Tagarchief: visie
Wetenschapstoets coronastrategie kabinet is vernietigend
261 views
Goede samenvatting van de wetenschapstoets die inderdaad niet lichtvaardig oordeelt over het stuk wat VWS heeft geschreven, Marino van Zelst
Gisteren was het Rondetafelgesprek van de commissie VWS over het lange termijn coronabeleid van het kabinet. Veel deskundigen zijn gehoord over verschillende aspecten van het beleid. Het beleid is beschreven in de kabinetbrief van 1 april jl. (geen grap; ‘beleidsstuk’).
Uitslag beleidsstuk kabinet: 5 x Zwak en 3 x Onvoldoende.
Op grond van de Comptabiliteitswet 2016 is een wetenschapstoets uitgevoerd van het beleidsstuk. Er zijn drie oordelen mogelijk: een onderwerp krijgt een ‘voldoende’, ‘verdient aandacht’ of is een ‘verbeterpunt’. Anders geformuleerd, de drie mogelijke oordelen zijn ‘voldoende’, ‘zwak’ of ‘onvoldoende’. Iets anders is er niet van te maken.
De acht onderwerpen zijn: 1e Vindbaarheid van de informatie; 2e De maatschappelijke opgave, de bedoeling van het beleid; 3e De ingezette beleidsinstrumenten; 4e De doeltreffendheid van het beleid; 5e De doelmatigheid van het beleid; 6e De financiële gevolgen voor het Rijk; 7e De financiële gevolgen voor maatschappelijke sectoren en derden; 8e De evaluatieparagraaf.
Het resultaat? 5 Onderwerpen ‘verdienen aandacht’, 3 onderwerpen zijn een ‘verbeterpunt’, er is geen enkele voldoende. De drie onvoldoendes zijn voor de vindbaarheid van informatie (1e) en de financiële gevolgen voor het Rijk (6e) en de samenleving (7e).
NB Het is vrij zeker dat er nieuwe golven van het gemuteerde coronavirus aankomen.
Bronnen
https://www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/commissievergaderingen/details?id=2022A02396
https://gijsvanloef.nl/2022/05/10/excess-mortality-nederland-hoogste-eu14/
Ziekteverzuim Zorg All Time High Nederlandse economie
305 views
update 8 december 2022 – CBS: “In het derde kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (7,1 procent). Dat wil zeggen dat van de duizend te werken dagen 71 werden verzuimd wegens ziekte. Een jaar eerder was dit in het derde kwartaal 6,3 procent.”
update 10 juni 2022 – Ziekteverzuim zorg stijgt verder door (CBS): “In het eerste kwartaal van 2022 verzuimden werknemers opnieuw het meest in de bedrijfstak gezondheids- en welzijnszorg (8,9 procent).”
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/23/in-eerste-kwartaal-2022-hoogste-ziekteverzuim-ooit-gemeten
update rapportage NZa 28 april 2022 – Ziekteverzuim verder gestegen en ligt nu tussen de 9,4% en 11,7% in de verschillende zorgsectoren (!). NB De NZa hanteert een andere indeling binnen de zorg dan het CBS.
Zoals ik al eerder aangaf, het ziekteverzuim in de zorg breekt records. De betekenis van dit feit kan moeilijk overschat worden. Het geeft aan dat de zorg als bedrijfstak (CBS) ernstig ziek is.
De tabel en grafiek tonen alle bedrijfstakken en bedrijfsklassen (subcategorie) met een bovengemiddeld ziekteverzuim in 2021, gemeten vanaf 2005 t/m 2021. Vanwege de overzichtelijkheid zijn alle andere bedrijfstakken, die met een lager dan gemiddeld ziekteverzuim zoals bijvoorbeeld het Onderwijs en ‘Specialistische zakelijke diensten’, weggelaten. NB Er zitten daar geen uitschieters bij.
Het ziekteverzuim in de zorg is het hoogste ooit gemeten door het CBS.
4 Belangrijkste inzichten zorgsysteem (update)
https://gijsvanloef.nl/2022/01/11/antwoorden-onderzoek-oversterfte-zijn-deels-al-bekend/
Bron:
4 Belangrijkste inzichten zorgsysteem (update)
592 views (hernieuwde aandacht)
Serieuze onafhankelijke overwegingen – Prof. dr. Armand Girbes; Een oorspronkelijke, innovatieve denker – Prof. dr. Jeroen Hendrikse
In de afgelopen jaren heb ik zelfstandig onderzoek gedaan naar het functioneren van het stelsel van de gezondheidszorg met de focus op de medische zorg: de Zorgverzekeringswet, waar ongeveer de helft van alle uitgaven gedaan worden (45 miljard).
De vier belangrijkste inzichten zijn, van nieuw naar oud:
4e (NU) – Het CBS kleurt de berichtgeving over de oversterfte positief en bedrijft daarmee politiek. Kwaliteitsmedia nemen de berichten van het CBS tamelijk klakkeloos over. Zo ontstaat een krachtige beeldvorming, een frame over de oversterfte in NL dat bezijden de waarheid is.
3e (2020 – heden) – Het zorgstelsel is sinds de pandemie structureel overbelast, er is sprake van een #zorginfarct. Dit uit zich in de ultieme indicator, de oversterfte. In het 4e kwartaal van 2021 (zorgstelsels van alle landen hebben anderhalf jaar de tijd gehad zich aan te passen), was de oversterfte in Nederland het hoogste in modern Europa (EU14). De kwaliteit gaat nu (verder) achteruit. Update juni 2023: Grafieken Eurostat: excess mortality NL vs. EU en Excess Mortality Ranking EU14 2023
2e (2019) – De ingevoerde marktwerking leidt niet tot betere kwaliteit van de zorg, maar tot meer bureaucratie en een verschuiving van uitgaven naar ‘control’ in plaats van zorgverlening (uitvoering). Complexe patienten (comorbiditeit, geestelijke gezondheidszorg, jeugdzorg) zijn slechter af. De argumenten heb ik in artikelen en blogs uiteen gezet.
Gijs van Loef bekritiseert de effecten van marktwerking in de zorg op basis van onderzoek naar kwaliteit van zorg
NB https://www.radboudumc.nl/nieuws/2021/15-jaar-marktwerking-in-de-gezondheidszorg
1e (2016 – 2018) – De medische zorg in Nederland is niet de beste van europa, zoals beweerd door politici, bestuurders en decisionmakers. Sinds de invoering van de gereguleerde marktwerking zijn de kosten sterk gestegen tot 2012, daarna zijn de kosten bevroren (relatieve daling van het aandeel in %BNP) en is de kwaliteit achteruit gegaan. De nederlandse zorg is hooguit een goede europese middenmotor.
Accepteren van oversterfte? (verzoek om toelichting)
Verzoek aan Peter van der Voort (Hoogleraar Intensivist UMCG, senator D66) met een cc. aan Annelien Bredenoord (rector magnificus Erasmus Universiteit, senator D66), om een en ander te verduidelijken.
Nederland heeft minste zicht op het virus van EU14 (‘gecontroleerd uitrazen?’)
344 views
update 5 oktober – Er zijn geen nieuwe data.
update 5 juli – Nieuwe data: 1 juli 2022
Per kwartaal ziet u de stand van de ‘viruscontrol’, de verhouding tussen het aantal tests en het aantal positieve uitslagen, van de EU14. Nederland scoort opnieuw het laagste (slechtste) op ‘viruscontrol’
update 3 april – Nieuwe data: 1 april 2022. Nederland scoort opnieuw het laagste (slechtste) op ‘viruscontrol’
update 19 feb. – In het rapport Aanpak coronacrisis deel 1, hoofdstuk 9 Conclusies van de Onderzoeksraad voor veiligheid wordt ingegaan op de strategische doelen van het kabinetsbeleid. Over het strategisch doel Zicht op verspreiding virus lezen we (pag. 229):
23 januari – Lees hier de iets andere versie op de website van John JL Jacobs. Het verschil zit in het gekozen vaste meetpunt (1e dag van het kwartaal) en er is een ranking gemaakt. Zweden scoort dan nog slechter, omdat de helft van de data ontbreken (4 van de 8 kwartalen).>
https://hartblik.weebly.com/controlesars2.html
Weet u nog, “constaterende dat het kabinet heeft beaamd dat in de beleidsstrategie met betrekking tot corona is gekozen voor het ‘gecontroleerd laten uitrazen’ van het virus”? (motie Infectieziektenverspreiding van het kamerlid Simons)
Nederland heeft van alle modern europese landen (EU14) het minste zicht op de feitelijke verspreiding van het coronavirus met Zweden . Het aantal tests is structureel laag, terwijl het aantal infecties (confirmed cases) structureel hoog is. Het betekent dat Nederland – met Zweden – het minste in control is, het beeld van de aanwezigheid van het virus in de samenleving is letterlijk het minst scherp. Een groot probleem voor de effectiviteit van het beleid.
Wanneer het aantal bevestigde gevallen hoog is in verhouding tot de mate van testen, suggereert dit dat er mogelijk niet genoeg tests worden uitgevoerd om de uitbraak goed te controleren. In dergelijke landen kan het werkelijke aantal infecties veel hoger zijn dan het aantal bevestigde gevallen. (vertaald uit het engels, http://www.ourworldindata.org/coronavirus-testing)
Een en ander kan worden afgeleid uit een longitudinale analyse van de data van de EU14 op basis van een gekozen vaste reeks meetpunten: de laatste dag van het kwartaal.
Aldus ontstaat een visualisatie middels 8 grafieken: 31/3/’20, 30/6/’20, 30/9/’20, 31/12/’20, 31/3/’21, 30/6/’21, 30/9/’21 en 31/12/’21.
De lezer kan uiteraard de verandering van de landenposities volgen door de tijdas te gebruiken. Het is volstrekt duidelijk dat Nederland het slechtste presteert. Pas op 29 mei 2020 noteert Nederland, dus relatief laat. In het 3e kwartaal 2020 zakt Nederland naar de achterhoede, in het 4e kwartaal komt Nederland steeds meer onderaan de lijst. In 2021 is Nederland gedurende het gehele jaar meestal hekkensluiter.
Bronnen:
motie nr. 1502 kamerlid Simons d.d. 3 november 2021
https://ourworldindata.org/coronavirus-testing
https://hartblik.weebly.com/meernegativiteit.html
Antwoorden onderzoek oversterfte zijn deels al bekend: uitgehold zorgstelsel!
7 juni 2023 – Titel aangepast, toevoeging ‘uitgehold zorgstelsel!’
11 januari 2022 – 2.875 views – meest gelezen website 2022
Vooraf
+70 views in het uur voorafgaand aan de presentatie van het eerste deelrapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid op 16 feb. 2022.
In het eerste deelrapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid wordt gesproken over de Realisatie van strategische doelen (pag. 229). Het tweede strategische doel is ‘Zicht op verspreiding virus’. Het Platform Betrouwbare Zorgcijfers toonde eerder aan dat het zicht op de verspreiding van het virus in internationaal opzicht zeer slecht was (zie voetnoot 11).
reactie de Volkskrant
In de Volkskrant van 4 jan. 2022 doen de hoogleraren Meester en van den Broek-Altenburg een oproep het door de Tweede Kamer gevraagde onderzoek naar de oversterfte zo snel mogelijk uit te voeren (unaniem aangenomen motie Omtzigt d.d. 1 dec. jl.). Citaat:
In de loop van december liep de oversterfte nog verder op, tot ongeveer 1.200 mensen per week, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De oorzaken voor deze hoge sterfte zijn onduidelijk: het zouden gedeeltelijk (wel of niet geregistreerde) coronaslachtoffers kunnen zijn, het zou gerelateerd kunnen zijn aan uitgestelde zorg, maar we kunnen ook niet uitsluiten dat de massavaccinaties er iets mee te maken hebben. Immers: recent onderzoek toont aan dat het op basis van de huidige gegevens niet uit te sluiten is dat vaccinaties naast beschermend ook tot op zekere hoogte riskant zijn boven de 65 jaar. Tijdens de maand december, waarin opnieuw lockdownmaatregelen werden ingevoerd, zou de verwachting zijn dat oversterfte juist afneemt. Door het gebrek aan brondata is niet vast te stellen wat het effect van de maatregelen op de sterfte is.
Uit internationaal onderzoek blijkt dat er een grote diversiteit is in de verhouding tussen oversterfte en covid-19-gerelateerde sterfte. In sommige landen, zoals bijvoorbeeld Mexico, zien we hoge sterfte en een relatief laag aantal coviddoden. In andere landen zien we hele andere verhoudingen. Deze verhouding geeft deels aan hoe goed het land de piekcapaciteit in de zorg aankan, en deels hoe groot het probleem van covidgerelateerde sterfte is in relatie tot andere problematiek. (1)
Wat is nu ‘de oversterfte’? De oversterfte is de afwijking ten opzichte van de gemiddelde sterfte in de afgelopen jaren in een bepaalde periode, de periode van de coronapandemie (start 1e kwartaal 2020). In de oversterfte zijn alle doodsoorzaken meegerekend, de vervroegde sterfte door het virus, vaak gevolgd door een korte ondersterfte, maar ook de sterfte als gevolg van fataal gebleken uitgestelde zorg en de normale sterfte.
De oversterfte in Nederland is inderdaad schrikbarend hoog, vergeleken met andere moderne europese landen (EU14: landen west Europa boven 5 miljoen inwoners) De EU14 met de hoogste oversterfte zijn: Spanje (25%), Italië (24%), het Verenigd Koningrijk (23%), Portugal (20%) en op de 5e plaats komt Nederland (19%). Oostenrijk heeft ook 19% oversterfte, maar minder oversterfte per 100.000 inwoners. Bij Nederland is de afwijking tussen het gerapporteerd aantal corona sterfgevallen ten opzichte van de oversterfte het hoogste van alle landen, een factor 1,5 volgens onderzoek op het open source onderzoeksplatform github. (2)
Het CBS houdt sinds enige tijd de gegevens van de pandemie bij: de oversterfte per week, met een uitsplitsing naar leeftijdsgroepen en ook specifiek de oversterfte onder Wlz-gebruikers (mensen met een zwakke gezondheid die in verpleeghuizen verblijven). Tot en met augustus 2021 berekent het CBS het aantal coronadoden 78% hoger dan gemeld bij de GGD. (3.1, 3.2)
De auteurs noemen verschillende denkbare oorzaken. We nemen ze door.
Wordt het aantal coronaslachtoffers wel goed geregistreerd? Nee, zie hiervoor.
Zouden de massavaccinaties er mee te maken kunnen hebben? Dat is niet ondenkbaar, maar dit speelt in de meeste landen. Het is een internationaal vraagstuk, dat grootschalig, langdurig en interdisciplinair onderzoek vergt waarvan (deel)resultaten pas in de loop van de tijd beschikbaar zullen komen in wetenschappelijke publicaties. Zo’n onderzoek op stel en sprong voor Nederland doen, waarbij onze dataverzameling niet goed op orde is, lijkt niet erg zinvol. Het is bekend dat de registraties van het RIVM en de GGD gebrekkig zijn. De NHS (Verenigd Koninkrijk) en Sundhedsstyrelsen (Denemarken) zijn internationaal toonaangevende leveranciers van onderzoeksdata.
Maar er is wel een sterk verband tussen de oversterfte en de uitgestelde zorg. De opmerking van de auteurs dat ‘tijdens de maand december, waarin opnieuw lockdownmaatregelen werden ingevoerd, de verwachting zou zijn dat de oversterfte juist afneemt’ is dan ook ronduit naïef. Immers, de zorg stond bijkans op codezwart!
Het is evident dat de capaciteit van de gezondheidszorg ontoereikend is gebleken. De zorgvraag, reguliere zorg èn pandemische zorg, is structureel te hoog voor de beschikbare capaciteit. Het aantal ziekenhuisbedden is in de afgelopen jaren afgenomen. (4) Het aantal IC-bedden is sinds het uitbreken van corona niet substantieel uitgebreid. (5) Het ziekteverzuim onder zorgpersoneel is historisch hoog (6), mede als gevolg van de opgelopen infecties die mede veroorzaakt zijn door onvoldoende beschikbare persoonlijke beschermingsmiddelen. (7) De vaccinaties zijn te laat gekomen. (8) Op de publieke gezondheidszorg van de GGD’en is de afgelopen jaren bezuinigd (Wpg). (9) Kabinetten hebben niets gedaan met waarschuwingen dat er epidemieën zouden gaan uitbreken. (10) Er is weinig zicht op de feitelijke verspreiding van het coronavirus door het land, er is geen viruscontrol (11). Code zwart is in de ziekenhuizen met kunst en vliegwerk ternauwernood voorkomen, terwijl in de andere delen van de zorg (1e lijn, thuiszorg enz.) misschien wel sprake is (geweest) van een ‘code zwart’. (12) En nu overspoelt omicron de zorg, die al uitgeput is.
Het ziekteverzuim onder werknemers in zorg en welzijn kwam in het eerste kwartaal van 2021 uit op 6,8 procent, het hoogste verzuimcijfer in een eerste kwartaal sinds 2002. In de branche verpleging, verzorging en thuiszorg was het verzuim met 8,2 procent het hoogst. – CBS 29/4/2022
Het onderzoek waar de Tweede Kamer om heeft gevraagd kan in elk geval al gedeeltelijk worden afgerond. Het geprivatiseerde en gedecentraliseerde, ‘efficiënte’ nederlandse zorgsysteem bleek niet opgewassen tegen corona.
Eerder verschenen op twitter en hier gepost als:
Bronnen:
2 – https://github.com/dkobak/excess-mortality/
3.1, 6 – https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd
3.2 – Ruben van Gaalen, CBS
4 – https://www.staatvenz.nl/kerncijfers/ziekenhuisbedden
5 – https://www.oecd.org/coronavirus/en/data-insights/intensive-care-beds-capacity
6 – https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/49/ziekteverzuim-in-derde-kwartaal-opnieuw-hoger
https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/gezondheid-in-coronatijd
7 (vele bronnen, bijv.) – https://www.venvn.nl/nieuws/v-vn-stil-drama-in-wijk-en-verpleeghuizen-door-tekort-beschermende-middelen/
8 – https://www.ourworldindata.org/
9 (vele bronnen, bijv.) – https://www.skipr.nl/blog/publieke-gezondheid-moet-uit-het-slop-zet-volksgezondheid-op-nummer-1/
10 (vele bronnen, bijv.) – https://www.nu.nl/coronavirus/6128213/al-twintig-jaar-waarschuwingen-dat-ggds-pandemie-niet-aan-zouden-kunnen.html
11 Platform Betrouwbare Zorgcijfers – https://gijsvanloef.nl/2022/01/16/nederland-heeft-minste-zicht-op-het-virus-van-eu14-gecontroleerd-uitrazen/
12 (vele bronnen, bijv.) –
Zie ook:
Gijs van Loef 