4 juli 2025 – update. De verschillen met de vorige versie zijn verwaarloosbaar klein.
3 mei 2025 – Deze week publiceerde Ourworldindata nieuwe cijfers van excess mortality. De data zijn verwerkt in een grafiek die de gemiddelde oversterfte per land (E14) weergeeft in de vijf pandemische jaren 2020-2024 op basis van de baseline 2015-2019. Landenscore en ranking:
De excess mortality (oversterfte) is per land berekend door het optellen (+%) en aftrekken (-%) van de weekpercentages van de sterfte vanaf de 1e week van het jaar tot de meest recente week van het jaar, gedeeld door het aantal weken. De cijfers van ourworldindata zijn de brondata. De uitkomst is het oversterfte-, dan wel ondersterfte percentage. De tabel Excess Mortality Ranking E14 is een exacte weergave van Ourworldindata (zie grafiek hieronder) in de vorm van een staafdiagram.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Sinds de uitbraak van corona had Nederland in 52 verschillende weken een oversterfte van minstens 20% – periode 2020-2024. Anders gezegd: in 20% van alle weken, dat is een score van ‘1 op 5’. Laat dit op u inwerken.
Alleen Portugal komt in de buurt met 43 weken, de andere landen zitten onder de 40.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
NEDERLAND HEEFT DE GROOTSTE OVERSTERFTE VAN WEST-EUROPA SINDS CORONA - DIT IS AL EERDER VASTGESTELD EN HET WORDT STEEDS OPNIEUW BEVESTIGD O.B.V. NIEUWE DATA.
9 december 2025 – 7e update
Schokkende cijfers van ons land, telkens weer… De oversterfte in Nederland stijgt naar 14,6% dit jaar. Het verschil met runner-up Noorwegen bedraagt vier-en-een-half volle procentpunten! België scoort slechts 3,2% oversterfte. De zo geplaagde en verguisde NHS (Verenigd Koninkrijk) blijkt qua oversterfte dit jaar een keurige middenmotor. Data t/m medio oktober van twaalf landen. NB: Geen data 2025 van Zweden en Ierland.
De excess mortality (oversterfte) is per land berekend door het optellen (+%) en aftrekken (-%) van de weekpercentages van de sterfte vanaf de 1e week van het jaar tot de meest recente week van het jaar, gedeeld door het aantal weken. De cijfers van ourworldindata zijn de brondata. De uitkomst is het oversterfte-, dan wel ondersterfte percentage. De tabel Excess Mortality Ranking E14 is een exacte weergave van ourworldindata (zie grafieken hieronder) in de vorm van een staafdiagram.
De oversterfte (sinds covid19) weerspiegelt de kwaliteit van de gezondheidszorg van landen. De Levensverwachting bij geboorte is volgens de zorgwetenschap de belangrijkste indicator (Key Performance Indicator) van de kwaliteit van de gezondheidszorg in een land. Hoge oversterfte correleert met een dalende levensverwachting.Nederland is het enige land waar de levensverwachting daalt sinds covid19. De oversterfte is met andere woorden, ongeacht de precieze oorzaken (denk aan onder meer: lage vaccinatiegraad; ondercapaciteit 1e lijn; te weinig geneesmiddelen; etc.) een harde indicator van een falend zorgstelsel.
28 oktober 2025 – 6e update
Geen nieuwe cijfers Nederland: 13,86% oversterfte in 2025. Ruim drie procentpunten meer dan Portugal, dat met 10,7% de op een na hoogste oversterfte heeft en dat deze zomer geteisterd werd door hitte en bosbranden. NB Relatief hoge oversterfte in de drie Scandinavische landen Noorwegen, Finland en Denemarken. NB2 Het Verenigd Koninkrijk – waar ook een zorginfarct heerst – heeft een respectabele oversterfte van ‘slechts’ 7%. De NHS-cijfers zijn vanaf eerste publicatiedatum uiterst betrouwbaar.
2 oktober 2025 – 5e update
Nieuwe data van negen landen tot uiterlijk 14 sept. De gemiddelde oversterfte van Nederland stijgt naar 13,86%. Portugal komt nu uit op 10,69%, gevolgd door twee Scandinavische landen. Nog steeds geen data van Zweden en Ierland. België noteert een bescheiden 2,63% oversterfte.
Grafieken: 1) alle landen; 2) Nederland; 3) België; 4) Portugal
2 september 2025 – 4e update
In 2025 ‘scoort’ NL ca. 13,5% oversterfte (baseline 2015-2019), als enig land boven de 10%. Portugal is deze zomer zwaar getroffen (hittegolf; bosbranden).
De oversterfte (sinds covid19) weerspiegelt de kwaliteit van de gezondheidszorg van naties. Oversterfte en Levensverwachting zijn twee zijden van dezelfde ‘medaille’. De Levensverwachting bij geboorte is volgens de zorgwetenschap de belangrijkste indicator (KPI) van de kwaliteit van de gezondheidszorg in een land. Hoge oversterfte is, met andere woorden, een harde indicator van een falend zorgstelsel. NB De effectiviteit van vaccinatie tegen covid19 speelt een rol.
29 juli 2025 – 3e update
Nederland heeft dit jaar veruit de grootste oversterfte van alle landen: 10,54%. Het verschil met Portugal, (dat een opmerkelijke 30% oversterfte piek noteert in de meest recente week en daardoor Duitsland inhaalt), is 2,5 volle procentpunten. België heeft geen nieuwe cijfers en blijft op een lage 3,88%. Evenmin nieuwe cijfers van Italië, Finland en Frankrijk. In totaal zijn er acht landen met weekcijfers van het eerste halfjaar.
2 juli 2025 – 2e update (3e versie)
Geen data van Ierland en Zweden. Baseline 2015-2019. De oversterfte is dit jaar afgetekend het grootste in Nederland: 9,27%. Dit is twee procentpunten hoger dan Duitsland (7,38%). België scoort relatief laag met een oversterfte van 3,88%. Italië scoort (als enig land) een opmerkelijke ondersterfte: -4,08%. Tenslotte is de grote correctie van Zwitserland opvallend, het komt nu uit op een meer realistisch lijkende 2,5% – we hebben dit al vaker gezien.
NB Acht landen hebben weekcijfers van minimaal 22 weken, waaronder Nederland.
30 mei / 2 juni 2025 – 2e versie
Dit is de eerste vrijwel complete EMR van 2025. Van Italië en Zweden onbreken nog de cijfers. Ierland wordt toegevoegd (dan wordt het E15, geen cijfers). De cijfers zijn op basis van 3 tot 4 maanden en geven daardoor voor het eerst een tamelijk betrouwbaar beeld van de huidige oversterfte in West-Europa, gemeten o.b.v. de baseline 2015-2019. Nederland heeft het hoogste oversterfte percentage: 8,56%. De ondersterfte van Zwitserland is opvallend: – 7,55%.
30 april 2025 – 1e versie
Alleen de landen met minimaal data van 7 weken.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Het RIVM toont al jaren een gunstiger beeld van de Levensverwachting bij geboorte dan de cijfers rechtvaardigen. In het afgelopen jaar heeft het RIVM driemaal fouten in grafieken (statistieken) van de Levensverwachting bij geboorte moeten bijstellen op instigatie van vanLoef Research. Dit alles is gecommuniceerd aan het RIVM. Het RIVM heeft dit erkend en gecorrigeerd, zonder openbare rectificatie. In alle gevallen gaf het RIVM een rooskleuriger beeld van de levensverwachting bij geboorte dan de cijfers toelaten.
RIVM: OP LINKEDIN BEKIJKT U MIJN PROFIEL OM DE ZOVEEL DAGEN: op 24/4, 12/5, 17/5, 24/5, 27/6… MAAR U LAAT NIETS MEER VAN U HOREN.
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Het is belangrijk dat ik mijn kritiek op het RIVM door de jaren heen op een rij zet. Hierbij. Het zijn 12 berichten op mijn website. Begin in 2016.
Het maakt de lezer duidelijk – nu ik er ook zelf op terugkijk – dat het instituut in (bijna) het afgelopen decennium NIETS heeft geleerd van mijn kritiek op haar berichtgeving over de Levensverwachting bij geboorte. Steevast wordt die beter, hoger voorgesteld dan het is. Pas in 2024 werd er überhaupt gereageerd. Maar het zet geen zoden aan de dijk… Waarom, RIVM?!
Van oud naar nieuw
(1) 93 views – 2016 – Zwitserland en Noorwegen, 2 landen met de hoogste levensverwachting, ontbreken in de vergelijking van het RIVM.
(2) 176 views – 2017 – Zwitserland en Noorwegen staan er nu wel bij. Waarom ben ik daar niet over verwittigd? En de Nederlandse vrouw leeft bijna een jaar korter dan de gemiddelde vrouw in modern Europa. Hoezo: “Levensverwachting Nederlandse vrouw gemiddeld in de EU?”
(5) 246 views – 2022 – Jaap van Dissel toonde de sheet ‘Sterfte momenteel niet verhoogd’ aan de vaste kamercommissie VWS. Er is sprake van misleiding. De getoonde grafiek is de grafiek Sterfte in Nederland binnen 2 weken gerapporteerd van het RIVM. De waarheid is dat er vanaf medio maart een ononderbroken oversterfte in 2022 is van nu bijna 6%, dit zijn ca. 6.776 sterfgevallen (cijfers CBS).
(6) 88 views – 2023 – Kleine polls geven aan dat de grote meerderheid vanLoef Research als de betrouwbare bron van oversterftecijfers ziet en niet het CBS of het RIVM.
(7) 2845 views – 2024 – Sinds 2024 monitort het RIVM de sterfte. Meerdere aanpassingen van de baseline maken het model betekenisloos voor de aanhoudende oversterfte sinds 2020. NB Motie 2222!
(11) 2835 views– 28/3/2025 – Het RIVM erkent opnieuw de fout in de ranglijst: Nederland moet weer lager staan. Dit is de 2e blunder sinds de zomer van ’24!
“Het is triest dat het RIVM wordt toegestaan op deze wijze om te gaan met de waarheid. Een rijksinstituut dat onafhankelijk de werkelijkbeid zou moeten rapporteren lijkt te zijn afgegleden naar een manipulerend orgaan. Daarmee lijkt stelselmatig aan beslissers in de regering en in de zorg aantoonbaar onjuiste te worden verschaft. Hoe is de controle op dit deel van het functioneren van het RIVM geregeld? Het zou goed zijn als de Algemene Rekenkamer een kritisch onderzoek zou doen naar de wijze van functioneren van dit onderdeel van het RIVM.”- Dick van der Zon
Wat doe ik? Kritische wetenschapsbeoefening. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Over de EMR-5YR grafieken: Thank you very much for your figures. They are very informative and striking. – Domantas Jasilionis (MPIDR), member of the HMD executive board, country expert, lead researcher
Goed artikel. Hulde voor jou. Het is feitelijk gebracht en daar kan men niet om heen. Ik had natuurlijk al min of meer inzage gehad, maar dit geheel is sterker dan de aparte onderdelen. – Ben Zegers, emeritus hoogleraar Pediatrische immunologie
De hoogste oversterfte en de laagste vaccinatiegraad. Mag de conclusie getrokken worden? Causaliteit, of zit er toch nog ergens een variabele onopgemerkt tussengefrommeld? Zo nee dan kan het boek wat mij betreft dicht. – Jaap van den Heuvel, emeritus hoogleraar Healthcare management
Deze publicatie is een samenvatting van eerdere publicaties over de oversterfte en vormt met 'Marktwerking oorzaak van exceptionele oversterfte (deel 1)' een geheel
Door de combinatie van verschillende datasets wordt bewezen dat de oversterfte extreem groot is, ongeacht de baselines, immers het blijkt ook uit de relatief dalende levensverwachting i.h.b. bij kwetsbare ouderen met WLZ-indicatie.
Conclusies internationale cijfers:
• Nederland heeft de grootste oversterfte van West-Europa
• Nederland vergrijst minder dan gemiddeld (‘minder meer ouderen’)
• Nederland heeft een verhoudingsgewijs achterblijvende levensverwachting
• De resterende levensverwachting onder ouderen (65+/80+) is in Nederland korter dan elders
• Nederland had in ’21 de laagste vaccinatiegraad – Nederland had 4Q ’21 de grootste oversterfte
Conclusies Nederlandse cijfers specifiek:
• Capaciteitstekorten in de zorg zijn overal
• Het Arbeidstekort was bijna 11% in ‘23
• Het Arbeidstekort in de (intensieve) ouderenzorg is mogelijk 12%
• De grootste oversterfte is onder de meest kwetsbare 80+ers met een WLZ-indicatie
Beste kwaliteitsmedia, u bent -te lang- nalatig geweest. Nu zit u met de gebakken peren' Het @statistiekcbs toont het hoogst aantal sterfgevallen ooit, dat was al voorspeld door het @rivm – en dat heeft weinig te maken met de groeiende bevolking. Wat u vergeten bent te melden? pic.twitter.com/R7yKdkeGlM
Media, U bent vergeten te melden dat wij – Nederland – de grootste oversterfte hebben van heel West-Europa sinds de uitbraak van de corona pandemie, nu 5 jaar geleden. Dat was op enig moment (medio 2022) een nieuwswaardig feit. Liet u zich in slaap sussen door de instituties?
Deze vraag komt niet uit de lucht vallen. De oplettende lezer weet dat ik verwijs naar het communicatiebeleid van het CBS en het RIVM. In het verleden heb ik bij beide instituties afzonderlijk daar vraagtekens bij geplaatst. Maar dit gaat over ervaringen en feiten m.b.t.. ‘communicatie van de instituties’ en dat is opinie-vormend. Mijn opinie is dat deze instituties politiek gestuurd worden en dat het communicatiebeleid hier een gevolg van is. Dit zegt NIETS over de DATA. Daar vertrouw ik op.
'Waarom is de oversterfte in Nederland zo hoog?'
Onthutsend èn fascinerend: ➡️Dat de oversterfte zó hoog is, is nog niet doorgedrongen tot onze 'kwaliteitsmedia', noch de zgn. 'vakbladen';
➡️De vraag HOE DAT KOMT staat dus überhaupt nog niet op het netvlies…
NB DIT IS INMIDDELS EEN POTPOURRI VAN KRITIEK OP DE KRANT, DIE UITBLINKT IN REPORTAGES OVER MISSTANDEN IN DE WERELD, MAAR TEKORT SCHIET BIJ DE ANALYSE VAN DE CRISIS VAN ONZE GEZONDHEIDSZORG.
Eerst een paar oudjes over deze ‘kwaliteitskrant’ – die was ik al bijna vergeten
Wat doe ik? Kritische wetenschap. Mijn bijdragen liggen in de onafhankelijke analyse van de werking van de marktgedreven zorg op basis van een integrale kennisbenadering en analyse van cijfers/kengetallen en oplossingsvoorstellen. De ontwikkelde kengetallen (oa. oversterfte; arbeidstekort) worden inmiddels breed geaccepteerd. Tevens ontwerpen van een beter, ander zorgstelsel (kwalitatief, financieel).
Wat kunt u doen? Steun dit onafhankelijk onderzoek door het te delen en/of neem contact met mij op. U kunt ook doneren en dan een bijdrage storten op bankrekening NL93 INGB 0104514876 t.n.v. van Loef Research & Consult.
Begrijp me goed, velen betwijfelen het vermogen van @volkskrant om het grote plaatje van de ontwikkelingen bij de Gezondheidszorg te duiden. 👉Veel aanwijzingen dat jullie de 4e macht niet kritisch genoeg bevragen. En daardoor politiek sturend zijn als zgn. 'kwaliteitskrant'. pic.twitter.com/YEQzmuhMq5
Ik lees je reactie nu pas Maarten. Kreeg geen melding binnen.
Wat bedoel je met *dat* is nou populisme? Ik voel mij niet aangesproken. 'k Strijd – net al jij – tegen de antivaxx-ers en andere complotdenkers en ga met iedereen inhoudelijk het gesprek aan.
Nog even, @mkeulemans en @klokpieter, het wereldnieuws is INDERDAAD OVERWELDIGEND, maar daar hebben we @volkskrant niet voor nodig. Er zijn genoeg betrouwbare internationale bronnen beschikbaar. Maar die extreme oversterfte 🇳🇱? De gemanipuleerde berichtgeving? Wie brengt dit?! pic.twitter.com/4BUgKew00n
20/4/’25 – De 3 opeenvolgende fouten in de levensverwachting (3 x slechtere waarde NL) van het RIVM noemt de krant ‘klein bier’.
Contextueel verhaal 'Voorgoed veranderd na het virus' met kerncijfers vd. samenleving obv. 8 invalshoeken onder de kop 'Virologie' in Boek&Wetenschap. Nu kan @volkskrant inzoomen op de feitelijke gevolgen voor/in de Gezondheidszorg: oversterfte (door) structurele overbelasting.
Verschillende mensen spreken bij herhaling hun oprechte verbazing hierover uit en tonen geen enkel begrip voor het blijvend zwijgen van de media en de Volkskrant in het bijzonder. Daarnaast hier enkele reacties van anderen.
repost LinkedIn- Engelbert Valstar, ondernemer in de zorg
Prima Gijs, ik hoop dat de Volkskrant de uitdaging oppakt, maar heb daar verder weinig vertrouwen in, gezien hun relatie tot VWS en RIVM. (…) En de media blijven dit verzwijgen op last van onze overheid, even als de meer dan 700.000 langdurig zieken die niet kunnen werken, zie cijfers de Volkskrant. – Guus Brugman
Deze cijfers zijn killing. – Robert de Roos
De grote landelijke kranten lijken heel terughoudend mbt informatie die niet van de geijkte instituties komt. Dat is nogal een verbeterpuntje, want ook de instituties horen tot de staat die door de journalistiek gecontroleerd hoort te worden. – Marie Therese Woltering
Hoe lang duurt dat zwijgen , het ontkennen. – Odie K., directeur-bestuurder in de zorg
Ik daag de Volkskrant uit. “Cijfers zijn feiten, maar geen waarheden. Je kunt vrijelijk kiezen (…) Je kunt je eigen waarheid construeren.” Citaat uit het hoofdredactoneel commentaar van zaterdag 26 oktober jongstleden.
Welke waarheid wordt hier geconstrueerd?
De selectie betreft West-Europa: inderdaad, dat is een keuze, maar is dit een ‘arbitraire keuze’? Is er wellicht iets voor te zeggen dat West-Europa een bepaalde mate van democratische-, sociaal-economische- en ook bestuurlijk- en technologische ontwikkeling doormaakt waardoor vergelijking van sommige complexe vraagstukken tussen deze landen in de rede ligt, zoals de ontwikkeling van de levensverwachting en (daarmee sterk gecorreleerd) de oversterfte?
Alle oversterfte cijfers zijn vanaf het begin van het pandemisch jaar 2020 tot en met het heden en worden altijd geactualiseerd;
Alle online raadpleegbare internationale datasets worden vermeld en toegepast (datasets die voor het grote publieke toegankelijk en enigszins begrijpbaar zijn, dus zonder te verdwalen in een technisch-wetenschappelijk discours waar vrijwel niemand iets van begrijpt, inclusief zorgeconomen en andere ‘zorgdeskundigen’)
Gijs van Loef 