Beste lezers en volgers, wat ik ook probeer, er komen geen antwoorden. Is dit daadwerkelijk de grootste doofpot van de Rijksoverheid<>Politiek? https://t.co/5EOiYUwPY2
Waarom zien we in het jaar 2025 geen NL-sterftecijfer meer van de 3e maand in het kwartaal, zoals gerapporteerd door Eurostat? Tot vorig jaar (2024) leverde Nederland net als alle andere landen op tijd de maandcijfers aan, zodat Eurostat de complete Highlights kon berichten. En die waren bepaald niet fraai voor ons land…
2024
Zie screenshots van jan ’24, feb ’24, mei ’24, juni ’24 en nov. ’24:
Eurostat rapporteert onder meer de volgende grafiek (hier feb. ’24, met 2 pijlen toegevoegd):
2025
Eurostat rapporteert in 2025 in een lagere frequentie dan voorheen, eenmaal per kwartaal. In 2025 levert NL de laatste maand (van het kwartaal) niet op tijd aan. Waarom is onduidelijk. Gevolg is wel dat hierdoor Nederland ontbreekt in de Highlights en ook in de staafdiagram. De abominabel slechte cijfers van Nederland vallen daardoor veel minder op. Men moet echt de statistiek gaan analyseren…
WERKT NEDERLAND OPZETTELIJK NIET MEER MEE AAN DE (TIJDIGE) RAPPORTAGE-VERPLICHTING?
In het 1e tijdvak, de drie ‘officiële’ coronajaren, fluctueerden de maandelijkse sterftecijfers van de EU-landen enorm. Gemiddeld genomen waren de totalen van de EU en NL vergelijkbaar over het gehele tijdvak. Maar vanaf het begin van het 2e tijdvak is de maandelijkse oversterfte NL veel hoger dan het EU-gemiddelde. Zie de grafiek. De stippellijn matrkeert de grens tussen de twee tijdvakken. Het verschil tussen NL en de EU is nog niet zo groot geweest als dit jaar. Tot en met augustus 2025 is de NL-oversterfte iedere maand tien-en-een-half (10,5%) volle procenten hoger dan het EU-cijfer. Dit is zonder twijfel een ongelooflijk feit – het is de waarheid!
Een bloemlezing van enkele reacties op de analyses van de oversterfte en de achterblijvende levensverwachting. Van nieuw naar oud. Met enkele links naar publicaties waarin deze reacties eerder zijn opgenomen. De oudste commentaren zijn van januari 2024 bij het verschijnen van ‘Oversterfte in Nederland in Europa‘. Onder deze commentatoren zijn zeven hoogleraren en zeker tien PhD’s (hoeveel precies, doet het er eigenlijk toe?). Likes, reposts e.d. op LinkedIn en andere social media niet meegenomen.
It’s really an issue that the Dutch health system hardly is able to adequately adapt to the changing needs and context of society – Nick Guldemond, Professor Healthcare & Public Health
Heel goed, Anne Laning, dat je dit mede onder verwijzing naar Gijs van Loef opnieuw onder de loep neemt. – Willy Spaan , Professor Emeritus Virology and former chair of JBZ, LUMC and NFU.
De hoogste oversterfte (in principe het eindpunt van gezondheidszorg) betekent dat je onze gezondheidszorg en de organisatie daarvan ter discussie zou moeten stellen. Dat is problematisch vanwege de vele en grote financiële belangen. Partij ideologie van mn VVD verhinderd fundamentele veranderingen. – Herman Suichies, oud huisarts (PhD)
De oversterfte schreeuwt om een verontwaardiging, daad, actie maar daar zijn wij niet goed in. Liever een beetje pappen en nathouden. – Kees Gaemers
Ik zie je berichten over de oversterfte en achterblijvende levensverwachting voorbij komen. Voor mij zijn dat inzichten die ertoe hebben geleid dat mijn boek, lang uitgesteld, er toch is gekomen – Danka Stuijver, huisarts en columnist de Volkskrant(boek: Dit kost ons de zorg; PhD)
(2e) Het krijgt opvallend weinig aandacht en dat is op zijn zachtst gezegd bizar; (1e) Geef ze een lesje Gijs – Armand Girbes, Professor Intensive Care Medicine & Clinical Pharmacologist (boek: Zieke Zorg)
‘Kritische analyse: Het falende Nederlandse zorgstelsel en de rol van de journalistiek’ – Edward Kriek, huisarts met 35 jaar werkervaring
Goed gedaan Gijs ! Bizar dat we dit zelf kunnen uitrekenen met HMD, en tegelijkertijd voor de verschillende strategische groepen, zoals je in een plaatje hebt laten zien. Enfin, de conclusie is/wordt: NL is ca. de slechtste in de benchmark – Peter Spitters, Alle Burgers
Goed zo Gijs. Knap gedaan. Nu nog zien of deze aangenomen motie ook uitgevoerd wordt – Ellen van der Leeden
Top Gijs, helaas heb ik niet veel vertrouwen in het antwoord dat moet worden gegeven. Ik vraag mij in gemoede af hoe het is te voorkomen dat de Nederlandse burger opnieuw met een kluitje in het riet wordt gestuurd of zo je wilt, opnieuw wordt belazerd. Kennelijk spelen er grote belangen en is de integriteit daaraan ondergeschikt – Dick van der Zon, oud directeur Accountantsdienst Amsterdam
Mijn complimenten Gijs voor het onder de aandacht blijven brengen van de oversterfte sinds 2020 – John Jacobs, medical data scientist en immunoloog (PhD)
U heeft preciezer gerekend dan wij (…) We gaan kijken hoe we dit aan kunnen passen en zo snel mogelijk een nieuwe grafiek publiceren – RIVM
Deze analyse van Gijs over de oversterfte sluit de vaccins als reden toch wel uit – Ad Huizer
Thank you very much for your figures. They are very informative and striking – Domantas Jasilionis (MPIDR), member of the HMD executive board, country expert, lead researcher
Goed artikel. Hulde voor jou. Het is feitelijk gebracht en daar kan men niet om heen. Ik had natuurlijk al min of meer inzage gehad, maar dit geheel is sterker dan de aparte onderdelen. – Ben Zegers, emeritus hoogleraar Pediatrische immunologie
Hoe lang duurt dat zwijgen, het ontkennen – Astrid Odile de Visser, directeur-bestuurder in de zorg
De grote landelijke kranten lijken heel terughoudend mbt informatie die niet van de geijkte instituties komt. Dat is nogal een verbeterpuntje, want ook de instituties horen tot de staat die door de journalistiek gecontroleerd hoort te worden – Marie Thérèse Woltering
Prima Gijs, ik hoop dat de Volkskrant de uitdaging oppakt, maar heb daar verder weinig vertrouwen in, gezien hun relatie tot VWS en RIVM. (…) En de media blijven dit verzwijgen op last van onze overheid, even als de meer dan 700.000 langdurig zieken die niet kunnen werken, zie cijfers de Volkskrant – Guus Brugman
Een juridisch opgeleide politicus die probeert om zorgprofessionals en wetenschappers te overtuigen van zijn gelijk inzake marktwerking in de zorg. Daar zijn we nu wel een keertje klaar mee Arno Rutte. Stop er nu maar mee, je wordt door Gijs de oren gewassen – Roel Fresow, plastisch chirurg
Goed dat je het geactualiseerd hebt, het sluit aan bij mijn eerdere conclusie over de periode oktober 2021 t/m juli 2022 – Anne Laning, toezichthouder, internal auditor, PhD onderzoeker en docent
Het is toch op zijn minst merkwaardig dat het Ministerie van Volksgezondheid deze publikatie niet omarmt. Uit deze publicatie blijkt onomstotelijk dat vaccinatie zinvol/aanbevelenswaardig en dat het de volksgezondheid dient. Dat raakt de missie van het Ministerie van Volksgezondheid. Of heeft het Ministerie van Volksgezondheid een geheime agenda en wil het aldus kosten besparen door het sterftecijfer zoveel mogelijk te laten stijgen? – Dick van der Zon
“Het klopt dat de positie van Portugal tijdelijk verkeerd heeft gestaan op de pagina. Dat heeft u scherp gezien” – Hans Brug, directeur-generaal RIVM
Het is zeer te betreuren en feitelijk onacceptabel dat het RIVM in haar publicaties kennelijk ‘niet integer’ en ‘niet transparant’ gedrag vertoont. De kernwaarden van de RIVM zijn: “Deskundig, betrouwbaar en onafhankelijk”. Het in haar publicaties getoonde gedrag is in strijd met de kernwaarde “betrouwbaar”, ook wordt ernstig afbreuk gedaan aan de kernwaarde “onafhankelijk”. Ik adviseer de Algemene Rekenkamer onderzoek te doen vanwege de ernst hiervan– Dick van der Zon
Als je het verhaal leest, dan hoop je stilletjes dat het over een ander land heel ver weg ergens achter de Oeral gaat. Maar nee, we zijn het zelf – Jaap van den Heuvel, interim CEO St. Maartenskliniek en emeritus hoogleraar Healthcare Management, tevens columnist
Dank Gijs, belangrijk werk! – Robert Kreis, gepensioneerd chirurg en emeritus hoogleraar Brandwondenzorg VUmc, tevens columnist
Gijs heeft werkelijk onnavolgbaar werk verricht. En er ligt niemand wakker van – Caren Kunst, zorgverlener in de palliatief terminale zorg
Met uitgebreide analyses zet Gijs alle coronafeiten nog eenmaal op een rij. Ik kijk uit naar de reacties van de vele deskundigen die ons land inmiddels rijk is. Hopelijk kunnen we nu eindelijk de rijen eens sluiten – Jaap van den Heuvel
17 dec. 2025 – kleine correcties in de data 2024 bij oa. Spanje en Zwitserland. Geen wijziging in het beeld.
18 sept. 2025 – update
Mutaties in de cijfers van 2024 leiden tot kleine aanpassingen. Zwitserland en Oostenrijk scoren fors lager, Denemarken hoger. Nederland scoort 0,01 hoger en komt op 11,93%.
18 juni 2025 – update. Nieuwe cijfers 2024 geven hogere uitkomsten bij de meeste landen. Zwitserland heeft de grootste pluscorrecties. Nederland komt fractie hoger uit.
Medio februari publiceerde Eurostat de excess mortality cijfers van de EU-landen tot en met december 2024. De data zijn verwerkt in een grafiek die de gemiddelde oversterfte per land (E13) weergeeft in de vijf pandemische jaren 2020-2024 op basis van de baseline 2016-2019. Landenscore en ranking:
De excess mortality (oversterfte) is per land berekend door het optellen (+%) en aftrekken (-%) van de maandpercentages van de sterfte, gedeeld door het aantal maanden. De cijfers van Eurostat zijn de brondata. De uitkomst is het oversterfte-, dan wel ondersterfte percentage. De tabel Excess Mortality Ranking E13 is een exacte weergave van Eurostat (zie grafiek hieronder) in de vorm van een staafdiagram.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
4 juli 2025 – update. De verschillen met de vorige versie zijn verwaarloosbaar klein.
3 mei 2025 – Deze week publiceerde Ourworldindata nieuwe cijfers van excess mortality. De data zijn verwerkt in een grafiek die de gemiddelde oversterfte per land (E14) weergeeft in de vijf pandemische jaren 2020-2024 op basis van de baseline 2015-2019. Landenscore en ranking:
De excess mortality (oversterfte) is per land berekend door het optellen (+%) en aftrekken (-%) van de weekpercentages van de sterfte vanaf de 1e week van het jaar tot de meest recente week van het jaar, gedeeld door het aantal weken. De cijfers van ourworldindata zijn de brondata. De uitkomst is het oversterfte-, dan wel ondersterfte percentage. De tabel Excess Mortality Ranking E14 is een exacte weergave van Ourworldindata (zie grafiek hieronder) in de vorm van een staafdiagram.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Sinds de uitbraak van corona had Nederland in 52 verschillende weken een oversterfte van minstens 20% – periode 2020-2024. Anders gezegd: in 20% van alle weken, dat is een score van ‘1 op 5’. Laat dit op u inwerken.
Alleen Portugal komt in de buurt met 43 weken, de andere landen zitten onder de 40.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
NEDERLAND HEEFT DE GROOTSTE OVERSTERFTE VAN WEST-EUROPA SINDS CORONA - DIT IS AL EERDER VASTGESTELD EN HET WORDT STEEDS OPNIEUW BEVESTIGD O.B.V. NIEUWE DATA.
9 december 2025 – 7e update
Schokkende cijfers van ons land, telkens weer… De oversterfte in Nederland stijgt naar 14,6% dit jaar. Het verschil met runner-up Noorwegen bedraagt vier-en-een-half volle procentpunten! België scoort slechts 3,2% oversterfte. De zo geplaagde en verguisde NHS (Verenigd Koninkrijk) blijkt qua oversterfte dit jaar een keurige middenmotor. Data t/m medio oktober van twaalf landen. NB: Geen data 2025 van Zweden en Ierland.
De excess mortality (oversterfte) is per land berekend door het optellen (+%) en aftrekken (-%) van de weekpercentages van de sterfte vanaf de 1e week van het jaar tot de meest recente week van het jaar, gedeeld door het aantal weken. De cijfers van ourworldindata zijn de brondata. De uitkomst is het oversterfte-, dan wel ondersterfte percentage. De tabel Excess Mortality Ranking E14 is een exacte weergave van ourworldindata (zie grafieken hieronder) in de vorm van een staafdiagram.
De oversterfte (sinds covid19) weerspiegelt de kwaliteit van de gezondheidszorg van landen. De Levensverwachting bij geboorte is volgens de zorgwetenschap de belangrijkste indicator (Key Performance Indicator) van de kwaliteit van de gezondheidszorg in een land. Hoge oversterfte correleert met een dalende levensverwachting.Nederland is het enige land waar de levensverwachting daalt sinds covid19. De oversterfte is met andere woorden, ongeacht de precieze oorzaken (denk aan onder meer: lage vaccinatiegraad; ondercapaciteit 1e lijn; te weinig geneesmiddelen; etc.) een harde indicator van een falend zorgstelsel.
28 oktober 2025 – 6e update
Geen nieuwe cijfers Nederland: 13,86% oversterfte in 2025. Ruim drie procentpunten meer dan Portugal, dat met 10,7% de op een na hoogste oversterfte heeft en dat deze zomer geteisterd werd door hitte en bosbranden. NB Relatief hoge oversterfte in de drie Scandinavische landen Noorwegen, Finland en Denemarken. NB2 Het Verenigd Koninkrijk – waar ook een zorginfarct heerst – heeft een respectabele oversterfte van ‘slechts’ 7%. De NHS-cijfers zijn vanaf eerste publicatiedatum uiterst betrouwbaar.
2 oktober 2025 – 5e update
Nieuwe data van negen landen tot uiterlijk 14 sept. De gemiddelde oversterfte van Nederland stijgt naar 13,86%. Portugal komt nu uit op 10,69%, gevolgd door twee Scandinavische landen. Nog steeds geen data van Zweden en Ierland. België noteert een bescheiden 2,63% oversterfte.
Grafieken: 1) alle landen; 2) Nederland; 3) België; 4) Portugal
2 september 2025 – 4e update
In 2025 ‘scoort’ NL ca. 13,5% oversterfte (baseline 2015-2019), als enig land boven de 10%. Portugal is deze zomer zwaar getroffen (hittegolf; bosbranden).
De oversterfte (sinds covid19) weerspiegelt de kwaliteit van de gezondheidszorg van naties. Oversterfte en Levensverwachting zijn twee zijden van dezelfde ‘medaille’. De Levensverwachting bij geboorte is volgens de zorgwetenschap de belangrijkste indicator (KPI) van de kwaliteit van de gezondheidszorg in een land. Hoge oversterfte is, met andere woorden, een harde indicator van een falend zorgstelsel. NB De effectiviteit van vaccinatie tegen covid19 speelt een rol.
29 juli 2025 – 3e update
Nederland heeft dit jaar veruit de grootste oversterfte van alle landen: 10,54%. Het verschil met Portugal, (dat een opmerkelijke 30% oversterfte piek noteert in de meest recente week en daardoor Duitsland inhaalt), is 2,5 volle procentpunten. België heeft geen nieuwe cijfers en blijft op een lage 3,88%. Evenmin nieuwe cijfers van Italië, Finland en Frankrijk. In totaal zijn er acht landen met weekcijfers van het eerste halfjaar.
2 juli 2025 – 2e update (3e versie)
Geen data van Ierland en Zweden. Baseline 2015-2019. De oversterfte is dit jaar afgetekend het grootste in Nederland: 9,27%. Dit is twee procentpunten hoger dan Duitsland (7,38%). België scoort relatief laag met een oversterfte van 3,88%. Italië scoort (als enig land) een opmerkelijke ondersterfte: -4,08%. Tenslotte is de grote correctie van Zwitserland opvallend, het komt nu uit op een meer realistisch lijkende 2,5% – we hebben dit al vaker gezien.
NB Acht landen hebben weekcijfers van minimaal 22 weken, waaronder Nederland.
30 mei / 2 juni 2025 – 2e versie
Dit is de eerste vrijwel complete EMR van 2025. Van Italië en Zweden onbreken nog de cijfers. Ierland wordt toegevoegd (dan wordt het E15, geen cijfers). De cijfers zijn op basis van 3 tot 4 maanden en geven daardoor voor het eerst een tamelijk betrouwbaar beeld van de huidige oversterfte in West-Europa, gemeten o.b.v. de baseline 2015-2019. Nederland heeft het hoogste oversterfte percentage: 8,56%. De ondersterfte van Zwitserland is opvallend: – 7,55%.
30 april 2025 – 1e versie
Alleen de landen met minimaal data van 7 weken.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
26 maart 2025 – Antwoord van de Human Mortality Database – Ik pak er twee quotes uit:
1e – ‘The Netherlands charges quite a high amount of money for such data.’ Nederland werkt dus niet mee aan de internationale wetenschap, door voorwaarden te verbinden aan de kennisdeling/ontwikkeling met betrekking tot sterftecijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek wil eerst geld hebben, het is niet gratis. Deze positie/opstelling van Nederland heeft vergaande consequenties.
2e – ‘Also thank you very much for your figures. They are very informative and striking.’
Dear Sir/Madam,
As an independent researcher I am studying Dutch mortality data and reporting since the outbreak of covid19. The Netherlands has a bad track record ever since, as excess mortality data from different international sources reveal. Enclosed are two excess mortality rankings of which I am the author.
I wonder how the procedure of data delivery is structured. Please can you tell me Who to contact about this – very important – matter?
Sincerely yours,
Toelichting – Experts in de wereld
In de longread van het CBS “Sterfte en oversterfte in 2020 en 2021” staat in hoofdstuk 3 de belangrijke paragraaf 3.3.3 Internationale vergelijking oversterfte. De paragraaf noemt achtereenvolgens het RIVM, EuroMOMO, Eurostat en Our World In Data en beschrijft de publicaties in internationale tijdschriften. Twee auteurs van een vergelijkende studie naar methoden (2e alinea, geel gearceerd) zitten nu in de Executive Board van de Human Mortality Database: Dmitri Jdanov en Vladimir Shkolnikov. Ook Domantas Jasilionis, die mijn email beantwoordde, zit in diezelfde Board. Zie INFOGRAPHIC:
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Gijs van Loef 