Internationaal ongekende oversterfte NL onomstotelijk bewezen

2.854 views website; Linkedin 10.424 views – meest gelezen in 2023 (gepubliceerd op 22/5/’23, updates bovenaan, scroll naar beneden voor de publicatie)

Likes van o.a.: Richard Janssen, emeritus hoogleraar in Governance&Management HCO’s Erasmus universiteit ESHPM; Diana Delnoij, hoogleraar sturing op kwaliteit en doelmatigheid van zorg, tevens scientific officer Zorginstituut Nederland; 5 huisartsen; Hedwig Vos, hoogleraar huisartsenzorg; verschillende medisch specialisten; verschillende verpleegkundigen; meerdere medisch data analisten; en anderen, waaronder veel patienten (met longcovid).

16 januari 2024 – update cijfers Eurostat t/m november 2023. Het verschil tussen Nederland en de EU is nog groter geworden. Gerekend vanaf jan. ’22, de tweede helft van de ;pandemische periode, is het maandelijkse oversterfte percentage van Nederland 4,6% hoger dan het EU percentage.

Alle maandpercentages opgeteld: Nederland scoort 277,4% oversterfte (over 23 maanden), EU scoort 171,4% oversterfte. Het verschil is 106%/23 maanden=4,6%/maand.


Eerdere updates na publicatiedatum

15 december 2023 – update cijfers Eurostat. Het verschil tussen Nederland en de EU neemt verder toe. Tot en met oktober is het verschil in oversterfte in de 2e helft van de pandemische periode (vanaf jan 2022 – heden) 4,33% per maand (95,3%/22 maanden). De divergerende lijnen geven in één oogopslag weer hoe dramatisch de oversterfte in ons land zich blijft ontwikkelen in vergelijking met de EU.

2 updates 17 november – wekelijkse sterfte monitor; 4 Scenario’s oversterfte 2023

update 16 november 2023 – Eurostat. Het verschil in oversterfte neemt nog verder toe ten nadele van Nederland. In september was de oversterfte in NL 12,7%, in de EU ‘slechts’ 3,2%. Het absolute verschil in het 2e tijdvak vanaf jan. 2022 t/m heden is 85% ten nadele van Nederland. Dit is, omgerekend, 4% meer oversterfte in NL dan in de EU in elke maand vanaf januari 2022.

In geel de nieuwe cijfers vanaf jan. 2022 t/m sept. 2023 van de EU en NL.

18 oktober 2023 – update Excess Mortality Ranking E14 (bron: ourworldindata). Zie voor toelichting: https://gijsvanloef.nl/2023/03/16/excess-mortality-ranking-2023-eu14/

17 oktober 2023 – update Eurostat. Het verschil in oversterfte neemt verder toe ten nadele van Nederland. In augustus was de oversterfte in NL 9.4%, in de EU ‘slechts’ 3,1%.

Eurostat cijfers t/m augustus

21 september – updates Excess Mortality Ranking E14 en Eurostat. De grafieken spreken voor zich. De analyse wordt telkenmale bevestigd door de nieuwste cijfers. Dit is geen seeking evidence.

Eurostat – cijfers t/m juli 2023.

8 september 2023 – update Excess Mortality Ranking E14: https://gijsvanloef.nl/2023/03/16/excess-mortality-ranking-2023-eu14/

17 augustus 2023 – update cijfers tot en met de maand juni 2023 Eurostat.

Dramatische verslechtering van het oversterftebeeld van Nederland in vergelijking met het gemiddelde van alle EU-landen. Alhoewel de absolute cijfers van andere bronnen lager zijn – hetgeen voor alle landen geldt – illustreert dit nogmaals de uitzonderlijk hoge en aanhoudende oversterfte in Nederland.

2 augustus 2023 – De grafiek oversterfte NL vanaf januari 2022 tot meest recente cijferdatum 9/7/’23 geeft een eerste indicatie (ourworldindata) . Na bijna anderhalf jaar zouden we voor het eerst een zekere mate van ondersterfte zien in de orde van -5%. Het laatste cijfer van 9/7 dat de grootste ondersterfte laat zien sinds begin 2022, is hoogst onzeker.

Vergelijking van de grafieken van ourworldindata en eurostat. Tussen de zwarte blokken zijn identieke perioden. Duidelijk te zien is dat de cijfers van eurostat hoger liggen.

15 juli 2023 – update cijfers van de maand mei 2023 Eurostat.

De oversterfte was in de maand mei in NL 7,5%, in de EU 2,9%. Het absolute verschil in oversterfte tussen NL en de EU neemt toe. De gemiddelde oversterfte in 2023 in NL is 9,5% (47,6 : 5), in de EU 1,9% (9,6 : 5). Het verschil is een factor 5.

16 juni 2023 – update cijfers van de maand april 2023 Eurostat.

Het verschil tussen NL en de EU over het tijdvak 2022 t/m heden wordt groter: de relatieve oversterfte in NL stijgt t.o.v. de EU. (het verschil was 45,2%, het is nu 50,6% nadelig voor NL). De gemiddelde oversterfte NL is volgens Eurostat dit jaar 7 x hoger dan in de EU (39,6 : 5,5).

1 juni – wijziging in tekst: ‘EU14 ipv. EU15(EU15 is incl. Ierland)

31 mei 2023 – Waar blijven de reacties? Op LinkedIn bij vier academische ziekenhuizen 167 views (het Diakonessenhuis: 57). Openlijk ‘Likes’ van zes huisartsen, een hoogleraar huisartsenzorg, verschillende medisch specialisten, medisch data analisten en anderen. Hoe is het mogelijk dat zo’n groep gekwalificeerde personen zich uitspreekt, dat er zoveel aandacht voor de oversterfte is binnen de organisaties van de topmedische zorg, maar dat de media blijven zwijgen?

26 mei – update grafieken


Ongekende oversterfte NL onomstotelijk bewezen

22 mei 2023 – Nederland wacht op de nieuwe cijfers van het aantal overledenen tot en meet week 18 van statline (CBS), een eerste prognose. Pas na circa een half jaar worden sterftecijfers definitief, zolang er nog (plus)mutaties zijn worden de cijfers met een asterisk* geduid. Maar wat de nieuwe cijfers ook zijn, de feiten liegen er al lang niet meer om.

De laatste ondersterfte van enige betekenis was in week 9 van 2022, langer dan een jaar geleden. Pas nu, 60 weken verder, rapporteert CBS voor het eerst een week met een ondersterfte (‘mindersterfte’) van nog geen -5%, nl. week 17 van 2023. Volgens de definitie van het CBS is dat nog geen ondersterfte.

Ruim 1 jaar geen ondersterfte, louter meersterfte/oversterfte… Deze vaststelling krijgt pas werkelijk betekenis als we internationaal vergelijken. Immers, alle landen zijn getroffen door de pandemie en alle landen hebben meervoudige vaccinaties gedaan.

Wie zich verdiept in de verschillende beschikbare bronnen van de oversterfte van landen, gevolg van de corona pandemie, kan maar een conclusie trekken: de oversterfte in Nederland is ongekend hoog in vergelijking met andere landen, de landen om ons heen en iets ruimer genomen, de landen die voorheen West-Europa vormden (EU14).

Dit is, samengevat, het beeld. Vergeleken met de buurlanden heeft alleen het Verenigd Koninkrijk (inmiddels geen EU-lid meer) een hogere cumulatieve oversterfte. In vergelijking met West Europa, dus inclusief de Scandinavische landen, de Alpenlanden en Zuid-Europa, hebben naast het VK alleen Italie, Spanje en Oostenrijk een grotere cumulatieve oversterfte. Dit jaar, 2023, is de oversterfte in Nederland nog steeds veel groter dan in onze buurlanden, uitgezonderd het VK.

Github

https://github.com/dkobak/excess-mortality/

12 Landen van de Europese Unie hebben een lager percentage oversterfte (% annual deaths) dan Nederland en dan tellen Noorwegen en Zwitserland nog niet mee.

Eurostat

https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Excess_mortality_-_statistics#Further_releases

De EU gemiddeld (28 landen) en Nederland zijn onderling met wisselende pieken en dalen in balans tot het 2e kwartaal van 2022. Daarna presteert Nederland aanzienlijk slechter dan de EU. Zie de cijfers:

Alle percentages over/ondersterfte zijn opgeteld en weergegeven in 2 tijdvakken 2020+2021 en 2022+2023/heden. Vanaf 2022 heeft Nederland opgeteld 45,2% meer oversterfte (het verschil tussen 179,5 en 134,3). Omgerekend is dit +3% oversterfte meer per maand.

Ourworldindata (bewerking data): EXCESS MORTALITY RANKING 2023

https://ourworldindata.org/explorers/coronavirus-data-explorer?zoomToSelection=true&time=2022-01-02..latest&facet=none&country=ITA~NOR~SWE~FIN~DNK~DEU~AUT~BEL~FRA~PRT~ESP~GBR~NLD~CHE

https://gijsvanloef.nl/2023/03/16/excess-mortality-ranking-2023-eu14/


Twitter (recent boven)


Mijn belangrijkste reacties op commentaren op LinkedIn

answering Chi Lueng Chiu – ‘Thanks, Chi.
The quality of care is, obviously, the HUGE UNKNOWN. I would say the quality of care in the Netherlands in terms of knowledge and skills of healthcare professionals and suppliers is excellent. But the quality of care in terms of capacity (i.e. hospital beds, IC-units, nursing homes etc.) is not, it’s not sufficient, due to fixed macro budgets (that’s necessary!) in a market healthcare system which is driving up costs of all kinds of supplies and resources, rather than creating benefits, because of a lot of reasons, with common ground ‘healthcare is profitable’. Also, the very idea of competition in healthcare is detrimental to smooth operations.
Furthermore, still talking about the quality of PUBLIC HEALTHCARE, a strong prevention policy is lacking and public education is confusing and inconsistent.

beantwoording Michiel Gielen – ‘Onnauwkeurig antwoord. De hamvraag is wat Nederland anders maakt dan de landen om ons heen. Corona, hittegolf en griep spelen elders ook. Je komt inderdaad uit bij ‘uitgestelde zorg’ en dan moet je inzoomen op de manier waarop wij ons zorgstelsel anders hebben georganiseerd dan de landen om ons heen. En dan stuit je op ‘marktwerking’, zich manifesterend op verschillende manieren: gebrekkige samenwerking, uitholling van de publieke gezondheidszorg, cherry picking alom, inkoop van minimumcapaciteiten door zorgverzekeraars (overcapaciteit is louter een kostenpost indien de publieke/collectieve waarde van zorgvoorzieningen ontkent wordt) en bureaucratisering met vele ongewenste gevolgen zoals verhindering van gestroomlijnde zorgverlening…’

Mijn Hypothese
‘De oversterfte is de belangrijkste indicator van de kwaliteit van een zorgstelsel bij een pandemie’

https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7066379992179306496/

https://www.skipr.nl/blog/2019-was-jaar-van-de-waarheid-voor-marktwerking-in-de-zorg/

Oversterfte monitor CBS-data

143 views – BLOG AFGESLOTEN

7 februari 2023 – Nabrander. Ik veronderstel dat het CBS een inschatting heeft gemaakt van het aantal extra sterfgevallen (plusmutaties) die nog zullen worden geregistreerd met als definitieve uitkomst voor 2022 het getal van 14.445. Deze plusmutaties zien we niet meer terug in de wekelijkse actualisaties in het heden. Dit impliceert dat het aantal doden in de laatste weken van 2022 hoger is dan gerapporteerd op de website van het CBS. Een logische verklaring?

27 januari 2023 – Aangezien een antwoord uitblijft maak ik nu de voorlopige balans op (pas over circa een half jaar zullen de definitieve cijfers bekend zijn). Op basis van het op 25 jan. jl. door CBS genoemde aantal van 14.445 doden (oversterfte 2022) is dit de definitieve tabel o.b.v. de CBS-data. In de periode van 1 en 2 jan. 2022 moet de oversterfte dan 490 doden zijn geweest, dit komt overeen met een percentage 95%. Uiteraard klopt dit niet. Maar ik laat het erbij. Deze blog wordt afgesloten, tenzij Ruben van Gaalen of een andere woordvoerder van het CBS een verklaring geeft.

update 21 jan. – de Telegraaf publiceert de hoge variant

update 20 jan. – update prognose o.b.v. nieuwe cijfers (plusmutaties) t/m week 51

Oversterfte bedraagt 8,99% – 14.028 mensen te vroeg overleden in 2022.


update 16 jan. 2023 – schatting obv. verdiscontering gebroken weken 1 en 52

gepubliceerd op 13 januari om 08:10 uur in de ochtend. Veel gelezen twitterbericht verscheen om 09:35 AM. Eind van de middag verschijnt er een bericht op RTL Nieuws, zie onderaan. Toeval?

Onder elkaar: 3 varianten week52; excel hoge variant 2022

De cijfers van 2020 en 2021 komen van Ourworldindata. Jaartotalen CBS (afgerond, niet exact). De cijfers van 2022 zijn gebaseerd op CBS en Statline (jaartotaal: 169.870) en worden wekelijks bijgehouden in excel en gepubliceerd op mijn website, sinds het begin van de ononderbroken periode van oversterfte medio maart 2022. Procesmatig bestaat er een duidelijk patroon, waarbij wekelijkse sterftecijfers achteraf opgehoogd worden en dit gedurende enkele maanden. Dit is logisch.
Alleen de laatste week52 (6 dagen) kent nog een grote onzekerheidsmarge. Uitgegaan is van het jaartotaal op https://lnkd.in/eBsDy7X4 .

CBS grafiek

Op basis van de grafiek (https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd) verwacht het CBS een lager aantal doden in week52, nl. 4072. Dit geeft de volgende jaartotalen: oversterfte aantal overledenen: 13.922, oversterfte% 8,95%.

3 Varianten

Statline geeft 3566 doden week52, bij het hoge jaartotaal 169.870?! Dit geeft een volgende bandbreedte o.b.v. de verschillende ramingen van week52 2022: raming laag, raming midden, raming hoog. De CBS grafiek is de middelste variant.

NB Als je de ‘gebroken’ weken 1 en 52 meeneemt o.b.v. aannames (bijv. week 1 schatting oversterfte 75 met 1004 doden en 929 verwacht aantal) en het Statline jaartotaal, kom ik uit op de jaartotalen 13.882 oversterfte en 8,92%.



Tijdlijn – om 17:11 verschijnt dit bericht op RTL Nieuws:

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5359184/oversterfte-december-meer-doden-cbs

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/25/oversterfte-in-tweede-helft-2021-hoger-dan-covid-19-sterfte

Excess mortality NL: Dutch Data?

364 views

BLOG AFGESLOTEN.

update 18 november – Samenvatting

Wat is er gebeurd met de nederlandse oversterfte cijfers van 2022 in de internationale bronnen?

Uitgangspunt zijn de cijfers van het CBS. Zoals al eerder werd opgemerkt, is er iets vreemds aan de hand met de cijfers van Nederland vanaf 2022 in de wereldwijd toonaangevend bronnen The Economist en Ourworldindata (zie grafiek gepubliceerd op 6 nov.). In eerste instantie betreft het een analyse van Ourworldindata, de excess mortality percentages. Een verzoek aan Ourworldindata om opheldering brengt ons niet verder (zie email). Er is contact gezocht met de World Mortality Dataset.

Een nadere analyse van de cijfers van The Economist brengt het volgende aan het licht.

Uitkomst vergelijking The Economist met CBS op vier tijdvlakken 2020-2022

Vergeleken zijn de cijfers van vier perioden van 5 aaneengesloten weken. De vier perioden zijn: A) start pandemie (weken 11 t/m 15 2020); B) een jaar later (weken 10 t/m 14 2021); C) de laatste maand 2021: internationale oversterftepiek NL (weken 48 t/m 52 2021); D) het begin 2022, direct aansluitend op C) (weken 1 t/m 5 2022).

Resultaat

A) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: 3% (6020 om 5845 doden), aantal doden exact hetzelfde, aantal verwachte doden verschil van 1%;

B) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: -100 doden (klein getal), aantal doden exact hetzelfde; 

C) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS: 4% (4782 om 4595 doden), aantal doden verschil : 0,5%, aantal verwachte doden verschil van 2%;

D) verschil in oversterfte tussen The Economist en CBS 90% (-1308 ondersterfte versus -688 ondersterfte), aantal doden verschil van 4,5%. 

Tot en met het eind van 2021 lopen de cijfers van The Economist in pas met het CBS. Vanaf 2022 zijn de wekelijkse verschillen tussen The Economist en het CBS opeens systematisch heel groot, statistisch onmogelijk?! Doortellend t/m 2 oktober 2022 (week 39) komt The Economist op een absolute oversterfte van 3.355 doden in 2022, terwijl het CBS op 7.338 komt, meer dan 2 x zoveel (219%)?! (zie tabel, rechts)

NB: De verschillen tussen het CBS en Ourworldindata zijn in 2022 nog veel groter! Gevisualiseerd, is dit wat er gebeurd is met de weergave van de nederlandse cijfers (CBS):


(oudere tekst)

Opmerkelijk feit: de onverklaarde veranderingen van de Dutch Data hebben betrekking op 2022 en gaan niet verder terug in de tijd. NB: het betreft dezelfde tijdspan/periode als die van de EXCESS MORTALITY RANKING 2022 EU14. https://gijsvanloef.nl/2022/07/08/op-zoek-naar-een-goede-oversterfte-ranglijst/

(o.b.v. een visuele vergelijking van de grafieken; boven: screenshot 22/7/’22, onder: screenshot 8/11/’22)

update 6 november – vier versies NL-data in een grafiek

Bij analyse van de excess mortality data van The Economist zien we dat de cijfers (per week, per land) systematisch hoger zijn dan bij ourworldindata. O.b.v. een aantal landen kom ik tot een verschil van factor 1,15 tot 1,38 hoger bij The Economist. Maar bij Nederland is het beeld compleet afwijkend.

Hier de vier versies van Nederland: 2 versies ourworldindata (data 28/10, data 21/10), de CBS-versie en de The Economist-versie. NB De CBS-versie (paarse lijn) ligt het hoogste, daaronder de oude versie van ourworldindata die de CBS-grafiek regelmatig raakt. Daaronder (okergele lijn) de The Economist versie en onderaan de nieuwe ourworldindata-versie (grijze lijn). NB Bij de andere landen (EU14) is er vrijwel geen waarneembaar verschil tussen de verschillende ourworldindata-versies en dat is logisch (28/10 versus 21/10).

update 4 november – Grafiek NL-data op ourworldindata oude versie (1) en nieuwe versie (2).

Wetende, dat er altijd correcties van sterftecijfers achteraf zijn bij elk land (met de UK als toonbeeld van voorspelbaarheid, systematisch minimale correcties met terugwerkende kracht en Italie als notoire ‘achterloper’ van recente data), correcties die varieren en kleiner worden naarmate het langer geleden is, is het vaste patroon van de plotsklapse wijziging van de Nederlandse data die helemaal terug gaat naar week 1/22 hoogst opmerkelijk. Het klopt niet. Het kan gewoon niet. Ergens in dit dataproces is gerommeld. (met de brongegevens van het CBS)

Grafiek NL-data op ourworldindata. Bovenste lijn: oude versie (1) en nieuwe versie daaronder (2). NB Het verschil is een factor 3,5 in procentpunten. Y-as: % over/ondersterfte. X-as: de weken in 2022. De oude versie ligt op het nivo van het CBS.

update 3 november – antwoord van dhr. Ruben van Gaalen, waarvoor dank.

De vraag blijft: Hoe is het mogelijk dat op ourworldindata de nederlandse oversterfte opeens met een factor 3,5 is gedaald?! Ook op The Economist zijn de nederlandse sterftecijfers veel lager dan die van het CBS, maar weer niet zo laag als bij ourworldindata.

The Economist – Met enig nattevingerwerk kom ik uit op 41% lager. En waarom zijn alle weekcijfers (zowel het aantal doden, als het verwacht aantal doden) anders dan bij het CBS?

Wat is er hier toch aan de hand, wie kan deze enorme verschillen verklaren?

2 november 2022 –

In de laatste internationale statistieken van de excess mortality zien we een hoogst opmerkelijke wijziging van de Nederlandse cijfers (ourworldindata.org; economist e.d.). Het zou erop neerkomen dat de oversterfte op jaarbasis in een klap met een factor 3,5 kleiner wordt. Dat is natuurlijk niet waar. Maar hoe komt dit?

De nederlandse cijfers zijn opeens vanaf week 1 2022 zeer sterk verlaagd. Tot en met de laatste meting (week 39, de laatste week die vergeleken kan worden) zijn de oversterfte percentages van Nederland 3,5 keer kleiner geworden, rekenkundig een verlaging van 100% (oude totaal=100%) naar 28,93% (nieuwe totaal). Bij alle landen zijn de verschillen tussen beide lijsten, verschillen die het gevolg zijn van normale mutaties achteraf die bij alle landen voorkomen, kleiner dan 5% (4 landen rond de 4% a 5%: Duitsland, Spanje, Italie, Zwitserland), bij 9 van de 14 landen is het verschil kleiner dan circa 1,5%, waarvan bij 7 landen de verschillen volstrekt minimaal zijn.

Meestal zijn dit zgn. ‘plusmutaties’, omdat niet alle sterfgevallen direct worden geregistreerd/aangemeld. Zie bij ons de verschillen tussen de GGD’en, het RIVM en het CBS, waar anderen uitgebreid aandacht aan besteden.

Op de EXCESS MORTALITY RANKING 2022 EU14 zou Nederland plotsklaps het land zijn met de laagste oversterfte in 2022 (!!). NB Fictief voorbeeld.

Zie verder:

https://www.economist.com/graphic-detail/coronavirus-excess-deaths-tracker

COVID-19 Data Explorer van http://www.ourworldindata.org, selecteer EU14-landen ‘excess mortality’ & ‘weekly’

CBS corrigeert berichtgeving oversterfte

537 views

NB Deze blog volgt een tijdlijn tot 9/9/’22. Het oorspronkelijke bericht d.d. 27/5/’22, waar alles mee begint, staat onderaan:

Berichtgeving CBS oversterfte niet objectief


update 9 september 2022


update 17 juli 2022 – CBS HEEFT (TOELICHTING BIJ) DATA NIET OP ORDE:

Als je deze aanklikbare grafiek op verschillende webpagina’s laat zien, moeten de cijfers dezelfde zijn.

https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd

website CBS 1e screenshot d.d. 17/7/2022

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/27/oversterfte-in-alle-weken-van-juni

website CBS 2e screenshot d.d. 17/7/2022

update 8 juni 2022

Nadat ik CBS op twitter gewezen heb op onjuiste, want te positief gekleurde berichtgeving in haar HEADLINES over de oversterfte, heeft CBS haar berichtgeving aangepast. Het coronadashboard.rijksoverheid.nl neemt de informatie van het CBS over (zowel data als tekst/berichtgeving: koppelingen), dus deze onjuiste informatie van het CBS stond ook op het coronadashboard. Gisteren zijn de fouten op het coronadashboard (incl. koppelingen) gecorrigeerd.

NB update 9 juni> Het ministerie VWS heeft in de loop van de 8e juni in een tweet aan mij gemeld dat de fouten zijn hersteld. Het CBS ontkent overigens dat de fouten zijn rechtgezet door deze interventie.

Het is m.i. van belang dat deze gang van zaken openbaar is en blijft. De hele conversatie blijft op twitter staan. Zojuist heb ik een poll uitgezet op twitter>


update 6 en 7 juni (twitter)


update 3 juni 2022

Het CBS corrigeert haar HEADLINE over de oversterfte in de maand mei, nadat ik haar op foutieve berichtgeving heb gewezen.

Er zijn plusmutaties van de voorgaande weken waardoor de totale oversterfte in 2022 nu hoger uitkomt: 2086 doden.

Het CBS licht toe: “De sterftecijfers over mei gaan over vier weken, week 18 tot en met 21 (2 mei tot en met 29 mei 2022). In week 18 tot en met 20 lag het aantal overledenen boven de verwachte sterfte, en buiten het interval van gewoonlijke fluctuaties, zodat er sprake was van oversterfte. In april was er in alle weken oversterfte. Die maand overleden wekelijks gemiddeld bijna 400 mensen meer dan verwacht, in mei was dat gedaald naar ruim 150.”


27 mei 2022

Berichtgeving CBS oversterfte niet objectief

Is de berichtgeving in woord van het CBS over de oversterfte werkelijk objectief? Of is zelfs bij dit eerbiedwaardig instituut de communicatie een kwestie van framing, subtiele beinvloeding? Dit gaat niet over de data, maar over de headlines van de berichtgeving. Veel lezers zien alleen de headlines. Het is bekend hoe de menselijke hersenen werken.

De meest recente publicatie is deze:

Feitelijk is er sprake van oversterfte sinds half maart tot nu toe. Zie tabel, die gebaseerd is op de cijfers van het CBS. Het laatste cijfer(s) is van week 19, de week t/m zondag 15 mei (NB in ourworldindata.org is dit de 20e week). De oversterfe in 2022 is 1.850 doden tot nu toe.

Op twitter staat een gesprek met het CBS. Het antwoord is me inmiddels duidelijk. Ik probeer in contact te komen met de hoofddirectie.



Links:

https://www.cbs.nl/nl-nl/reeksen/sterfte-per-week

https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd

NL heeft gezonde bevolking, maar een hoge oversterfte (update bevolkingspyramide)

309 views website – retweets van patienten, zorghoogleraren, huisartsen, verpleegkundigen, microbioloog, gezondheidswetenschapper, healthICTer

30 juli 2023 – Op twitter heb ik deze tabel gedeeld. Het percentage van de bevolking van de E14-landen in de leeftijdscohorten 65-80 en 80+. Cijfers van 2019.

Bron: https://www.populationpyramid.net/nl/duitsland/2019/ (onder: voorbeeld van 3 landenpyramiden)


26 augustus 2022 – duiding van de oversterfte in Oostenrijk

Oostenrijk heeft net als Nederland al lange tijd een opvallend hoge oversterfte, beide landen piekten in het 4e kwartaal 2021. Ik heb er uitgebreid aandacht aan besteed. Maar beide landen tonen onderling markante verschillen.

De verklaring voor de hoge oversterfte in Oostenrijk lijkt een duidelijke (combinatie van) oorzaken te hebben. Op de risicofactoren scoort Oostenrijk het slechtste van de EU14 landen. Het land kent de hoogste alcoholconsumptie en op Frankrijk na het grootste aantal rokers. Ook qua obesitas doen Oostenrijkers het niet goed (9e plaats) en de luchtvervuiling in stedelijk gebied is ook relatief hoog/slecht. Maar Oostenrijk heeft geen oude bevolking, het aantal 65+ers is betrekkelijk klein. Eerder publiceerde ik deze tabel waarbij ik de conclusie trok dat Nederland een relatief gezonde bevolking heeft. Vandaar ook de titel van deze blog, die ik iets heb aangepast. (de url is ongewijzigd)

Het belang van een gezonde leefstijl om ernstige corona-infecties te vermijden werd recent aangetoond in een wetenschappelijke studie in het British Journal of Sports Medicine: https://bjsm.bmj.com/content/early/2022/07/07/bjsports-2022-105733

Toelichting: Er zijn 6 indicatoren. De relatieve score van elk land per indicator varieert van 1 (beste score, bijv. minste rokers en laagste % 80+) tot en met 14 (slechtste score, meeste rokers en hoogste % 80+). De relatieve scores worden per land opgeteld (RANK SUM). Dit geeft een eindresultaat (RANK). Bij gelijke waarden per indicator wordt de landscore gekallibreerd. Bijvoorbeeld: Belgie en Nederland scoren gelijk qua % rokers>15 jr. nl. 15,4%. Beide landen krijgen dezelfde rankscore, 5,5, het gemiddelde van de 5e en de 6e score. Portugal scoort 4e (14,2% rokers>15 jr.), UK scoort 7e (15,8% rokers>15 jr.)

Deze tabel komt uit de landenvergelijking, zie website. Opvallend is het hoog aantal artsen in Oostenrijk (1e plaats) en, samenhangend met de slechte gezondheid van de bevolking de hoge sterfte door hart- en vaatziekten (ischemische aandoeningen).

bron: https://gijsvanloef.nl/2022/04/29/update-landenvergelijking-eu14-oecd-health-at-a-glance-2021/

Wat verder nog opvalt is dat Oostenrijk, in tegenstelling tot Nederland, zeker sinds het begin van 2021 zeer intensief test op de aanwezigheid van het coronavirus. De zicht op de verspreiding van het virus is bijzonder groot!


22 mei 2022 – aanscherpingen en aanvullingen in tekst en beeld

Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland met Oostenrijk de hoogste oversterfte van de EU14. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender.

Het Nederlandse zorgstelsel kan de zorgvraag niet meer aan. Er is een zorginfarct sinds het 4e kwartaal van 2021. Het historisch hoge ziekteverzuim is de meest in het oog springende verklaring. De torenhoogte oversterfte vanuit internationaal perspectief is het gevolg.

Met het ‘zorgstelsel’ doel ik op de gehele organisatie van de gezondheidszorg, waarin de staat verantwoordelijk is voor de opzet en inrichting. Binnen het zorgstelsel is er vraag (de zorgvraag, ‘zorgbehoefte’) en er is aanbod (capaciteit, hulpmiddelen, medicijnen). Tijdens de pandemie ontstaat er extra zorgvraag door het hoge aantal besmettingen en er wordt extra aanbod gecreeerd, zoals extra ‘bedden’ en vaccinaties. Dit is in het schema afgebeeld.

In mijn publicaties (categorie: oversterfte, excess mortality) ga ik in op het Zorgstelsel/Rijksoverheid, de aanbodkant, het dynamische aanbod en de dynamische vraag en de samenhang daartussen. Zie Antwoorden onderzoek oversterfte zijn deels al bekend. Maar aan de vraagkant, de ‘normale gezondheidstoestand van de bevolking’ zoals die was voordat de pandemie uitbrak, heb ik nog geen aandacht besteed. Ik noem het de Population Health.

Population Health

Om de Population Health van een land in kaart te brengen maak ik gebruik van beschikbare data. Het ligt voor de hand om rekening te houden met de bevolkingsopbouw (de vergrijzing) door te kijken naar het aantal 65+ers en het aantal 80+ers (Population Age) en om te kijken naar de kwetsbaarheid van de bevolking (Risk Factors), met vier indicatoren: het aantal rokers boven 15 jr., de alcohol consumptie, de mate van overgewicht boven 15 jr. en de luchtvervuiling. De OESO houdt deze vier Risk Factors bij in de publicatiereeks Health at a Glance.

Dit geeft het volgende overzicht van de Population Health van de EU14-landen:

Beoordeling Population Health

Hoe lager de totaalscore, hoe beter de PH. Het land met veruit de laagste totaalscore, het land dat veruit de beste PH heeft, is Noorwegen (RANK SUM 9,5!). Zweden komt met 25,5 op de 2e plaats. Nederland staat op de 4e plaats (33,5 punten), net iets meer dan Zwitserland (3e, 32,5 punten). Nederland heeft dus een bovengemiddeld gezonde bevolking, want een relatief lage score. De landen met de slechtste PH zijn Duitsland (14e, 69 punten is hoogste score) en Frankrijk (13e, 60,5 punten). Oostenrijk staat 11e (57 punten).

Het ligt voor de hand om de volgende indeling te maken.

Sinds het 4e kwartaal 2021 heeft Nederland de hoogste oversterfte van de EU14, met Oostenrijk. Maar Nederland heeft een (veel) gezondere bevolking, de Population Health is aanzienlijk beter. Dit maakt de uitkomst voor ons land nog schrijnender. De extreme personele problematiek (ziekteverzuim, verloop) laat diepe sporen na.

Bronnen

https://www.statista.com/statistics/1105835/share-of-elderly-population-in-europe-by-country/

https://www.oecd.org/health/health-at-a-glance/

Ziekteverzuim Zorg All Time High Nederlandse economie

305 views

update 8 december 2022 – CBS: “In het derde kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (7,1 procent). Dat wil zeggen dat van de duizend te werken dagen 71 werden verzuimd wegens ziekte. Een jaar eerder was dit in het derde kwartaal 6,3 procent.” 

update 10 juni 2022 – Ziekteverzuim zorg stijgt verder door (CBS): “In het eerste kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (8,9 procent).”

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/23/in-eerste-kwartaal-2022-hoogste-ziekteverzuim-ooit-gemeten


update rapportage NZa 28 april 2022 – Ziekteverzuim verder gestegen en ligt nu tussen de 9,4% en 11,7% in de verschillende zorgsectoren (!). NB De NZa hanteert een andere indeling binnen de zorg dan het CBS.


Zoals ik al eerder aangaf, het ziekteverzuim in de zorg breekt records. De betekenis van dit feit kan moeilijk overschat worden. Het geeft aan dat de zorg als bedrijfstak (CBS) ernstig ziek is.

De tabel en grafiek tonen alle bedrijfstakken en bedrijfsklassen (subcategorie) met een bovengemiddeld ziekteverzuim in 2021, gemeten vanaf 2005 t/m 2021. Vanwege de overzichtelijkheid zijn alle andere bedrijfstakken, die met een lager dan gemiddeld ziekteverzuim zoals bijvoorbeeld het Onderwijs en ‘Specialistische zakelijke diensten’, weggelaten. NB Er zitten daar geen uitschieters bij.

Het ziekteverzuim in de zorg is het hoogste ooit gemeten door het CBS.

Tabel met selectie van bedrijfstakken en bedrijfsklassen met bovengemiddeld ziekteverzuim in 2021
idem, grafisch weergegeven

4 Belangrijkste inzichten zorgsysteem (update)

https://gijsvanloef.nl/2022/01/11/antwoorden-onderzoek-oversterfte-zijn-deels-al-bekend/

https://gijsvanloef.nl/2022/01/16/nederland-heeft-minste-zicht-op-het-virus-van-eu14-gecontroleerd-uitrazen/

Bron:

https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/80072ned?dl=64EC8