Eind januari publiceerde de door Big Pharma gesponsorde club uit Zweden de jaarlijkse EHCI-index waar de pers in de moderne Europese landen- gelukkig – op het web nauwelijks nog aandacht aan besteedt. Maar de vraag: Hoe Goed zijn de Zorgstelsels van Moderne Europese Landen? blijft niet minder actueel en relevant, juist omdat iedereen in Nederland zich verschuilt(de?) achter de zo verleidelijke boodschap van dit ‘Health Consumer Powerhouse‘. Er is geen definitief antwoord op deze vraag te geven. Maar er is een geobjectiveerd tegengeluid nodig op wat ik wel eens in tweets de ‘zorgleugen’ heb genoemd en dat tegengeluid vindt u hier.

Ik doe sinds een jaar of twee pogingen om op een interactieve en transparante wijze tot onderbouwde en verifieerbare antwoorden te komen op deze vraag en publiceer dit op mijn website. Lees de publicaties op deze blog (MENU BLOG MARKTWERKING), de belangrijkste zijn gemarkeerd en u kunt ze door naar beneden te scrollen in korte tijd tot u nemen.

( Over ZORGSTELSELRANGLIJSTEN > https://gijsvanloef.nl/2017/09/03/zorgstelselranglijsten/)

Naar mijn weten is de beste zorgranglijst te construeren op basis van de online beschikbare en jaarlijks geactualiseerde OESO Health at a Glance-data tabellen en rapporten. Dit is bevestigd door Prof. Patrick Jeurissen (minVWS/RadboutUmc). De OESO-database maakt een vergelijking van alle moderne Europese landen mogelijk, hetgeen niet mogelijk is met de publicaties van het Commonwealthfund, dat ook geen longitudinale database zoals de OESO heeft.

In Health at a Glance 2017 is voor het eerst een Indicator overview: OECD snapshots and country dashboards opgenomen: http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/health-at-a-glance-2017/indicator-overview-oecd-snapshots-and-country-dashboards_health_glance-2017-4-en;jsessionid=6uksl0n23s80b.x-oecd-live-02

In het vervolg spreek ik van ‘het OESO-dashboard’.

Op dezelfde wijze als eerder heb ik de scores van de 14 moderne Europese landen op basis van dit dashboard gewogen (en gekalibreerd, indien nodig) en in een tabel gezet. Het OESO-dashboard kent slechts drie waarden/scores (Zie: Methodology, interpretation and use, pag. 20: For a typical indicator, about 65% of the countries (23 countries) will be close to the OECD average, with the remaining 35% performing significantly better (green) or worse (red), enz.):

1. beter dan het OESO-gemiddelde – in de tabel een score 1
2. ongeveer het OESO-gemiddelde – in de tabel een score 2
3. slechter dan het OESO-gemiddelde – in de tabel een score 3

Dit geeft de volgende tabel op basis van het OESO-dashboard, met geheel rechts de uiteindelijke ranking in rood:

Nederland komt uit op een gedeelde 5/6e plaats met Finland. Het probleem is dat de score 2 dominant is in de gehele tabel, veruit de meeste scores liggen rond het OESO-gemiddelde, de verschillen zijn daardoor op het oog maar klein. De ranking gaat van 1 (beste) tot 14 (slechtste), maar de verschillen tussen de landen zijn klein of zelfs geheel afwezig. Belgie zou er het slechtste uitkomen, maar het scoort maar twee keer onder het OESO-gemiddelde en voor de rest gemiddeld (NB: twee variabelen zijn niet meegeteld vanwege het ontbreken van 4 waardes of meer, grijs gearceerd). Deeltabel 1.3 brengt ons niet veel verder. De coverage is in alle landen 98% of hoger (Nederland scoort 99%, veel landen scoren 100%), de 2e variabele is een financieel kengetal (zie hierna), bij de 3e en 4e variabele missen 4 scores of meer.

Een in mijn ogen aanzienlijke verbetering van de tabel is mogelijk door per variabele de absolute score van de 14 landen in de onderlinge vergelijking te waarderen met de punten 1 t/m 14 zoals in de eerdere door mij gepubliceerde beoordelingen – dus op basis van de feitelijke scores in de onderliggende excels. Zie verder > https://gijsvanloef.nl/2017/11/10/tendens-daling-kwaliteit-medische-zorg-t-o-v-eu14-zet-door-2007-2017-oeso/

Om Kwaliteit tegenover Kosten te kunnen plaatsen zijn vervolgens de twee financiele variabelen geelimineerd. Deeltabel 1.3 laat ik nu weg. De volgende tabel geeft een totaalbeeld van de Kwaliteit van de gezondheid en de gezondheidszorg (d.w.z.: de gezondheid van de bevolking – deetabellen 1.1 en 1.2 – en de kwaliteit en de omvang van de medische zorg – deeltabellen 1.4 en 1.5) met geheel rechts de uiteindelijke ranking in rood:

Nederland komt uit op een 4e plaats. De groen gearceerde variabelen komen ook voor in de eerdere door mij gepubliceerde beoordelingen (‘Life expectancy’ is eerder als de gemiddelde variabele genomen, zonder het onderscheid in aparte variabelen man/vrouw/65+).

Maar het kan nog beter, dan wel zuiverder. De ‘Risk factors‘ (subtabel 1.2) gaan over de gezondheid/gezonde leefstijl van de bevolking en de mate van luchtvervuiling: Leefstijl en Leefomgeving, het gebied van preventief gezondheidsbeleid. De Zweden en de Noren zijn – en leven – klaarblijkelijk kerngezond, Oostenrijkers, Duitsers en Belgen zijn ongezond, Nederlanders scoren gemiddeld. Om een beter beeld te krijgen van de kwaliteit van zorgstelsels in engere zin zou je deze niet in ogenschouw willen nemen. Verder lijken mij nog twee aanpassingen verdedigbaar:

1. Eliminatie van ‘Dementia prevalence‘, omdat dementie direct samenhangt met de ouderdom van de bevolking. Immers: Hoe ouder de bevolking, hoe meer zorg nodig. De Noren en Nederlanders zijn de jongste bevolkingen en hebben de laagste dementie-cijfers;
2. Eliminatie van ‘Antibiotics’, omdat men niet kan stellen dat veel of weinig gebruik goed of slecht voor het individu is. Nederland scoort hierop uitzonderlijk en velen vinden dat Nederlandse medici het juiste beleid m.b.t. antibiotica volgen (van uiterste terughoudendheid). Maar in andere landen denkt men hier kennelijk anders over.

Dit geeft tenslotte de volgende tabel op basis van het OESO-dashboard, met geheel rechts de uiteindelijke ranking in rood:

Nederland komt nu uit op een 6e plaats. Noorwegen en Zwitserland (geen EU-landen! – vandaar mijn benadering van de EU-14) scoren het beste net als in de andere tabellen. In de laatste tabel, die zoals beargumenteerd mijn voorkeur heeft, scoort Zweden relatief slecht. Zweden scoort tweemaal de slechtste beoordeling (14 pt.) op twee variabelen die niet voorkomen in de longitudinale reeks van 2007 > 2017 omdat die gegevens van eerdere jaren ontbreken. Zo simpel is het.

Wordt vervolgd (met nadere toelichting).