeghuizen-a4003387

7             https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/27/na-drie-weken-intensive-care-nog-eenentwintig-weken-revalideren-a3997978

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7269890/

https://www.isdbweb.org/wp-content/uploads/Medications-Compromising-Covid-Infections-.pdf

https://hartblik.weebly.com/dwalen.html

8             https://hartblik.weebly.com/verloren-door-te-weinig-kennis.html

https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2820%2931183-1

9             https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140-6736(20)31142-9

https://www.cebm.net/covid-19/covid-19-evidence-is-lacking-for-2-meter-distancing/

10           https://www.federa.org/2016-healthy-science-increasing-value-reducing-waste

                https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:6680563312586960896/

Reacties

– Joost Zwartenkort (MD PhD., KNO-arts otoloog): “Beste Gijs, fantastisch wat je doet met betrouwbare zorgcijfers. Ik hoop dat je volgende missie is om die illusie dat alle uitgestelde zorg zinloze zorg was te ontkrachten. Het zal vast op de lange termijn uit je cijfers blijken.”
– Willem-Hans Steup (MD PhD., Thoracic Lung Surgeon): “Mooi rapport, Gijs. Zeker nuttig.”
– Wim Schellekens (MD., voormalig Hoofdinspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg IGZ): “Advies aan 2eKamerCie VWS over aanpak Coronacrisis: 10 belangrijke punten die goede aanzet zijn voor grondige discussie!”

Aan de Kamercommissie VWS: Corona beleidsadvies van een groep experts

Geplaatst in acute zorg, Care, corona dashboard, coronavirus, Cure, gezondheidszorg nederland, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, politiek, publicaties, rijksoverheid, RIVM, visie door

update 2 juli – Het RIVM heeft de pagina met de drie scenario’s verwijderd. Ons advies begint met een kritiek hierop.

verwijderde webpagina RIVM na publicatie

Aanpak coronacrisis onder de loep

Geachte leden van de kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
Het is goed dat de Tweede Kamer een onafhankelijk onderzoek instelt naar de maatregelen om de coronacrisis te bestrijden. Het Corona Dashboard van Platform Betrouwbare zorgcijfers ( corona dashboard EW16/W36 en hartblik.nl/corona dashboard) laat zien dat Nederland bij de landen behoort met hoge sterftecijfers.
Op verzoek van het Platform Betrouwbare zorgcijfers heeft een groep van experts een advies opgesteld van 10 punten over de verdere aanpak van de bestrijding van het coronavirus.
Met genoegen bieden wij uw commissie dit hierbij aan.

28 juni 2020

• Inmiddels zijn 6.074 mensen overleden met diagnose SARS-2. De oversterfte in Nederland is 9.800 mensen. Als de cijfers van oversterfte omgerekend worden naar 60% immuniteit kost dat 107.000 levens (60/5,5*9.800).
• Meer dan honderdduizend doden in Nederland vinden wij onaanvaardbaar hoog.

Opstellers
– John J. L. Jacobs, medisch wetenschapper, immunoloog
– Arnold Bosman, arts niet-praktiserend, veld-epidemioloog
– Dick Bijl, epidemioloog
– Matthijs Dekker, huisarts
– Jaap van den Heuvel, bestuursvoorzitter Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk
– Anton Maes, huisarts niet-praktiserend
– Roger Sorel, bestuurder geneesmiddelensector
– Gijs van Loef, bestuurskundig socioloog

Lees hier: Advies aan de Kamer

een initiatief van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers

Leden van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers Achtergrond leden Platform 23062020

Reacties

– Joost Zwartenkort (MD PhD., KNO-arts otoloog): “Beste Gijs, fantastisch wat je doet met betrouwbare zorgcijfers. Ik hoop dat je volgende missie is om die illusie dat alle uitgestelde zorg zinloze zorg was te ontkrachten. Het zal vast op de lange termijn uit je cijfers blijken.”
– Willem-Hans Steup (MD PhD., Thoracic Lung Surgeon): “Mooi rapport, Gijs. Zeker nuttig.”
– Wim Schellekens (MD., voormalig Hoofdinspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg IGZ): “Advies aan 2eKamerCie VWS over aanpak Coronacrisis: 10 belangrijke punten die goede aanzet zijn voor grondige discussie!”

Corona Dashboard EW16/W36

Geplaatst in acute zorg, Care, corona dashboard, coronavirus, Cure, dashboard, english, media, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, publicaties, RIVM, Twitter, zelfstandig onderzoek, zorgranglijst door

Last update 5 august 2020

Corona Dashboard EW16/W36 (closed)

John Jacobs & Gijs van Loef

Data 04 08 2020

Mortality per million population allows comparison between countries. Major differences are caused by differences in anti-epidemic strategy, which may be affected by the preparedness of countries to the epidemic.

General remarks by making a comparison between countries
We would like to make two important notes.
1. Countries differ in the way the count their mortality rates. The Dutch regional GGD stated early in the epidemic that the national RIVM did not count all cases, i.e. the Netherlands have relevant under reporting of cases.[1] People dying in nursing homes are rarely counted, since these patients will not be tested, even when suffering from COVID-19 symptoms. The Dutch statistics do not count untested people as COVID-19 victims. The data can be corrected for excess mortality. Because the data on excess mortality is delayed for about three weeks, a fixed correction factor is applied.[2]

2. Populations differ in age distribution, and old people have higher mortality rates due to COVID-19.
Using the double-corrected data, a ranking is made from dark red to dark green. The current ranking is (Table 1):
Dark red:> 1000 deaths per million population (> 1000 deaths / M). Ecuador, Peru, United Kingdom, Chile
Medium red: 500-1000 deaths / M. Belgium, Brazil, Italy, Spain, Netherlands, USA, Sweden
Light red: 200-500 deaths / M. France, Ireland, Switzerland, Portugal, Canada, South Africa
Ocher yellow: 100-200 deaths / M. Austria, Denmark, Germany
Yellow. 50-100 deaths / M. Finland, Norway, Israel
Light green: 20-50 deaths / M. Estonia, Czech Republic, Poland, Lithuania, Iceland, India
Medium green: 10-20 deaths / M. Greece, Australia
Dark green: <10 deaths / M. South Korea, Singapore, New Zealand, Japan, Taiwan, Hong Kong, Vietnam

Table 1. Overview of mortality per million people (mortality/M), the raw data, corrected for underreporting [a] and age. Data to determine under reporting is derived from various sources.[b]

[a] https://hartblik.weebly.com/beter-c-verschillende-strategieeumln.html
[b] https://www.economist.com/graphic-detail/2020/04/16/tracking-covid-19-excess-deaths-across-countries , https://www.economist.com/europe/2020/05/09/many-covid-deaths-in-care-homes-are-unrecorded , https://www.ft.com/content/6bd88b7d-3386-4543-b2e9-0d5c6fac846c , https://www.washingtonpost.com/investigations/2020/04/27/covid-19-death-toll-undercounted/?arc404=true

It is striking that the best-performing countries are located near Southeast Asia, where the SARS-1 epidemic started in China 18 years ago. Many countries learned from this epidemic and were prepared for a new epidemic[3] Every virologist could have predicted that a new epidemic would come, as I (i.e. John Jacobs) did in 2003.[4]
Controlling a virus epidemic requires a different strategy than a bacterial epidemic. The default anti-virus strategy is testing, proactively detecting and isolation of infected cases.[5] To do this correctly is double efficient: lower disease mortality rates, and less social and economic damage, as only infected cases should be isolated. It is also widely practiced in case of veterinary epidemics.[6]

The policies of European and North American countries had weak to poor antivirus policy results.
Mortality is higher, sometimes up to 100 times higher than in Asian and Australian countries.
The impact on social well-being and the economy is much greater.
The differences within Europe are also huge when Greece and Lithuania are compared to the United Kingdom and Belgium.

We should learn from this epidemic.
It is very doubtful if we will develop a good and safe vaccine soon, since, vaccination is a hard strategy when antivirus immune responses contribute to mortality. It could be that antibody-mediated immune responses are the cause of mortality.[7] In most European countries only about 5% of the people were infected, so this epidemic could continue to spread for a considerable time with the potential to cause high mortality rates.[8] The need to learn and act from the learnt lessons from this epidemic is paramount.
New virus epidemics will come. Just like the prediction of this epidemic decades ago, we know that a new RNA virus epidemic will arise after AIDS, SARS-1, MERS, Ebola and SARS-2.
Our epidemic policy has a major impact on human behaviour and thus on the virus epidemic.[9] If we are prepared [10], the impact could be similar to the South East Asian and Australian countries that prepared themselves after SARS-1.

[1] RIVM is national institute for health and environment. https://hartblik.weebly.com/addendum-correctie.html
[2] https://hartblik.weebly.com/beter-c-verschillende-strategieeumln.html
[3] https://hartblik.weebly.com/voorkom-epidemie.html
[4] https://hartblik.weebly.com/ontsnappende-virussen.html
[5] https://hartblik.weebly.com/fighting-covid19.html
[6] https://hartblik.weebly.com/betere-bestrijding-van-de-epidemie.html
[7] https://hartblik.weebly.com/foute-afweer.html
[8] https://hartblik.weebly.com/beter-a-impact-covid-19.html
[9] https://hartblik.weebly.com/cijfers-en-data.html
[10] https://hartblik.weebly.com/verloren-door-te-weinig-kennis.html

Raw numbers
The Corona Dashboard 1.0 was launched in Dutch at 18th of April 2020 on our websites. It focused at the EW16, 16 ‘modern’ European countries with a population of at least 4 million people. These countries share political, democratic, social economic and technological development, making them excellent for internal comparison. The list consists of Austria, Belgium, Denmark, Germany, Finland, France, Greece, Ireland, Italy, the Netherlands, Norway, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland and the United Kingdom. Japan, Republic of Korea (South) and the USA are added to complete the list, therefore EW16+3.

Table 2. Raw data from worldometer from EW16+3 [1]
[1] https://www.worldometers.info/coronavirus/

Reported mortality rates
The 16 European countries have huge differences in the mortality rates they report. Remarkably, the epidemic in Spain is the first one to have higher numbers of mortality, even before Italy. In Belgium the epidemic raised to the highest (uncorrected level), before being stopped (at about 6%) by the national policy.



Figure 1. Mortality rates for EW16+3. Above: linear, below: logaritmic
Country codes are explained in Table 1.

Case mortality rates
Case mortality rates show the differences of cases per country. Age corrections is shown to compensate for differences in population distribution. France has corrected its data of the number of cases on june 3d.
Table 3. Case-mortality rates.
Number of critically ill and recovered persons. The lack of data on how many people have recovered, shows the limitations of the care registration systems in the Netherlands, the United Kingdom, Sweden and Spain.

Link between testing and mortality EW16+3
Flu-like symptoms are no evidence for COVID-19, and not everyone infected by SARS-2 will develop symptoms. Policy making on symptoms fails because it discriminates poorly and would have people repeatedly in quarantine due to colds or other respiratory complaints. People succumbing to COVID-19 usually don’t go to many places anymore. Infected people are contagious before they get sick, and not everyone will develop symptoms. The high number of sick people in the Netherlands is partly related to many infected people continuing to spread the disease unmonitored, some even working in care facilities.

Proactive testing starts with testing everyone that has symptoms. If someone test positively, all the contacts will be tested. All contacts who are negative will be retested after 1 and 2 weeks. All infected people will remain in isolation – e.g. in their own house or in special hotels. In Wuhan, the government delivered groceries at their homes, to avoid the need of going outside.

An active testing policy will test many people who are not infected, because the infection rate in the population is usually (far) below 2%. Passive testing leads to a much higher number of infections per test. The danger of passive testing is that many infected people are hidden in the population. It is estimated worldwide half of the infections are caused by people without symptoms. These infections mainly occur in countries that do not test enough. People without symptoms and without a test result have no urgent reason to isolate themselves from social activities or go for  quarantine. Figure 2 shows the statistical relationship between the maximum percentage of positive tests in a country and the mortality rate in the population from COVID-19. Corrected data yield similar results.


Figure 2. Relation between mortality rate and lack of proactive policy, uncorrected data.
The shape of countries corresponds to their continent (circle Europe (EW-16), square other Europe, cross North America, triangle: Australia, diamond: Southeast Asia). Clear correlation. For reference R^2> 0.5 is considered a very clear connection in this domain. Country codes are explained in Table 1.
[1] https://hartblik.weebly.com/dashboard-i.html

Current status EW16+3

The current status shows how the epidemic develops in various countries. Many European countries have experienced a nonspecific lockdown to defeat the virus’ first wave that has paused the epidemic. This required more time in countries that have had a high peak, such as Belgium (Figure 3). The epidemic seems to be in control in all visualized countries, except for UK, Sweden and USA. Most countries have ended the lockdown. This could reactivate the epidemic. (In specific area’s (regions within countries) the virus is resurrecting and regional lockdowns are the governmental response.) The start of the epidemic is less noticeable in a cumulative graph than in a daily graph. Due to daily fluctuations, the data in Figure 3 is averaged over several days.


Figure 3. Daily mortality rates for 16 European countries + 3.
Moving average over 3 to 5 (and 7 if missing today) filtered for negative values and extreme high values (often data corrections). Country codes are explained in Table 1.

Figure 3A. Zooms in on the most recent dates of Figure 3.

John Jacobs & Gijs van Loef
hartblik.weebly.com corona dashboard

 

Dutch version, including remarks from healthcare experts: Corona Dashboard Dutch version EW16/W28

CORONA DASHBOARD EW16/W28

Geplaatst in acute zorg, corona dashboard, coronavirus, Cure, dashboard, EU14, Grafiek, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, publicaties, RIVM, visie, zelfstandig onderzoek, zorgranglijst door

Laatste update op 5 augustus – Dit document over de eerste golf is afgesloten.

actueel overzicht van Europa> Economist Tracking the corona virus

Reacties deskundigen

11 juni 2020 – Arnold Bosman (epidemioloog, adviseur WHO): “Supergoed! Het is erg waardevol.”
2 juni 2020 – Ernst Kuipers (CEO Erasmus MC): “Ik zal de website met veel belangstelling in detail bekijken, goed om dit soort analyses te doen en gegevens uit de vele bronnen te destilleren.”
2 juni 2020 – Huib Schut (Business development manager, Anesthesioloog): “Okay Gijs, dit geeft inzicht. In het begin was ik nogal kritisch op je cijferwerk maar gaandeweg is het verbeterd en inmiddels op een niveau waarmee beleidsmakers aan de slag kunnen. Ik ben alleen bang dat dit niet zal gebeuren in Nederland. Getuige ook jouw cijferwerk hebben we te maken met een klinische tweedelijns tunnelvisie. De gevolgen zijn desastreus en zullen dat blijven wanneer er geen openheid komt. De huidige beleidsconstellatie van OMT, RIVM, Kabinet is volstrekt incapable gebleken. Behalve in het verkopen van het wanbeleid: Rutte’s VVD doet het beter dan ooit.”
13 mei 2020 – Fred van Eenenaam (Prof. VBHC Center Europe/Harvard Business School Executive Education): “Het klopt met mijn beeld en van mijn collega’s die echt niet met Nederland bezig zijn. Hun beeld is ook dat Nederland middelmatig of onder gemiddeld (meer vanuit een wereldblik) presteert. Het is waanzinnig moeilijk Nederlandse cijfers of logica’s te vinden. Vanuit de gekozen aanpak is het helder dat gezondheidsmedewerkers grote schade ondervinden (electieve zorg, verzorgingshuizen, thuiszorg). Cijfers zijn moeilijk te vinden, dus dank! Ik cross check waar mogelijk.”
12 mei 2020 – Richard Janssen (Prof. in Governance & Management HCO’s Erasmus): ‘Like’ (twitter)
6 mei 2020 – Jaap van den Heuvel (Prof. Healthcare management UvA en CEO RKZ Beverwijk): “Het dashboard vind ik erg goed. Er is zeker nu grote behoefte aan betrouwbare en goede informatie.”
27 april 2020 – afsluiting twitterdebatje met Xander Koolman (zorgeconoom, associate professor): “Prima, en veel succes. En wellicht kun je een kolom oversterfte toevoegen. Zie ook berekeningen van de Financial Times.”
26 april 2020 – Matthijs Dekker (Praktijkhoudend huisarts): “Prachtig inzicht gevend dashbord! Complimenten. Ik zou willen opmerken dat je bevindingen mooi aansluiten op je eerdere artikelen die al eerder aangeven dat de zorg in Nederland juist níét tot de beste behoort. Uit de media in het algemeen komt het beeld naar voren dat wij het allemaal erg goed doen met de intelligente lockdown ect. Je zou dat feit op zich nog wel wat kunnen uitvergroten denk ik als onafhankelijke expert.”

——————————————————————————————————————————————————–

auteurs: John Jacobs en Gijs van Loef


5 aug. – update data 4 aug. 2020

Op 18 april 2020 lanceerde het Platform Betrouwbare Zorgcijfers het CORONA DASHBOARD LANDEN EW16 met een dagelijkse update. Het vervolg op de CORONA SCENARIO ANALYSE: CORONA SCENARIO ANALYSE d.d. 14 maart 2020. Op 25 mei 2020 presenteerden we een nieuwe versie met een nadere duiding van de verschillen tussen landen en nieuwe grafieken.

In de landelijke media ontbreekt een deugdelijke vergelijking met enige diepgang van de ‘coronaprestaties’ van Nederland in vergelijking met andere landen waaraan wij ons doorgaans spiegelen. De EW16 (‘Europa West 16’) zijn de 16 ‘moderne’ Europese landen met een minimale bevolkingsomvang van 4 miljoen inwoners. Deze landen zijn goed vergelijkbaar, ze hebben een gedeelde politiek-democratische, sociaal-economische en technologische ontwikkeling doorgemaakt, waardoor de vergelijkbaarheid toeneemt. Het betreft de landen België, Denemarken, Duitsland, Engeland (UK), Ierland, Frankrijk, Finland, Griekenland (geen ‘West’, maar toegevoegd vanwege haar outperformance), Italië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Zweden en Zwitserland. We voegen verder Japan, Zuid-Korea en de USA als referentielanden toe. De data zijn ontleend aan: worldometers.info coronavirus #countries

Tabel 1 ‘Kerncijfers‘ (EW16+3)

NB: Vier landen weten niet hoeveel mensen hersteld zijn van ziekte. Dat betekent dat in deze landen cruciale cijfers ontbreken die nodig zijn voor goede bestrijding van de epidemie.

Sterftecijfers per miljoen inwoners zijn een goede manier om landen te vergelijken. De grootste verschillen tussen landen worden veroorzaakt door verschillend beleid, al dan niet veroorzaakt door de mate waarin een land overvallen werd door de epidemie. Om tot betrouwbare sterftecijfers te komen maken we twee correcties:
1) Het tellen van COVID-19 doden gebeurt anders in verschillende landen. De GGD maakte in het begin van de epidemie bekend dat het RIVM niet alle gevallen telt, en dat Nederland een onderrapportage kent.[1] Nederland telt doden in verpleeghuizen nauwelijks mee, doordat deze mensen niet worden getest, zelfs niet als symptomen van COVID0-19 hebben, en niet-geteste mensen sterven volgens de statistieken niet aan COVID-19. Deze gegevens kunnen worden gecorrigeerd voor de oversterfte. Omdat gegevens over oversterfte pas na drie weken bekend worden, wordt een vaste correctiefactor gehanteerd.[2]
2) Niet ieder land heeft dezelfde bevolkingsopbouw. Sommige landen hebben een oude bevolking en oude mensen sterven relatief vaak door COVID-19. Ook daarvoor kan worden gecorrigeerd.

Op grond van deze correcties voor onderrapportage en de bevolkingsopbouw kan een ranglijst worden gemaakt van donkerrood naar donkergroen. Met dit nieuwe dashboard 2.0 hebben we aan de EW16+3 negen landen toegevoegd met een (zeer) lage sterfte, waaronder vier Oost-Europese landen, Canada, Israel, Australie en Nieuw Zeeland, Taiwan. Alle landen tezamen vormen de W28.

De indeling is (de kleuren staan ook in Tabel 1):
•   Diep donkerrood: > 1000 doden per miljoen inwoners (>1000 doden/M) – Verenigd Koninkrijk
•   Donkerrood: 500-1000 doden/M – België, Italië, Spanje, Nederland, USA, Zweden
•   Rood: 200-500 doden/M – Frankrijk, Ierland, Zwitserland, Portugal, Canada
•   Lichtbruin: 100-200 doden/M – Oostenrijk, Denemarken, Duitsland
•   OranjeGeel : 50-100 doden/M – Finland, Noorwegen, Israël
•   Lichtgroen: 20-50 doden/M – Estland, , Tsjechië, Polen, Litouwen
•   Heldergroen: 10-20 doden/M – Griekenland, Australië
•   Donkergroen: <10 doden/M – Zuid-Korea, Japan, Nieuw-Zeeland, Taiwan.

Tabel 2 Overzicht van sterfte per miljoen inwoners – W28 (aangepaste ruwe data, gecorrigeerd voor onderrapportage en leeftijd – bronnen onder) Met ISO landencodes


NB # moeten doortellen naar 28

Opvallend is dat de goed presterende landen allemaal in Zuidoost-Azië liggen, waar 18 jaar geleden de SARS-1 epidemie begon in China. Veel landen in die regio hebben daarvan geleerd en zich voorbereid op een nieuwe epidemie.[3] De epidemie van een virus moet anders worden bestreden dan die van een bacterie. De standaard strategie tegen virusepidemieën is testen, proactief opsporen en isoleren van besmette gevallen.[4] Het effect is dubbel: minder doden door de ziekte en minder sociale economische schade doordat alleen besmette gevallen geïsoleerd worden. Niet voor niets is dit ook de aanpak in de diergeneeskunde.[5]

Het epidemiebeleid van de Europese en Noord-Amerikaanse landen steekt schril af bij het beleid in het Verre Oosten:
– De sterfte is hoger, soms wel 100 keer hoger dan in de Zuidoost-Aziatische en Australische landen.
– De impact op het sociale welzijn en de economie is in Europa en Noord-Amerika veel groter.
– De verschillen binnen Europa zijn echter ook groot als Griekenland en Litouwen worden vergeleken met het Verenigd Koninkrijk en België.

Het is belangrijk om te leren van deze epidemie.
1. Het is nog erg onzeker is of we snel een goed en veilig vaccin krijgen. Vaccins stimuleren de afweer, maar bij COVID-19 overlijden patiënten door de immuunreactie tegen het virus. Mogelijk zijn antistoffen de boosdoener.[6] Aangezien in de meeste Europese landen slechts ongeveer 5% van de mensen besmet is geweest, kan de epidemie nog lang en heftig worden.[7] Het is van het grootste belang om zoveel mogelijk en doorlopend te blijven leren.
2. Net zoals deze epidemie al decennia geleden voorspeld werd, is het een historische zekerheid dat we een nieuwe RNA-virus epidemie gaan krijgen, na AIDS, SARS-1, MERS, Ebola en SARS-2.
3. Het beleid dat wij voeren heeft grote impact op het gedrag van mensen en daarmee op de epidemie.[8] Dan kunnen we de volgende keer beter voorbereid zijn, zodat dan ook onze impact lijkt op die in Zuidoost-Azië en Australië.[9]

Grafiek 1 COVID-19 Sterfte per land vanaf 3 casus/1 miljoen inwoners

De 16 Europese landen kennen grote verschillen in hun rapportage van de sterfte. Opvallend is dat de epidemie in Spanje eerder hoog wordt dan in andere Europese landen, zoals Italië. In België groeit de epidemie langer door. Bij Zweden ziet u een unieke trapsgewijze verhoging in de bovenste grafiek. Onderste grafiek logaritmische schaal.



Tabel 3 Sterfte/Casus

De sterfte per casus laat het overlijdensrisico per land zien bij de gedocumenteerde besmettingen. De correctie met de leeftijdsfactor is gemaakt omdat ouderen meer kans op overlijden hebben dan jongeren en omdat de bevolkingsopbouw verschillend is tussen landen.
De ‘Leeftijdsfactor’ is de verwachte sterftecijfers in een land, vergeleken met het EU gemiddelde, gecorrigeerd voor verschil in leeftijdsopbouw.[10]


Grafiek 2 Actuele status epidemie (data 22/7; NB: wijziging opmaak legenda)

De actuele status van de epidemie in een land kan worden afgelezen in Grafiek 2. Hier staat het voortschrijdend gemiddelde van de sterfte/miljoen over 7 dagen waarbij de data-correcties zijn uitgefilterd. Opvallend is de vroege piek van Spanje en de hoge van België (buiten beeld tot max 29/ miljoen). De Europese landen hebben de aspecifieke lockdown van de samenleving inmiddels achter de rug. In enkele maanden is de is epidemie afgenomen tot lage waarden – niet tot bijna 0 zoals in Zuidoost-Azië en Australië! Dit duurde wat langer in landen die een hoge piek hebben gehad, zoals bij België. Enkele landen hebben nog aanzienlijke aantallen nieuwe sterftegevallen (2-5/M): Zweden, Verenigd Koninkrijk en VS.

Het risico is dan dat de epidemie weer gaat opleven. De start van de epidemie valt minder op in een cumulatieve grafiek, dan in een dagelijkse grafiek. Grafiek 2A zoomt in op de laatste 2,5 week op een kleinere Y-as.



`

Relatie tussen Sterfte en Testen 

Onderscheid maken op grond van symptomen is geen goede strategie om te discrimineren tussen besmette en niet besmette mensen. Veel mensen met griepachtige symptomen hebben geen COVID-19 en zeker de helft die door SARS-2 geïnfecteerd is, heeft of krijgt geen symptomen. Mensen die echt ziek zijn van COVID-19 komen meestal niet meer veel buitenshuis en zullen daarom weinig anderen besmetten, maar ook mensen die zich gezond voelen kunnen andere mensen besmetten. Geïnfecteerde mensen zijn besmettelijk met hoge virustiters voordat ze ziek worden en niet iedereen krijgt ooit daadwerkelijk (specifieke) symptomen. De symptomen worden mogelijk, net als bij andere luchtweg RNA virussen, vooral veroorzaakt door de afweerreactie tegen het virus en minder door het virus. Het hoge aantal coronazieken in Nederland komt onder andere doordat veel geïnfecteerde mensen bleven werken en dit gebeurde veel in de zorg
Proactief testen (actief testbeleid) betekent dat begonnen wordt met het testen van iedereen die symptomen heeft die lijken op COVID-19. Doel is te bepalen of ze geïnfecteerd zijn met SARS-2 of niet. Vervolgens worden alle contacten getest van wie positief getest is; wie negatief getest is, wordt 1 en 2 weken later hertest omdat tijdens de incubatietijd virustiters extreem laag kunnen zijn. Alle mensen die besmet moeten minimaal twee weken in isolatie blijven en/of een week tot nadat ze klachtenvrij zijn – bv in eigen huis of in speciale hotels. In Wuhan werden de boodschappen van deze mensen thuisbezorgd, om te voorkomen dat mensen de straat op zouden moeten gaan.
​Bij een actief testbeleid zullen veel mensen worden getest die niet besmet zijn, omdat de besmettingsgraad in de bevolking meestal (veel) lager is dan 2%. Een reactief testbeleid, waar Nederland en andere Europese landen naartoe zijn geswitcht in de eerste weken van de epidemie, leidt tot een veel hoger aantal besmettingen per test. Het gevaar van niet-actief testen is dat veel geïnfecteerde mensen niet bekend zijn. Nederland blijft hiermee achterlopen (grafiek; NB Zweden en Frankrijk ontbreken van de EW16).

Wereldwijd wordt geschat dat de helft van de besmettingen gebeurt door mensen zonder symptomen. Die besmettingen vinden vooral plaats in landen die weinig testen, omdat iemand zonder symptomen en zonder testresultaat geen enkele reden heeft om in quarantaine te gaan of te blijven. Figuur 3 laat de statistische relatie zien tussen het maximum percentage positieve testen in een land en het ongecorrigeerde sterftecijfer door COVID-19.

Figuur 3 Mortality per 1 million versus Maximum number Pos.Tests

De vorm komt overeen met het continent van een land (cirkel Europa (EW-16) , vierkant overige Europa, kruis Noord-Amerika, driehoek: Australië, ruit: Zuidoost-Azië). Duidelijke correlatie: de lineaire correlatie tussen veel testen en lage sterfte is sterk: R²=0,64. Een laag maximum percentage positieve testen impliceert dat een land uitgebreid pro-actief test, en niet alleen de evidente casussen.

Voetnoten

[1] hartblik.nl Addendum GGD correctie op RIVM
[2] hartblik.nl Betere bestrijding van de epidemie – strategieen
[3] hartblik.nl Voorkom epidemie
[4] hartblik.nl Bestrijding Covid-19
[5] hartblik.nl Betere bestrijding van de epidemie
[6] hartblik.nl Foute afweer
[7] hartblik.nl Betere bestrijding van de epidemie
[8] hartblik.nl Cijfers en data
[9] hartblik.nl Verloren door te weinig kennis
[10] Populationpyramid

Corona Dashboard EW16/W28 English version
—————————————————————————————————————————————————-

Bronnen onderapportage

The Economist (13 juni 2020) – Unrecorded COVID-19 Deaths

Economist tracking covid-19 excess deaths
Many Covid deaths unrecorded

Financial Times:FT
Washington Post:Washington Post

Overige bronnen

New York Times – Coronavirus Map NYTimes world corona map
The Guardian – Coronavirus cases and deaths over time: how countries compare around the world TheGuardian Datablog

—————————————————————————————————————————————————-

De leden van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers

Achtergrond leden Platform 23062020

—————————————————————————————————————————————————
Overige links Dashboard Rijksoverheid

Corona scenario’s voorspelden deze ramp

Geplaatst in acute zorg, coronavirus, Cure, dashboard, gezondheidszorg nederland, Grafiek, media, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, politiek, publicaties, rijksoverheid, RIVM, Twitter, visie, Volkskrant, ziekenhuizen door

Corona Scenario Analyse (14 maart 2020) – binnen 3 dagen 25.000 views

ca. 40.000 views

——————————————————————————————————————————————————–

Hulde aan alle zorgverleners, die met grote moed hun gezondheid in de waagschaal stellen om zorg te verlenen en levens te redden

VERGELIJKING VAN LANDEN: CORONA DASHBOARD EW16/W28

“Binnenkort gaan de scholen en kappers open, worden andere maatregelen versoepeld en dan zullen de ziekte- en sterftecijfers over twee en drie weken wel gaan stijgen. Hoeveel is de vraag die beleidsmakers willen weten – in Denemarken schat met plus 0,3 voor scholen die opengaan. Als dat zo is, gaat onze R0 boven de 1 uitkomen, en zou het kabinet over drie weken mogelijk de lockdown weer moeten aanscherpen in plaats van versoepelen. ” in: “Betere bestrijding van de epidemie” Betere bestrijding van de epidemie , John Jacobs, Platform Betrouwbare Zorgcijfers

—————————————————————————————————————————————————-

Corona Scenario Analyse 

Medio april 2020 – In de afgelopen weken is Nederland in een aantal stappen vrijwel op slot gegaan. Het lijkt er op dat de maatregelen aan de ‘curatieve zijde’ van de ziekenhuizen v.w.b. de bestrijding van de corona epidemie effect sorteren: de toename van het aantal IC-patienten lijkt af te vlakken, terwijl de IC-capaciteit in korte tijd enorm is opgeschaald. Maar de niet-corona zorg in de 1e en 2e lijn is voor een belangrijk deel uigeschakeld. Ook voltrekt zich een stil drama in de verpleeg- en verzorgingshuizen: er zijn – ondanks de groepsquarantaine – veel (ongeregistreerde) corona slachtoffers en veel sterfgevallen. Tienduizenden zorgverleners nemen grote persoonlijke risico’s door zich bloot te stellen aan het virus zonder goede persoonlijke bescherming. Het menselijk leed is van een ongekende omvang. De gezondheidszorg is, naar moderne maatstaven… in elkaar gestort (positieve noot: niettegenstaande het feit dat veel eHealth toepassingen zoals het digiconsult met de huisarts en de corona-apps nu opeens een grote vlucht nemen, hetgeen verheugend is). Het is de schok – van een magnitude die het faillissement van de ziekenhuizen eind 2018 tot een trilling reduceert – die de gehele samenleving op haar grondvesten doet schudden. Het zijn grote woorden, zeker, maar hoe kun je het anders noemen als mensen massaal de huisarts en het ziekenhuis mijden, uit angst voor besmetting en bosjes zwakkeren en ouderen in desolate omstandigheden hun laatste adem uitblazen?

Uitgangspunt: de Corona scenario analyse – 14 maart 2020

Een indicatieve corona scenario analyse op basis van beschikbare data maakt duidelijk dat alle seinen in Nederland op rood staan. De auteur, Dr. John Jacobs (immunoloog en data scientist), berekent vijf scenario’s van het verloop van het coronavirus in Nederland. Zelfs in het meest optimistische scenario waarbij de overheid direct met krachtige middelen ingrijpt en de samenleving volledig meedoet (R0=1,8), kunnen we rond 2 juni 2020 een piek verwachten waarbij 400.000 mensen ziek zijn en er 8.000 patienten op de Intensive Care (zouden moeten/kunnen) liggen. Er zijn thans ca. 1.200 IC-bedden operationeel, die grotendeels in gebruik zijn (geen Coronapatienten). Dat betekent dat vele duizenden extra volledig geoutilleerde bedden inclusief opgeleid zorgpersoneel moeten worden geregeld. Indien deze enorme capaciteitsuitbreiding niet tijdig beschikbaar komt worden artsen voor een onmenselijk dilemma gesteld: wie krijgt wel en wie geen levensreddende zorg!?

De vijf scenario’s

Bestrijding effectief verminderd tot R0=1,8
= ZEER KRACHTIG OVERHEIDSINGRIJPEN/SAMENLEVINGSRESPONS
– 1,4 miljoen mensen (8%) in Nederland wordt besmet
– Piek 400.000 infecties rond 2 juni; 8.000 op IC nodig
– Einde 24 augustus 2020 (< 1000 ziektegevallen)

Bestrijding effectief verminderd tot R0=2,4
= KRACHTIG OVERHEIDSINGRIJPEN/SAMENLEVINGSRESPONS
– 2 miljoen mensen (12%) in Nederland wordt besmet
– Piek 900.000 infecties rond 11 mei; 17.000 op IC nodig
– Einde 10 juli 2020 (< 1000 ziektegevallen)

Bestrijding op R0=3,6 (huidige in China)
= CHINA SCENARIO
– 2,8 miljoen mensen (17%) in Nederland wordt besmet
– Piek 1,7 miljoen infecties rond 26 april; 34.000 op IC nodig
– Einde 8 juni 2020 (< 1000 ziektegevallen)

R0 stijgt tot 5,4 (we doen minder dan China)
= GEBREKKIG OVERHEIDSINGRIJPEN/SAMENLEVINGSRESPONS
– 3.6 miljoen mensen (21%) in Nederland wordt besmet
– Piek 2,7 miljoen infecties rond 18 april; 54.000 op IC nodig
– Einde 22 mei 2020 (< 1000 ziektegevallen)

R0 stijgt tot 7,2 (we doen veel minder dan China)
= FALENDE SAMENLEVING
– 4,2 miljoen mensen (25%) in Nederland wordt besmet
– Piek 3,4 miljoen infecties rond 14 april; 68.000 op IC nodig
– Einde 13 mei 2020 (< 1000 ziektegevallen)

Figuur. R0= 1.8 is de blauwe curve

Lees hier het oorspronkelijke artikel (met data van toen):
JJ auteur Versimpeld model Corona in Nederland 14032020
Bron basis data (GGD): RTL Nieuws Nu 6000 Nederlanders besmet
Vragen over het virus en de scenariobenadering: FAQ4 Corona 18032020
Rekenen zonder getallen: JJ Rekenen zonder getallen – versie 22 maart 2020
Ontelbaar op waarde geschat: JJ Ontelbaar op waarde geschat – versie 31 maart 2020
Model leren voor beter handelen: JJ Model leren voor beter handelen 08042020
De Tien regels van Testen: JJ COVID-19 bestrijden 11042020
Beleid op onjuiste data: JJ Beleid op onjuiste data 06052020

Over de auteur
John J.L. Jacobs (virus@johnjljacobs.nl ), studeerde achtereenvolgens microbiologie, specialisatie virologie (HLO Venlo, 1991), medische biologie (Universiteit Utrecht), promoveerde aan het AMC Amsterdam (2003) en is SMBWO erkend als immunoloog (2008). Hij was voorzitter van de Federatie Medisch Wetenschappelijke Verenigingen. John werkt nu als medisch data scientist bij ORTEC waar hij medische wetenschap, wiskunde en ICT integreert. Dit artikel is op persoonlijke titel geschreven.
John is aangesloten bij het Platform Betrouwbare Zorgcijfers. website: hartblik.nl

—————————————————————————————————————————————————-

Reacties deskundigen

22 maart “Ja, het wordt heel spannend”, Diederik Gommers

15 maart “Complimenten voor uw analyse! (…) Inmiddels zijn we hier ook zover dat er min of meer isolatie voor drie weken is afgekondigd. Deze analyse indachtig is dat, in mijn interpretatie, een ultieme poging om de verspreiding min of meer in de kiem te smoren. Heel benieuwd hoe we er over 2-3 weken voor staan. Totale isolatie kan natuurlijk niet, want er moet ook gezorgd en geleefd worden, maar dit gaat een eind in die richting. Want, de getallen die naar voren komen uit een analyse als deze zijn zeer alarmerend en angstaanjagend. Je kan je voorstellen dat er veel mensen zijn die in paniek zouden kunnen raken van de genoemde aantallen. Wel zaak om met elkaar goed te bewaken dat statistische analyses (als deze ook) geen eigen leven gaan leiden in de opinie. Een mooi element van deze analyses is dat er wel iets van een einddatum wordt gegeven aan de curve. Blijft natuurlijk dat we ons in een wereld bevinden waarin over de grenzen ook allerlei beleid wordt gevoerd en met verschillende tempi. Fascinerende tijden, maar ook onzeker. (…) In ons ziekenhuis (GHZ) zijn we natuurlijk ook aan het afwegen wat de acties en afwegingen voor korte en middellange termijn moeten zijn. Voor mij geven analyses als deze daarbij houvast en zeker ook sense-of-urgency … Maar daar ontbreekt het inmiddels echt niet (meer) aan. Nogmaals, interessant en dank voor het delen van de analyses! Joost Warners Directeur MSB Gouda

14 maart “Als epidemioloog kan ik niet anders dan complimenten geven voor deze analyse. Dank voor het delen. Helpt om de bewustwording verder te vergroten.”, Dr. Hugo Hoeksma

—————————————————————————————————————————————————

De leden van het Platform Betrouwbare Zorgcijfers: Achtergrond leden Platform 10112018

Bezoekers website 2014 – 2019 en publicaties

Geplaatst in gezondheidszorg nederland, Grafiek, media, Platform Betrouwbare Zorgcijfers, publicaties, website, Zorg, zorgstelsel door

Publicaties selectie
NB achter url: aantal views op andere websites

2014
– opinie de Volkskrant: ‘ZZP’ers in ziekenhuis worden slecht behandeld’ opinie deVolkskrant ZZPers
– opinie PAROOL: ‘De markt is niet de oplossing voor alle zaken’ opinie Parool De markt is niet de oplossing voor alle zaken

2015
– opinie deVolkskrant: ‘Fyra-debacle gevolg van gebrek aan draagvlak voor privatisering NS’ opinie deVolkskrant Fyra debacle gevolg privatisering
– essay zorgstelsel ‘De cure onder het mes’ essay De cure onder het mes, ook verschenen op skipr: een patientgeorienteerd zorgstelsel 18.700 views

2016
– analyse ‘De 10 randvoorwaarden van gereguleerde marktwerking in de gezondheidszorg: beoordeling’ analyse De 10 randvoorwaaarden van gereguleerde marktwerking, ook verschenen op skipr: de tien randvoorwaarden 8.650 views
– opinie Arts en Auto: ‘Tien jaar marktwerking in de zorg’ Arts en Auto views=?, reacties mail 10 jaar marktwerking
– analyse ‘Kwaliteit Medische Zorg gedaald tov. ‘modern Europees’ gemiddelde van 2007 > 2016’ Kwaliteit mediche zorg gedaald tov EU14 OESO Health at a Glance, ook verschenen op skipr (andere tekst) Nederland heeft niet de beste zorg van Europa 16.700 views

2017
– essay themanr. Zorgstelsel ESB 1/2017: ‘Zorgstelsel obv. samenwerking stelt patient centraal’ zie ESB artikel toelichting
– opinie Joop: ‘Een publiek medisch zorgstelsel bespaart 4 miljard jaarlijks'(5 auteurs) Joop
– analyse ‘Zorgstelselranglijsten’ Zorgstelselranglijsten
– analyse ‘Tendens daling Kwaliteit Medische Zorg tov. EU14 zet door 2007 > 2017 (OESO)’ Tendens daling kwaliteit zet door EU14 OESO
– opinie Skipr: ‘Kwaliteit Nederlandse zorg achteruit door marktwerking’ Kwaliteit nederlandse zorg achteruit door marktwerking 13.000 views
– video ‘Hoe Goed is Onze Gezondheidszorg? (met reacties) Hoe goed is onze gezondheidszorg?

2018
– oprichting Platform Betrouwbare Zorgcijfers Oproep Platform Betrouwbare Zorgcijfers
– onderzoeksartikel Medisch Contact: ‘Nederlandse zorg valt van haar voetstuk’ Medisch Contact onderzoeksartikel schatting 30.000 lezers/views

2019
– statement ‘Failliet marktwerking in de medische gezondheidszorg’ Statement failliet marktwerking gezondheidszorg bij NZF-debat
– opinie de Volkskrant: ‘Waarom zorg in Nederland juist níét tot de beste hoort’ gezondheidszorg staat voor existentieel vraagstuk met alle reacties, zie ook opinie deVolkskrant 42.000 views website
– analyse ‘Nederlandse zorg verliest verder terrein (kwaliteit en kosten EU14 – update OESO 2019)’ analyse update EU14 OESO 2007 2019
– feuilleton ‘Het totaalaanbod van de acute medische zorg implodeert!’ feuilleton acute zorgaanbod
– analyse ‘Medische gezondheidszorg Nederland dit jaar achteruit op alle zorgranglijsten (EU14)’ medische zorg achteruit op alle ranglijsten