#Zorginfarct!

Blog is afgesloten – 667 views

Is er sprake van een zorginfarct? Wat zeggen de cijfers?

de 6e golf

De 6e golf is begonnen, alsof het virus vrij spel heeft in ons land. Geen enkel ander modern Europees land (EU14) evenaart dit aantal coronagolven, het maximum is 5,5 (UK). Het indiceert de grilligheid en onbeheersbaarheid van het nederlandse beleid dat juist niet (NB: maar eerste wel, de groepsimmuniteit gedachte) het vrij rondgaan van het coronavirus als uitgangspunt heeft. Het indiceert ook een vrijwel permanente druk op het zorgsysteem. Alleen in de zomer van 2020 en juni 2021 was de extra (corona)druk op de zorg tijdelijk lager. Zo beschouwd is dit een indicator van het #zorginfarct.

Dagelijks aantal besmettingen (boven) en dagelijks aantal doden op dezelfde tijdschaal (x-as). Bron: worldometers.info, 3 dec. 2021
De 1e golf week sterk af: er vielen de meeste coronadoden, terwijl het gemeten aantal besmettingen erg laag was. Maar in werkelijkheid was het aantal besmettingen natuurlijk veel hoger.

de oversterfte

De 1e golf bracht een groot aantal coronasterfgevallen. Na de 1e golf was er een korte periode enige ondersterfte, verklaarbaar, veel stokoude mensen overleden door het virus een aantal maanden eerder. Maar sinds augustus 2020 zien we opnieuw een oversterfte, alleen in de maand maart 2021 een ondersterfte, die blijvend is tot op heden. We weten inmiddels dat de levensverwachting voor het eerst sinds decennia is gedaald. De nu structurele oversterfte is een indicator van het #zorginfarct.

Volgens het CBS is de oversterfte dit jaar tot en met september 5.350 doden. In 2020 bedroeg de oversterfte 14.603 doden. Vanaf 1 januari 2020 bedraagt de totale oversterfte afgerond 20.000 doden.

Excess mortality in the Netherlands. Bron: ourworldindata.org, 3 dec. 2021
De levensverwachting is in 2020 gedaald met 0,7 jaar tov. 2019. Bron: Eurostat

de RIVM-indicatoren

In de afgelopen tijd zijn er steeds meer kwaliteitsindicatoren beschikbaar gekomen op de website van het RIVM http://www.volksgezondheidenzorg.info Een overzicht staat op:

https://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/zorgbehoefte/alle-indicatoren

Er is een selectie gemaakt van indicatoren die algemeen zijn (geen specifieke aandoening of ziekte), een aanwijzing vormen voor werkdruk en/of de kwaliteit van de geleverde zorg en een meerjarenbeeld geven (minimaal 5 jaren, doorlopend tot in het heden) waardoor trends zichtbaar zijn. Het betreft in totaal 14 indicatoren. Vrijwel alle indicatoren (12 van de 14) geven aan dat de zorg onder steeds grotere druk staat. De cijfers bevestigen het beeld van een sluipend zorginfarct.

De cijfers lopen altijd achter op de werkelijkheid, zo’n 2 jaar. Ze geven de trends aan. En toen kwam de corona pandemie…

NB1: het RIVM geeft in de helft van de gevallen (7 op 14) een m.i. verkeerde duiding van de trend, in alle gevallen te positief (RIVM zegt stabiel over tijd /neutraal , terwijl de trend neerwaarts/negatief is). Dit wordt hier aangegeven. NB2: op basis van deze criteria zijn alle relevante indicatoren geselecteerd, er is niet selectief geshopt . NB3: cijfers over aanbod van capaciteit zijn niet relevant, net zo min als zorgvraagcijfers. De druk op de zorg komt tot stand in de confrontatie van vraag en aanbod. NB4: kostenindicatoren zijn evenmin relevant.

indicatoren huisartsen

1 Huisarts besteedt voldoende tijd aan patientenhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#!node-huisarts-besteedt-voldoende-tijd-aan-patient – ongunstige trend (RIVM: stabiel over de tijd=?)

2 huisarts geeft patient gelegenheid om vragen te stellenhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#!node-huisarts-geeft-de-gelegenheid-om-vragen-te-stellen – duidelijke verslechtering afgelopen jaar (RIVM: stabiel over de tijd=?)

3 huisarts betrekt patient bij beslissingenhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-huisarts-betrekt-patient-bij-beslissingen – gunstige trend

indicator afstemming 1e en 2e lijn

4 personen die problemen ervaren met afstemming tussen de 1e en de 2e lijnhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-ervaren-problemen-afstemming-tussen-eerste-en-tweede-lijn – ongunstige trend

indicatoren ziekenhuizen

5 zorginfecties in ziekenhuizenhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#!node-zorginfecties-ziekenhuizen – ongunstige trend

6 ambulanceritten op tijdhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden-acute-zorg#!node-ambulanceritten-binnen-de-norm – stabiele trend

Treeknormen

7 wachttijden diagnostiek in ziekenhuizen – https://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-wachttijd-ziekenhuiszorg-diagnostiek – duidelijke verslechtering tov. vorige jaar (RIVM: door trendbreuk geen conclusie mogelijk=?)

8 wachttijden behandeling in ziekenhuizenhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-wachttijd-ziekenhuiszorg-behandeling – ongunstige trend (meerjaren) (RIVM: door trendbreuk geen conclusie mogelijk=?)

9 wachttijden poliklinisch consult medisch-specialistische zorghttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#!node-wachttijd-ziekenhuiszorg-polikliniek – ongunstige trend (meerjaren), 2019 vs. 2020 wisselend beeld

indicatoren kwaliteit verzorging en verpleging

10 onvoldoende gekwalificeerd personeel volgens zorgverleners in ziekenhuizen en de ggzhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-onvoldoende-gekwalificeerd-personeel-volgens-zorgverleners-binnen-ziekenhuizen-en-de-ggz – ongunstige trend

11 onvoldoende kwaliteit van zorg op de eigen afdeling volgens verpleegkundigen in ziekenhuizen en de ggzhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-onvoldoende-kwaliteit-volgens-verpleegkundigen-en-verzorgenden – duidelijke verslechtering afgelopen 2 jaar (RIVM: stabiel over de tijd=?)

12 tevredenheid zorgverleners met de kwaliteit van geleverde zorg in de eigen instelling binnen ziekenhuizen en de ggzhttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/beter-worden#node-tevredenheid-zorgverleners-met-kwaliteit-van-zorg-eigen-instelling – ongunstige trend (RIVM: stabiel over de tijd=?)

13 tevredenheid zorgverleners met de kwaliteit van geleverde zorg in de eigen instelling in de langdurige zorghttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/leven-met-een-ziekte-beperking#node-tevredenheid-zorgverleners-met-de-kwaliteit-van-de-geleverde-zorg-de-eigen-instelling-de – ongunstige trend (RIVM: stabiel over de tijd=?)

14 onvoldoende gekwalificeerd personeel volgens verpleegkundigen en verzorgenden in de langdurige zorghttps://www.volksgezondheidenzorg.info/prestatie-indicatoren-voor-gezondheidszorg/leven-met-een-ziekte-beperking#node-onvoldoende-gekwalificeerd-personeel-volgens-verpleegkundigen-en-verzorgenden-de – ongunstige trend


Bronnen:

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/44/in-oktober-overleden-1-250-mensen-meer-dan-verwacht

https://www.cbs.nl/nl-nl/faq/corona/medisch/hoeveel-sterfgevallen-zijn-er-per-week-

https://ourworldindata.org/grapher/excess-mortality-p-scores-projected-baseline?country=~NLD

https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Excess_mortality_-_statistics

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/37/ziekteverzuim-zorg-en-welzijn-blijft-op-hoogste-niveau-sinds-2003

Deze post is een vervolg op de vorige post (14/10) waarin ik betoog dat de overheid een eenzijdig rooskleurig beeld geeft van de corona pandemie:

https://www.skipr.nl/nieuws/toename-coronapatienten-dwingt-regios-reguliere-zorg-af-te-schalen/

Het coronadashboard van de overheid

16/10, 9:00 uur – Wat het dashboard dus NIET in beeld brengt.

15/10, 12:15 uur – Retweets van oa. huisartsen, Likes van aantal zorgverleners en medici op LinkedIn

Na maanden werp ik weer eens een blik op het coronadashboard.nl nu de eerste tekenen van een 6e golf zich aandienen.

homepage coronadashboard.nl (14/10/2021)

Een paar dingen vallen me op.

Op de homepage staan Intensive care-opnames, Ziekenhuisopnames, de Vaccinatiegraad en direct daaronder de kaart van Nederland met risiconiveau’s. Die klik ik eerst aan, op de homepage kom ik nog terug:

Het aantal risiconiveau’s is veranderd

Het waren er vijf, toen waren het er vier, nu zijn er nog drie risiconiveau’s (NB: dit heb ik niet precies bijgehouden, ik schrijf vanuit het geheugen): (1) waakzaam, (2) zorgelijk en (3) ernstig. Waarom? Bestaat (4) zeer ernstig opeens niet meer? Het aanpassen van een van de belangrijkste referentiekaders, of ijkpunten, die een totaalbeeld geven van de omvang van de pandemie maakt een betekenisvolle vergelijking (analyse) in de tijd lastig, zo niet onmogelijk. Tenminste, als je overzichtsinformatie wilt geven aan het grote publiek, waar het dashboard toch voor bedoeld is. Het is inconsistent.

Het risiconiveau is: zorgelijk

Het risiconiveau geeft informatie over de druk op de zorg door patiënten met COVID-19. Er zijn drie risiconiveaus mogelijk: (…) Welk risiconiveau geldt, hangt af van het gemiddelde aantal ziekenhuisopnames en het gemiddelde aantal IC-opnames in 7 dagen.

Met andere woorden: de ernst van de pandemie wordt volledig bepaald o.b.v. de druk op de 2e lijnszorg. De spoedeisende hulp, de 1e lijn, de huisartsenzorg en alles daar omheen, de – om in deze terminologie te blijven – 0e lijn, de mantelzorg, de nazorg aan huis van mensen met long covid enz. , waar volgens velen die in de praktijk staan maar ook enkele hoogleraren nu sprake is van een #zorginfarct, het wordt allemaal buiten beschouwing gelaten. Is daar geen corona, dan?

https://www.skipr.nl/nieuws/patienten-krijgen-minder-hulp-door-zorginfarct/

https://www.skipr.nl/nieuws/driekwart-huisartsen-vindt-werkdruk-te-hoog/

Wat zegt dit?! Er is weinig fantasie voor nodig om dit ‘framing door de overheid’ te noemen en dit is nog mild uitgedrukt. Het coronadashboard is – helaas – verworden tot een advertorial van het coronabeleid.

Eerdere bijdrage aan het coronadashboard van de overheid (Position paper voor de Lessons Learned van minVWS)>

Eerdere publicaties>

Primeur Nederland in EU14: de 5e golf

Je snapt het als je het zo beziet, maar de minister zegt het niet! #coronamaatregelen

update 20 augustus – Nederland blijft het enige land van 5 coronagolven tot op heden. Context: Berichten in de media van Hugo de Jonge die uitlegt waarom bepaalde grootschalige evenementen niet kunnen en andere wel.

Nederland is het eerste land in modern Europa met een vijfde (5e) coronagolf...

13 juli 2021 – Definitie van een golf:

  • een golf is een rode of een blauwe piek
  • overlap van blauw en rood is 1 golf (meestal rood na blauw)
  • een halve golf is een kleine golf die ongeveer de halve hoogte (of meer) heeft van de kleinste hele golf
  • uiteraard is dit een benadering, je zou het cijfermatig kunnen preciseren
  • NB In dit overzicht ontbreken Noorwegen (4,5 golf), Finland (4 golf) en Denemarken (2,5 golf), dit zijn de drie landen met veruit het laagste aantal corona slachtoffers in de EU14. Hun golven betreffen dus veel kleinere aantallen. Zie website ECDC:

https://covid19-country-overviews.ecdc.europa.eu/#28_Norway

bron: Economist, 3 augustus 2021

historisch beeld van 13 juli 2021 (publicatiedatum blog)

https://www.economist.com/graphic-detail/tracking-coronavirus-across-europe

Hypothese: Het aantal coronagolven is een indicator voor de kwaliteit van de bestuurlijke organisatie van de gezondheidszorg in een land.

Systematische onderrapportage covidsterfte NL:’Dutch Data?’

Ruim een jaar na het uitbreken van de pandemie doet Nederland nog steeds aan internationale onderreportage van de coronasterfte. Dit is toch opmerkelijk. Wat is hier aan de hand?! Dutch Data?

Het CBS meldde deze week dat er in januari 4.400 mensen zijn overleden aan corona. Eerder meldde CBS dat de coronasterfte in 2020 in totaal 20.000 personen betrof. Als we de cijfers tot en met januari 2021 nemen en dit totaal van 24.400 delen op 17,25 miljoen dan is de uitkomst 1.414 doden per miljoen inwoners (per 31/1/2021).

Rekening houdend met een vertraging in de aanlevering van cijfers naar de internationale instanties met 2 weken kijken we naar de cijfers op de bekende, veel geraadpleegde website ourworldindata.org. Per 15 februari 2021 rapporteert Nederland 873 doden per miljoen inwoners. Dit is een onderrapportage van 62%.

Nederland komt dus uit boven Spanje en scoort een top5-positie van EU14 landen met de hoogste coronasterfte. NB: Ten tijde van het Corona Dashboard EW16/W28 (zie bij bronnen) was de onderrapportage van Nederland 72%.

Bronnen

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/18/bijna-4-4-duizend-mensen-overleden-aan-covid-19-in-januari

https://nos.nl/artikel/2375697-cbs-afgelopen-jaar-ruim-20-000-coronadoden

https://ourworldindata.org/covid-deaths

https://coronadashboard.rijksoverheid.nl/landelijk/sterfte

Eigen bronnen

Covid19NL: de 4e golf (niet de 3e)

Vaccinaties: Nederland voldoet als enig EU-land niet aan registratieverzoek ECDC
Corona: 2e golf in Europa, enkele statistieken (II)

Kaart Europa toont Nederlands’ falen in de 2e coronagolf

position paper Lessons Learned VWS / Dashboard
Corona Dashboard EW16/W28
Laatste versie van Corona Dashboard EW16/W28 met onderrapportage per land. EW16=EU14+Ierland&Griekenland. W28 is het uitgebreide overzicht met 28 landen, hier staan er 23. Klik op de link hierboven voor meer informatie.

Vaccinaties – internationaal overzicht EU14

post is afgesloten. Uitleg over vaccinvoorraad staat op https://coronadashboard.rijksoverheid.nl/artikelen/is-de-voorraad-vaccins-nou-echt-zo-groot-of-zit-het-anders

Na de hertelling doet Nederland het aanzienlijk beter, we maken een reuzesprong op de EU14-ranglijst. Zie:

Overzicht van maandagochtend 12 april 2021. Twee opvallende punten:

Zwitserland wisselt Nederland af in de bezemwagen (combinatie % vaccinaties/inwoner en registratie-achterstand)

Aantal ingekochte vaccins (‘distributed’; ‘verwacht geleverd en beschikbaar’) d.d. 11/4 volgens dashboard rijksoverheid 4.125 miljoen, volgens ECDC 4.525 miljoen. Verschillende definities?

Aantal geleverde vaccins volgens ECDC: staafdiagram rechtsonder

Eerder:

Nederland-in-de-bezemwagen-coronavaccinaties-EU14

Vaccinaties: Nederland voldoet als enig EU-land niet aan registratieverzoek ECDC

474 views

update 10 april - NEDERLAND HEEFT ALS ENIGE EU-LAND ZIJN REGISTRATIE NIET OP ORDE. 
European Centre for Disease Prevention and Control: "EU/EEA countries may upload data at any time, but as a minimum they are requested to report twice a week." 
Zie hieronder de oude post, laatst geactualiseerd rie dagen geleden.
----------------------------------------------------------------------------------------------------

Van meet af aan zit Nederland van de EU14 wederkerend in de bezemwagen qua aantal vaccinaties per inwoner.

Selectie van alle moderne west-europese landen (EU14), de standaard verzameling in mijn publicaties en blogs over de medische gezondheidszorg in ons land.
Het VK met een vaccinatiegraad boven de 50% is niet getoond in de bovenste grafiek. Data van Nederland lopen achter.


Bronnen: Ourworldindata.org, economist.com
Eerdere publicaties:
Discussiestuk Zorg voor de Toekomst
Zo raakte Nederland achterop bij het vaccineren
Medische zorg achteruit op alle zorgranglijsten
Kosten en kwaliteit EU14 obv OECD Health at a Glance 2019
Het Platform Betrouwbare Zorgcijfers doet een oproep aan de landelijke media Goede gezondheidszorg begint bij betrouwbare cijfers