173 views (website); LinkedIn, zie afb.; Twitter: Likes van Xander Koolman, Jochen Miereau, Daniel van Vuuren, Richard Janssen (allen hoogleraar zorgeconomie, of sociale econometrie).

Laatst ving ik op uit iemands’ mond die niet gevaccineerd is: “Kijk naar de situatie in Israël, dit jaar september, waar de IC’s vol lagen terwijl zo goed als de gehele bevolking al gevaccineerd was”. Mening van een wappie, excusez le mot . Het bracht me tot een samenvattend draadje op twitter, hier te lezen als blog.

Beeld van Israels aanpak

Ik had een beeld van Israels aanpak, een land met een duidelijke strategie en een directieve top-down aanpak incl. de inzet van geavanceerde digitale controle technologieën, waarbij de individuele privacy ondergeschikt is aan het collectieve veiligheidsbelang. Het beeld van een natie die adequaat reageert en het virus steeds keihard de kop indrukt als het opduikt. Bij de 1e golf werd hard ingegrepen met travel bans, een noodtoestand werd afgekondigd, vergaande sociale beperkingen werden ingevoerd (2 meter afstand) en er was ongetwijfeld een strikte handhaving, herinnerde ik me. De geheime dienst kreeg track-and trace bevoegdheden van mobiele telefoons en dat was uniek in de wereld. Een land met een krachtdadig beleid, iets wat wij volstrekt ontberen.

Israel in vergelijking met de EU14

Hoe zou ik Israël afzetten tegen de EU14? En wat gebeurde er in september 2021? Deze analyse gaat over Israel in relatie tot de EU14: de IEU15.

Israel heeft drie grote golven gehad van hoge aantallen besmettingen en gelijktijdig hoge sterfte en daartussen dalen van lage besmettingsaantallen. De 1^e golf die de meeste EU14 landen trof (voorjaar 2020) kwam het land relatief ongeschonden door. De 2^e golf: juli-nov ’20; de 3^e golf: dec-april ’21; de 4^e golf aug-okt ’21. Golven met een opvallend gelijkmatig patroon.

Het huidige cijfer van de Case Fatility Rate (cumulatief #besmettingen/capita en cumulatief #doden/capita) is laag en ligt met 0,61% tussen Noorwegen, Denemarken (de twee landen met de laagste CFR) en Finland in. Het geeft aan dat Israel zich kan meten met de modern europese landen die wij inmiddels toch als het meest succesvol beschouwen bij de bestrijding van de pandemie.

De kans op herstel van corona is zeer hoog, zo toont ook de grafiek van het cumulatief aantal behandelingen (closed cases) en de sterfte (recovery rate vs. death rate). Israel lijkt vanaf de 1^e golf ‘in control’ als het gaat om de effectiviteit van de behandelingen.

Stringency-index: De kracht van overheidsmaatregelen

Op de stringency-index zie je bij Israel abrupte veranderingen tussen krachtige (hoge indexwaarde) en soepele maatregelen (lage indexwaarde). De 1e golf werd keihard de kop ingedrukt, zoals de piek linksboven met de twee torentjes aangeeft. Deze piek was de hoogste van de IEU15. Een totaal ander patroon zien we bij een land als Zweden. (SI-boven: Israel; SI-onder: Zweden)

Vaccinatiegraad en de 4e golf

Israël begon als eerste land met vaccineren. Dus de afname van de initiele bescherming van de gevaccineerden (Pfizer-vaccin) was daar van alle landen IEU15 al het verst gevorderd in september 2021, toen de deltavariant rondging. Relatief weinig mensen waren op 1 september dubbel gevaccineerd (59%).

De Boosterprik

De boosterprik maakt het verschil. Israel begon ook als eerste land met de boosterprik. Op 1 augustus werden de eerste prikken gezet, een maand later had een kwart van de bevolking de booster al gekregen, eind september was dit 37%.

A third vaccination for people aged 60 and above was approved by the government of 29 July 2021. President Herzog was the first to receive the third shot. The third dose eligibility was expanded to health workers and those over 50 on 13 August 2021, to those over 40 and teachers on 19 August 2021,to those over 30 on 24 August 2021, and to anyone 12 or older who received the second shot at least five months prior on 29 August 2021. (wikipedia)

Wat was de oorzaak van de 4e golf? En waarom lag de IC vol?

HAD THE SURGE BEEN CAUSED BY THE PFIZERBIONTECH VACCINE’S WANING EFFECTIVENESS FIVE MONTHS AFTER THE SECOND JAB, OR, WAS THE DELTA VARIANT’S ABILITY TO BREAK THROUGH VACCINE PROTECTION TO BLAME?

De na 5 maanden sterk afgenomen bescherming van het Pfizer-vaccin maakte het land, met het op dat moment relatief laag aantal dubbel gevaccineerden, erg kwetsbaar voor de deltavariant. De scholen gingen open op 1 sept. en Yom Kipper was op 15/16 sept. Het virus kreeg de kans om razendsnel te vermenigvuldigen. Israel heeft net zo weinig IC-bedden capaciteit als wij en dat was in september dus korte tijd een probleem. Israel drukte de deltavariant met de boostercampagne net op tijd de kop in.

Omicronvariant: opnieuw direct ingrijpen

Israel treedt nu opnieuw krachtdadig op tegen de Omicron-variant: het land is al op slot voor internationale reizigers. En de geheime dienst gaat de quarantaine handhaven.

Bronnen:

https://en.wikipedia.org/wiki/COVID-19_pandemic_in_Israel

https://www.worldometers.info/coronavirus/#countries

https://ourworldindata.org/explorers/coronavirus-data-explorer

https://www.theguardian.com/world/2020/sep/13/israeli-government-set-to-vote-on-second-covid-19-national-lockdown

https://www.france24.com/en/live-news/20210915-israel-booster-jabs-cutting-severe-covid-even-as-cases-surge-experts

https://www.bbc.com/news/world-middle-east-59448547

https://www.npostart.nl/nieuwsuur/28-11-2021/VPWON_1324407 (journalist Ties Brock in Tel Aviv, 4:18 min.)